Ursula von der Leyen ka takuar sot kryeministrin në detyrë, Albin Kurti, në hapësirat e Kuvendit të Kosovës.
Pas vizitës së saj në Beograd, ku është takuar me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, Von der Leyen ka arritur në Prishtinë, ku takojë krerët shtetërorë në orët e pasdites.
Mediat janë lejuar të marrin vetëm pamje para se të fillojë takimi.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, është pritur në takim nga presidentja e vendit, Vjosa Osmani, përcjell albinfo.ch.
Pas vizitës së saj në Beograd, ku është takuar me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, Von der Leyen ka arritur në Prishtinë, ku do të takojë krerët shtetërorë në orët e pasdites.
Mediat janë lejuar të marrin vetëm pamje para se të fillojë takimi, teksa nuk dihet nëse do të ketë adresim për media.
Von der Leyen pas Osmanit do të takohet me kryeministrin në detyrë, Albin Kurti, të cilin do ta takojë në sallën e Kuvendit dhe jo në zyrën e tij pas vendimit të BE-së që takimet me të të mos mbahen në objektin qeveritar deri në formimin e një qeverie me mandat të plotë.
Shefja e BE-së erdhi në Prishtinë nga Beogradi, ndërsa pas përfundimit të vizitës këtu do të niset drejt Shkupit.
Sipas Institutit të Ekonomisë Gjermane (IW), emigrantët luajnë një rol gjithnjë e më të madh në inovacionin e Gjermanisë. Në vitin 2022, rreth 14% e aplikimeve për patentë erdhën nga njerëz me origjinë të huaj, krahasuar me vetëm 4.9% në vitin 2000. Regjistrimet e patentave nga emigrantët me origjinë indiane janë rritur dymbëdhjetëfish që nga fillimi i mijëvjeçarit, duke arritur 1.2%.
Shpikësit nga Evropa Lindore, Juglindore dhe hapësira arabe, përfshirë Turqinë, kontribuojnë gjithashtu në mënyrë të konsiderueshme. IW thekson se për të tërhequr talentet më të mira, Gjermania ka nevojë për procedura të shpejta dhe jo burokratike për hyrjen dhe njohjen e kualifikimeve të ekspertëve të huaj.
Përqindja e shpikëseve femra mes emigrantëve është rreth 9%, pothuajse dyfish më e lartë se tek gjermanët, duke treguar një ndikim të rëndësishëm të migrimit në rritjen e inovacionit të grave në fushat MINT (matematikë, shkencë kompjuterike, shkenca natyrore dhe teknologji).
Gjermania mbetet vendi i dytë në botë për numrin e patentave, pas SHBA-së, me rreth 25,000 patenta të regjistruara vitin e kaluar.
Sipas Indeksit të Pasaportave Henley, një nga renditjet më të njohura që matin fuqinë e pasaportave në nivel global, Zvicra renditet e katërta në botë, duke mundësuar qytetarëve të saj udhëtimin pa vizë në 188 vende, transmeton albinfo.ch.
Renditja e katërt ndahet edhe me disa vende evropiane si Gjermania, Italia, Luksemburgu dhe Spanja. Në vend të pestë u rendit Austria, me pasaportën që ofron akses të lirë në 187 shtete.
Në pjesën tjetër të tabelës, Kosova zë vendin e 65-të, me mundësi udhëtimi pa vizë në 81 vende, ndërsa Shqipëria shënon një përparim, duke u renditur e 47-ta, me qasje në 122 vende.
Ekspertët vlerësojnë se renditjet e këtij lloji reflektojnë jo vetëm marrëdhëniet diplomatike të një shteti, por edhe lirinë dhe fleksibilitetin e qytetarëve për të udhëtuar globalisht. /Albinfo.ch
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, njoftoi të martën fillimin e “fazës së dytë” të marrëveshjes së armëpushimit në Gaza, pas lirimit të 20 pengjeve izraelite sipas fazës së parë të marrëveshjes së ndërmjetësuar nga Turqia, SHBA-të, Katari dhe Egjipti, përcjell albinfo.ch.
“Të gjithë njëzet pengjet janë kthyer dhe ndihen aq mirë sa mund të pritet”, shkroi Trump në kompaninë e tij të mediave sociale Truth Social.
“Një barrë e madhe është hequr, por puna nuk është bërë ende. Të vdekurit nuk janë kthyer, siç ishte premtuar! Faza e dytë fillon tani”, shtoi ai.
Hamasi dhe Izraeli kryen një shkëmbim pengjesh-të burgosurish që pa qindra të burgosur palestinezë të liroheshin nga burgu ushtarak famëkeq Ofer i Izraelit dhe nga objekte të tjera burgjesh në shkretëtirën Negev. Të gjithë 20 pengjet izraelite të gjallë u liruan gjithashtu.
Trump dhe Presidenti egjiptian Abdel Fattah al-Sisi thirrën një samit të nivelit të lartë të hënën në qytetin turistik egjiptian Sharm el-Sheikh, duke mbledhur udhëheqës botërorë për të siguruar mbështetje ndërkombëtare për planin e armëpushimit të Trump në Gaza.
Faza e dytë e marrëveshjes së SHBA-së kërkon krijimin e një mekanizmi të ri qeverisës në Gaza, formimin e një force shumëkombëshe dhe çarmatimin e Hamasit.
Sulmet izraelite vranë më shumë se 67,000 palestinezë në Gaza, shumica prej tyre gra dhe fëmijë, që nga tetori i vitit 2023, duke e lënë enklavën kryesisht të pabanueshme.
Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) ka ulur parashikimin për rritjen ekonomike të Shqipërisë në 2025, nga 3.8% në 3.4%, ndërsa për 2026 pritet një rritje e lehtë në 3.6%. Inflacioni mesatar pritet të rritet në 2.3% këtë vit dhe në 2.8% në 2026. Në rajon, Kosova parashikohet të ketë rritjen më të lartë në 3.9% (2025) dhe 4% (2026), ndërsa Maqedonia e Veriut 3.4%, Mali i Zi 3.2%, Bosnja dhe Serbia 2.4%, përcjell albinfo.ch.
Në plan global, FMN paralajmëron për presionet e tarifave dhe proteksionizmit amerikan, megjithëse ekonomia botërore po reziston më mirë se pritej. Rritja globale pritet 3.2% në 2025 dhe 3.1% në 2026. SHBA do të ngadalësohet në 2% këtë vit, ndërsa Kina parashikohet të rritet 4.8% në 2025 dhe 4.2% në 2026.
FMN vëren gjithashtu stabilizim të inflacionit mbi objektivat e bankave qendrore në disa vende dhe paralajmëron rritje të huamarrjes dhe nevojë për shkurtime të shpenzimeve në Europë për shkak të plakjes së popullsisë dhe kostove të energjisë dhe sigurisë.
Pas barazimit të Zvicrës me Slloveninë dhe fitores së Kosovës ndaj Suedisë, kualifikimi për Botërorin bëhet dramatik. Nëse Zvicra nuk fiton ndaj Suedisë dhe Kosova triumfon ndaj Sllovenisë, gjithçka mund të vendoset më 18 nëntor në “Fadil Vokrri”, në një finale vendimtare për vendin në Kupën e Botës, përcjell albinfo.ch.
Përzgjedhësi i Zvicrës, Murat Yakin, e pranon forcën e Kosovës, por refuzon të tregojë frikë, nëse gjithçka vendoset në ndeshjen e fundit.
“Ne i njohim lojtarët e Kosovës dhe e dimë potencialin e tyre, por nuk kemi frikë nga asnjë kundërshtar. Do të luftojmë me gjithë forcën tonë për të siguruar kualifikimin”, deklaroi ai.
Yakin thekson gjithashtu se performanca e Kosovës në shtëpi është e jashtëzakonshme, pasi skuadra nuk ka humbur për më shumë se një vit në stadiumin e saj, duke krijuar një atmosferë të fortë dhe sfiduese për çdo kundërshtar.
Lojtarët zviceranë janë të vetëdijshëm për energjinë dhe motivimin që sjell mbështetja e tifozëve kosovarë, veçanërisht në një ndeshje të vendosur në Prishtinë. Mes tyre është edhe mesfushori Remo Freuler, i cili shprehet se do të ishte mirë që ta mbyllnin para ndeshjes së fundit.
“Do të ishte mirë nëse kualifikimi do të ishte i vendosur para udhëtimit tonë për në Prishtinë, por gjithsesi duhet të fokusohemi për të fituar ndeshjen ndaj Suedisë dhe të mos e lëmë rastin në dorë të fatit”, ka thënë Freuler.
Edhe kapiteni Granit Xhaka është realist, duke deklaruar se Zvicra e ka në dorë situatën.
“Duhet të ndodhin shumë gjëra që të sigurojmë kualifikimin. Ne kemi shumë cilësi në ekip, por e vetmja mënyrë për të arritur sukses është që të mos e mposhtim vetveten. Duhet të japim 100% në çdo ndeshje dhe të përqendrohemi maksimalisht”, deklaroi mesfushori shqiptar.
Një finale e mundshme në Prishtinë
Në të vërtetë, këto ndeshje të fundit janë më shumë se vetëm një përballje për tri pikët; ato janë një provë e karakterit, strategjisë dhe durimit të skuadrave.
Stadiumi “Fadil Vokrri” në Prishtinë pritet të jetë një arenë e zjarrtë ku Kosova do të kërkojë të vendosë fitoren historike dhe të tregojë se mund të konkurrojë me skuadrat më të forta të Evropës.
Çdo gol, çdo ndërhyrje dhe çdo moment do të ketë peshën e tij në vendimin për kualifikimin për në Kupën e Botës.
Ka nisur marshi simbolik me motoçikleta në përkrahje të ish-krerëve të UÇK-së, Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, përcjell albinfo.ch.
Pjesëmarrësit u nisën nga Prekazi, ku edhe bënë homazhe tek varri i komandantit legjendar Adem Jashari, e të njëjtit kanë destinacion Hagën.
Para nisjes së kësaj ekspedite, është mbajtur edhe një konferencë për media, ku ka folur Ismail Tasholli nga platforma “Liria Ka Emër”, i cili tha se do të bëjnë thirrje për drejtësi.
“Është marsh simbolik, thirrje për drejtësi, qëllimi është të mbërrijmë deri në Hagë, ta bëjmë një parakalim të motoristëve, të shkojmë në Bruksel me një thirrje për drejtësi”, deklaroi ai para mediave.
Derisa ish-nënkryetari i OVL UÇK-së, Nasim Haradinaj, tha se nëse drejtësia është vlera kryesore, liderët do të kthehen të pafajshëm.
Haradinaj po ashtu bëri të ditur edhe agjendën e udhëtimit.
“Unë uroj të shkojnë mirë, rrugë e gjatë, koha është në minimumin e temperaturave. Ne do ta bëjmë këtë një thirrje për drejtësi, dhe që sa më shpejt që procesi të kryhet drejt. Kjo drejtësi nuk po monitorohet. Nëse drejtësia është vlera kryesore, liderët tanë do të na kthehen të pafajshëm, dhe ajo është fitore për ne dhe për Kosovën”, deklaroi ai para mediave.
“Do të shkojmë tek masakrat në Poklek, në Deçan, Gllogjan, Koshare, në Mejë, të jetë simbol për evropianët. Në Zurich do të mblidhen motoristat nga Italia, Gjermania, Austria, më pas ndalemi në Dusseldorf, e më pas në Hagë, dhe Bruksel”, tha ai më tutje.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen vjen sot në Kosovë për vizitë, përcjell albinfo.ch.
Zyra e Presidentes ka njoftuar se Von der Leyen do të takohet me të paren e shtetit, Vjosa Osmani.
Po ashtu, gjatë vizitës së saj, ajo pritet të mbajë takim edhe me kryeministrin në detyrë, Albin Kurti.
Sipas komunikatës për media, ky takim pritet të zhvillohet me fillim nga ora 13:00.
Vizita aktuale shënon të parën të Von der Leyen në rajon gjatë mandatit të saj të dytë si presidente e Komisionit Evropian.
Një ngjarje e rëndë ka tronditur komunitetin shqiptar në Shtetet e Bashkuara, transmeton albinfo.ch.
Thuhet se një 20-vjeçar me origjinë nga Shqipëria, Aaron Dreni, ka ndërruar jetë tragjikisht disa javë më parë pas një aksidenti rrugor në Nju-York.
Sipas njoftimeve të bëra publike nga familjarët, trupi i të ndjerit është përcjellë për në atdhe, ku më 3 tetor është varrosur në varrezat e Sharrës, në Tiranë.
Lajmi për humbjen e të riut u bë i ditur së fundmi në rrjete sociale, përmes një postimi prekës të familjes, i cili më pas u shpërnda edhe nga faqja e njohur e komunitetit shqiptar në SHBA, “Our Lady of Shkodra”.
Një rastësi numerike e rrallë që sjell bashkë historinë, kalendarin dhe simbolikën e festës.
Për herë të parë pas më shumë se dy mijë vjetësh, Krishtlindja e vitit 2025 bie më 25 dhjetor 2025 – një përputhje që duket thuajse e përsosur matematikisht: 25/12/25, përcjell albinfo.ch.
Një lojë elegante e numrave që ka ngjallur kureshtje në rrjetet sociale dhe në mesin e historianëve të kalendarit, duke u cilësuar si “një Krishtlindje që ndodh vetëm një herë në histori”.
Një simetri që lidh kohën me festën
Kjo përputhje e veçantë, që nuk është regjistruar kurrë më parë në këtë formë, pasqyron në mënyrë simbolike ritmin e kalendarit me vetë vitin. Për shumë njerëz, duket si një dhuratë poetike që na kujton se edhe koha mund të krijojë momente magjie, ku data dhe festa bëhen një.
Rrënjët historike të një përputhjeje
Historianët kujtojnë se ky sinkronizim i veçantë është bërë i mundur nga kalendari Gregorian, i futur në përdorim në vitin 1582 nga Papa Gregori XIII. Ky sistem rregulloi llogaritjen e viteve dhe festave liturgjike, duke e përafruar më shumë me lëvizjen e Diellit dhe stinëve.
Sipas National Geographic dhe Time Magazine, ripërsëritja e saktë e një përputhjeje të tillë ka marrë më shumë se dy mijë vjet për të ndodhur.
Simbolika e 25/12/25
Në një epokë digjitale ku çdo numër mund të ketë domethënie, përputhja 25/12/25 është bërë tashmë trend në platformat sociale.
Shumë përdorues e quajnë “Krishtlindja e simetrisë”, ndërsa të tjerë e interpretojnë si një shenjë të fatit të mirë dhe harmonisë.
Për teologët dhe kulturistët, kjo datë është një kujtesë që Krishtlindjet nuk janë vetëm një festë fetare, por edhe një reflektim mbi kalimin e kohës dhe ciklet që e përsërisin bukurinë e saj.
Një Krishtlindje për t’u kujtuar
Ndërsa afrohet 25 dhjetori 2025, fushatat digjitale dhe reklamat festive po përgatiten për ta kthyer këtë përputhje në temë qendrore të sezonit.
Një “Krishtlindje një herë në histori” – kështu e kanë quajtur disa mediume ndërkombëtare, duke e lidhur ndjesinë e përbashkët të gëzimit me harmoninë e vetë numrave.
Në fund, kjo Krishtlindje na kujton diçka të thjeshtë por të bukur:
edhe koha di të festojë, në mënyrën e vet.
Një tjetër histori frymëzuese nga Shqipëria po shkruhet në fushën e shkencës. Vesa Kopliku, e reja nga Shkodra, është bërë shqiptarja e parë që fiton bursën prestigjioze gjermane “Heinrich Böll Stiftung”, një ndër programet më të njohura evropiane që mbështet studiues dhe kërkues të talentuar në fusha të ndryshme, transmeton albinfo.ch.
Rruga e saj drejt këtij suksesi është ndërtuar mbi përkushtim, pasion dhe vullnet të palëkundur për dije. E diplomuar në Farmaci në Universitetin e Mjekësisë në Tiranë, sot Vesa ndjek studimet e doktoraturës në Universitetin e Saarlandit dhe punon si shkencëtare në Institutin Helmholtz për Kërkime Farmaceutike (HIPS) në Saarbrücken, Gjermani.
Fokusi i kërkimeve të saj është zhvillimi i sistemeve inovative për transportin e barnave në organizmin e njeriut – një fushë që mund të sjellë përparime të mëdha në krijimin e trajtimeve të reja për sëmundje të ndërlikuara.
Suksesi i Vesës nuk është i rastësishëm. Ajo vjen nga një familje intelektuale shkodrane, ku dashuria për dijen dhe ndershmëria në punë janë vlera të trashëguara brez pas brezi. Nëna e saj, Ardiana Kopliku, farmaciste me përvojë, ka qenë frymëzimi i parë që e afroi me botën e shkencës dhe kujdesit për njerëzit. Ndërsa babai, Arben Salim Kopliku, me dashurinë e tij për librat dhe dijen, i ka ushqyer që herët kureshtjen dhe etjen për përmirësim.
Në garën për bursën “Heinrich Böll Stiftung”, Vesa u përzgjodh pas tri fazash vlerësimi tepër konkurruese, ku juria ndërkombëtare vlerësoi cilësinë e kërkimit të saj shkencor, vizionin drejt inovacionit të qëndrueshëm dhe angazhimin e saj shoqëror.
Me një energji që reflekton bindjen se dijet mund të ndryshojnë botën, Vesa Kopliku po bëhet shembull për një brez të ri studiuesish shqiptarë që po lënë gjurmë në qendrat më të njohura të kërkimit shkencor në Evropë. /Albinfo.ch
Elseid Hysaj është bërë lojtari me më shumë paraqitje në historinë e Kombëtares shqiptare, duke arritur shifrën rekord prej 94 ndeshjesh.
Mbrojtësi 31-vjeçar ka kaluar çdo emër tjetër që ka veshur fanellën e Shqipërisë, duke thyer rekordin e mëparshëm të mbajtur nga Lorik Cana me 93 ndeshje.
Që nga debutimi në vitin 2013, Hysaj është shndërruar në një nga figurat kyçe të mbrojtjes dhe një lider i qetë në fushë, duke kontribuar në sukseset më të rëndësishme të futbollit shqiptar, përfshirë Euro 2016 dhe Euro 2024.
Me këtë arritje, Elseid Hysaj futet me merita të plota në historinë e Kombëtares shqiptare, duke u bërë një nga lojtarët më të rëndësishëm të futbollit kuqezi.
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka paralajmëruar se alkooli është një nga shkaktarët kryesorë të kancerit në Evropë.
Ekspertët theksojnë se politikat më të ashpra qeveritare për kufizimin e konsumit të alkoolit mund të parandalojnë mijëra raste dhe vdekje çdo vit, sipas raportimit të EuroNews.
Vetëm në vendet e Bashkimit Evropian, alkooli shkaktoi 111,000 raste të reja kanceri në vitin 2020, sipas një studimi të Agency for Research on Cancer, pjesë e OBSH-së. Në mbarë botën, rreth 741,000 raste të kancerit në vitin 2020 lidhen me konsumimin e alkoolit, dhe 70% e këtyre rasteve ndodhin te burrat.
Përveç ndikimit mbi shëndetin, alkooli ka edhe kosto të konsiderueshme ekonomike. OBSH vlerëson se trajtimi i kancereve të lidhura me alkoolin kushtoi Evropës rreth 4.58 miliardë euro në vitin 2018. Doktori Gundo Weiler, drejtues i sektorit për parandalimin dhe promovimin e shëndetit në zyrën evropiane të OBSH-së, tha se:
“Rajoni Evropian, veçanërisht vendet e BE-së, po paguajnë një çmim të lartë për alkoolin, përmes kancereve të parandalueshme, familjeve të prekura dhe shpenzimeve miliardëshe për taksapaguesit.”
Ai shtoi se, edhe pse disa e konsiderojnë alkoolin si “trashëgimi kulturore”, pasojat shëndetësore dhe sociale nuk duhet të normalizohen.
Si shkakton alkooli kancerin?
Që nga viti 1988, IARC e ka klasifikuar alkoolin si substancë kancerogjene. Ai rrit rrezikun për të paktën shtatë lloje kanceri, duke përfshirë kancerin e gojës, fytit, ezofagut, mëlçisë, zorrës së trashë dhe të gjirit te gratë.
Ekspertët shpjegojnë se alkooli mund të shkaktojë kancer duke ndryshuar nivelet hormonale, duke dëmtuar ADN-në dhe duke ndryshuar mikrobiomën e zorrëve. Zvogëlimi ose ndalimi i konsumit të alkoolit redukton ndjeshëm rrezikun.
Raporti i IARC nënvizon se shumica e rasteve të kancerit lidhen me konsum të “rrezikshëm” (2-6 pije në ditë) ose të “lartë” (më shumë se 6 pije në ditë), por edhe konsumi “moderat” (më pak se 2 pije në ditë) shkaktoi mbi 100,000 raste të reja në vitin 2020.
Si mund të ulet rreziku?
Ky është raporti i parë që shqyrton se sa mund të ndikojë parandalimi në uljen e rasteve të kancerit të shkaktuar nga alkooli. Drejtoresha e IARC, Elisabete Weiderpass, theksoi:
“Politikat që kufizojnë konsumimin e alkoolit në popullatë kanë ndikim të drejtpërdrejtë në uljen e rrezikut nga kanceri.”
Agjencia rekomandon masa të qarta, si rritja e taksave, çmimet minimale, rritja e moshës ligjore për blerje, kufizimi i orarit të shitjes, ndalimi i reklamimit dhe kontrolli shtetëror i shitjeve. Një studim i vitit 2021 tregoi se dyfishimi i taksave mund të kishte parandaluar 6% të rasteve të reja me kancer dhe vdekjeve të lidhura me alkoolin në rajonin evropian në vitin 2019.
Doktoresha Béatrice Lauby-Secretan, zëvendësshefe e degës për analizë të provave shkencore në IARC, shtoi se vetëdijesimi mbi rreziqet e alkoolit është kyç dhe çdo individ mund të ndikojë në ndryshimin e normave kulturore mbi konsumimin e tij.
Një foto me mbishkrimin “President Trump: The President of Peace” është publikuar në faqen zyrtare të Departamentit Amerikan të Shtetit në Facebook, duke e paraqitur ipresidentin amerikan Donald Trump si udhëheqësin që, sipas përshkrimit, “përfundoi tetë konflikte në tetë muaj”.
Në poster listohen disa vende ku Trump ka ndërmjetësuar për të vendosur paqe, duke përfshirë Kosovën dhe Serbinë, Izraelin dhe Iranin, Armeninë dhe Azerbajxhanin, Egjiptin dhe Etiopinë, si dhe marrëdhëniet mes Izraelit dhe Hamasit.
Së fundmi, Shtëpia e Bardhë njoftoi se Trump ka arritur një marrëveshje mes Hamasit dhe Izraelit, e cila ka çuar në armëpushim dhe zhvendosjen e forcave izraelite nga Gaza, transmeton albinfo.ch.
Trump gjithashtu paralajmëroi se pas krizës në Lindjen e Mesme, do të merret me situatën midis Pakistanit dhe Afganistanit:
“Kjo do të jetë lufta ime e tetë që kam zgjidhur. Dëgova për një konflikt midis Pakistanit dhe Afganistanit. Do të pres derisa të kthehem,” tha ai për The Independent.
Zv.kryeministrja suedeze, Ebba Busch, deklaroi së fundmi se Islami në Suedi duhet të përshtatet me vlerat vendase. Ajo theksoi se, ndërsa nuk mund të kontrollohet çfarë njerëzit bëjnë brenda shtëpive të tyre, burkat dhe niqabët nuk duhet të jenë të pranishme në hapësirat publike. “Kjo duhet të ndalet sa të jemi ende në gjendje ta bëjmë,” tha Busch, duke rikthyer një debat që ka qenë aktiv në Evropë për disa vite.
Sipas Busch, mbulesat që përfshijnë fytyrën, si burka dhe niqabi, shpesh lidhen me interpretime radikale të islamit në disa shtete si Irani dhe Afganistani, dhe ajo i sheh si të papajtueshme me vlerat suedeze. Ajo synon që t’i ndalojë këto veshje në rrugë, qendra tregtare dhe institucione shëndetësore.
Popullsia myslimane në Suedi është rritur pas valës së refugjatëve nga Lindja e Mesme, por përfaqëson ende rreth 5% të totalit, dhe mbulesat e plota janë të rralla në publik. Burka mbulon të gjithë trupin, përfshirë fytyrën me një rrjetë për sytë, dhe përdoret zakonisht në Afganistan dhe Pakistan. Niqabi lë të hapur vetëm sytë dhe është më i zakonshëm në Gadishullin Arabik.
Shumë vende perëndimore argumentojnë se burka dhe niqabi nxisin pabarazi gjinore dhe kufizojnë lirinë e grave. Për këtë arsye, disa shtete evropiane kanë vendosur ndalime të pjesshme ose të plota për mbulesat e fytyrës gjatë 15 viteve të fundit.
Franca ishte e para që e bëri këtë ligj në 2010, duke ndaluar mbulesat e fytyrës në hapësira publike. Pas saj, Belgjika, Danimarka, Austria dhe Zvicra ndoqën shembullin, dhe diskutime të ngjashme po zhvillohen edhe në Parlamentin italian. Në disa vende, ndalimi zbatohet vetëm për shkollat, institucionet shëndetësore dhe për shërbimet publike.
Megjithëse disa kritikojnë ligjin francez për rritjen e stereotipeve, Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut vendosi në 2011 se ndalimi nuk shkel liritë fetare dhe ka për qëllim të mbrojë “vlerat minimale të një shoqërie demokratike dhe të hapur.”
Midis viteve 2017 dhe 2024, sasia e ushqimit të hedhur në Zvicër është ulur vetëm me 5 %. Kjo është shumë më pak se ç’kërkohet për të përmbushur objektivat aktuale kombëtare për reduktimin e mbetjeve ushqimore.
Për të arritur qëllimin e përgjysmimit të mbetjeve ushqimore deri në vitin 2030, deri më tani do të duhej një ulje prej të paktën 25 %. Kjo tregon se i gjithë zinxhiri i vlerës është duke mbetur prapa objektivit, sipas raportit të përkohshëm të përgatitur nga Zurich University of Applied Sciences, institucioni që është ngarkuar me monitorimin e situatës. Një nga boshllëqet më të mëdha aktualisht është mungesa e të dhënave të reja nga bujqësia.
Në planin kombëtar të veprimit kundër humbjeve ushqimore, të miratuar në vitin 2022, Federal Council (Switzerland) ka vendosur si objektiv përgjysmimin e mbetjeve ushqimore deri në vitin 2030. Viti bazë i matjes është 2017, kur qeveria federale nënshkroi një marrëveshje bashkëpunimi ndërsektoriale me 35 kompani dhe shoqata.
Gjatë një takimi informal të martën, Albert Rösti, kreu i Federal Department of the Environment, Transport, Energy and Communications (Switzerland), diskutoi situatën me palët e përfshira në këtë plan veprimi. Departamenti ka njoftuar se do të analizojë më në detaje gjetjet e fazës së parë të këtij plani.
Familjet, burimi më i madh i mbetjeve ushqimore
Sipas raportit, familjet zvicerane mbeten burimi më i madh i mbetjeve ushqimore në vend. Përveç kësaj, sektori bujqësor dhe ai i shpërndarjes kanë ende hapësira të konsiderueshme për përmirësim.
Sipas njoftimit të komunës së Daillens, uji i rrjetit tashmë është sërish i pijshëm. Pas analizave të fundit, në burimet e ujit nuk janë gjetur më gjurmë ndotjeje me hidrokarbure. Gjatë fundjavës, sistemi i furnizimit me ujë u pastrua plotësisht, ndaj shpërndarja falas e ujit në shishe ka përfunduar.
“Banorët e komunës mund të konsumojnë sërish ujin e rrjetit”, konfirmoi kryetari i komunës Frédéric Burnand në një komunikatë për shtyp të publikuar pak pas orës 16:00 të së martës.
“Rezultatet e testeve të kryera në burimet Mollombaz dhe në ujërat nëntokësore janë të favorshme, dhe Zyra Kantonale për Çështjet e Konsumatorëve ka dhënë dritën jeshile. E gjithë rrjeta e ujit u pastrua gjatë fundjavës. Për këtë arsye, shpërndarja falas e ujit në shishe, e organizuar nga komuna, ka marrë fund”, thuhet në komunikatë, transmeton albinfo.ch.
Si u menaxhua situata
Menjëherë pas zbulimit të ndotjes të premten, burimet Mollombaz u nxorën jashtë shërbimit dhe rrjeti u furnizua vetëm nga pusi i pompimit të ujërave nëntokësore, i vendosur në një tjetër zonë të komunës. Komuna ndërmori testime të menjëhershme për t’u siguruar që ky burim nuk ishte ndotur.
Në komunikatë, autoritetet vlerësojnë “reagimin e shpejtë të autoriteteve dhe stafit komunal, si dhe bashkëpunimin efektiv me komunat fqinje dhe shërbimet kantonale përkatëse, që mundësuan rikthimin në normalitet për vetëm katër ditë.
Hetimet për origjinën e ndotjes
Autoritetet lokale dhe shërbimet përkatëse janë duke punuar për të zbuluar burimin e ndotjes me hidrokarbure. Komuna ka bërë të ditur se do të intensifikojë ritmin e testimeve dhe analizave të burimeve të ujit të pijshëm “si masë paraprake, deri në përjashtimin e çdo rreziku të ri ndotjeje.”
Në Zvicër, ligji në përgjithësi e ndalon këtë, por ekzistojnë disa përjashtime. Kjo çështje ka marrë rëndësi të veçantë pas demonstratës së dhunshme në Bernë të shtunën e kaluar, ku shumë pjesëmarrës me maska rrezikuan gjobë ose dënim.
Gjatë demonstratës për Palestinën në Bernë, rreth 500 persona u ndaluan dhe u kontrolluan nga policia, pas qëndrimit disa orësh në një “rrjetë” policore. Disa prej tyre janë akuzuar për shkelje të shumta – përfshirë trazira, zjarrvënie, shkelje të pronës private ose dëmtime trupore – për të cilat po zhvillohen hetime. Një shkelje më pak e dukshme është ndalimi i mbulimit të fytyrës, për të cilin shkelësit rrezikojnë një gjobë deri në 1,000 franga.
Gjatë demonstratës, shumë pjesëmarrës që kishin ardhur për të protestuar paqësisht panë përdorimin e gazit lotsjellës dhe topave me ujë nga policia. Në këto rrethana, mbulimi i fytyrës mund të shihet si një mënyrë për t’u mbrojtur.
Ligji lejon disa përjashtime: mbulimi i fytyrës është i lejuar për arsye shëndetësore – si maska – ose për arsye sigurie, si helmetë motoçiklete apo helmetë pune. Po ashtu, mund të demonstrohet me fytyrë të mbuluar nëse ka lejen e autoriteteve, si në rastin e marshimeve sindikaliste kur pjesëmarrësit frikësohen nga ndëshkimi i punëdhënësit. Një tjetër përjashtim është për vendet e adhurimit.
Në nivel federal, ndalimi i mbulimit të fytyrës ka hyrë në fuqi që nga fillimi i vitit 2025, pas një iniciative popullore të pranuar nga qytetarët dhe kantonet në 2021. Teksti, i njohur si “Iniciativa anti-burka”, u nis nga Komiteti Egerkingen, një grup që lufton çfarë e quan “islamizim i Zvicrës”.
Në kantonin Ticino, i pari që miratoi një masë të tillë, ndalimi daton që nga viti 2013, ndërsa në St. Gallen nga viti 2018.
Qeveria gjermane po përgatit një projektligj të ri për të nxitur pensionistët të mbeten aktivë në tregun e punës. Sipas planit, çdo pensionist që punon do të përfitojë një përjashtim tatimor prej 2,000 eurosh në muaj nga të ardhurat e tij.
Sipas raportimeve të Financial Times, masa pritet të hyjë në fuqi në janar dhe do t’i kushtojë shtetit rreth 890 milionë euro në vit. Kjo është një pjesë kyçe e strategjisë së qeverisë së Kancelarit Friedrich Merz për të përballuar mungesën e fuqisë punëtore të kualifikuar në ekonominë më të madhe të Evropës.
Me këtë nismë, Gjermania po ndjek modelin që u zbatua me sukses në Greqia. Pas një reforme të thellë dy vite më parë, Greqia eliminoi penalizimet e mëdha për pensionistët që punonin. Në vend të humbjes së 30–60% të pensionit, ata tani marrin pensionin e plotë dhe paguajnë vetëm 10% të pagës në fondin e sigurimeve shoqërore EFKA. Si rezultat, numri i pensionistëve aktivë në tregun e punës është rritur nga 35,000 në vitin 2023 në mbi 250,000 aktualisht.
Përveç rritjes së pjesëmarrjes së të moshuarve në ekonomi, kjo politikë ndihmoi edhe në formalizimin e tregut të punës, pasi shumë pensionistë që më parë punonin në mënyrë informale tani janë të regjistruar dhe gëzojnë të drejta e përfitime.
Kjo nuk është reforma e parë që qeveria gjermane e merr si shembull nga Greqia. Më herët, ajo ka adoptuar modele të ngjashme për dixhitalizimin e administratës publike, regjistrimin elektronik të orarit të punës dhe përjashtimin nga tatimi të orëve shtesë të paguara, masa që tashmë kanë dhënë rezultate pozitive në Greqi.
Më shumë se 1,300 vëzhgues nga vendi dhe jashtë do të monitorojnë zgjedhjet lokale që do të mbahen të dielën, më 19 tetor. Sipas të dhënave zyrtare, gjithsej 1,341 vëzhgues do të jenë të pranishëm në procesin zgjedhor prej të cilëve 700 janë vendorë dhe 639 ndërkombëtarë. Përveç tyre, pritet të marrin pjesë edhe dy gazetarë të huaj.
Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve (KSHZ) ka nisur tashmë shpërndarjen e materialit zgjedhor jo të besueshëm në të gjitha komisionet komunale. Ndërkohë, materiali zgjedhor i besueshëm do të shpërndahet të enjten dhe të premten, në prag të ditës së votimit.
Ky informacion u bë i ditur në seancën e 144-të të KSHZ-së të mbajtur sot.
Në një duel emocionues me 6 gola, Kombëtarja shqiptare triumfoi ndaj Jordanisë me shifrat 4-2, në ndeshjen miqësore të zhvilluar në “Air Albania”. Të pranishëm në stadium ishin 9,265 tifozë që përkrahën me zë dhe zemër kuqezinjtë, transmeton albinfo.ch.
Edhe pse ekipi nga Jordania kaluan të parët në avantazh në minutën e 27-të, Shqipëria reagoi me fuqishëm. Autogoli i Abualnadit dhe golat e Brojës, Hoxhës dhe Bajramit i dhuruan fitoren skuadrës shqiptare. Goli i dytë i Jordanisë erdhi në minutën e 90-të, duke vulosur rezultatin final 4-2.
Kuqezinjtë e Silvinjos treguan karakter dhe formë të shkëlqyer, duke dhuruar një spektakël të vërtetë për tifozët në “Air Albania”.
Opinione Viti i diasporës: Kush vendos për fatin e Kosovës?
Opinione Mos prekni të drejtën e votës së të huajve
Opinione Oh sa vështirë me qenë shqiptar
Opinione Kafeneja
Opinione Ikja nga shtëpia
Opinione Gjenerata që sakrifikoi gjithçka për atdhe
Opinione Kur donacionet dhe grantet zëvendësojnë buxhetin komunal
Opinione Shën Nënë Tereza – shembull i gjallë i dashurisë
