Verat në Evropë po bëhen gjithnjë e më të gjata dhe më të ngrohta. Një studim i ri tregon se në të ardhmen mund të ketë shumë më shumë ditë të nxehta gjatë vitit.

Edhe pse ky trend është vërejtur prej kohësh, ka pasur dyshime për shkaqet e tij. Sipas Dr. Celia Martin-Puertas, studiuese kryesore në Departamentin e Gjeografisë në Universitetin Royal Holloway, modelet klimatike aktuale ngjajnë me ato të periudhës së ngrohtë para 6,000 vitesh.

Studimi, botuar në Nature Communications, përdori analizën e sedimentit në liqenet evropiane, të cilët japin informacion mbi ndryshimet e stinëve gjatë 10,000 viteve të fundit. Shkencëtarët vëzhguan gjithashtu “gradientin zonal të temperaturës”, që tregon ndryshimin e temperaturës midis Arktikut dhe ekuatorit – një faktor kyç që ndikon në motin e Evropës dhe lëvizjen e erërave nga Atlantiku.

Me ngrohjen e Arktikut, ky ndryshim i temperaturës zvogëlohet, duke ngadalësuar rrymat e ajrit dhe duke intensifikuar valët e nxehtësisë gjatë verës. Studimi tregon se për çdo rënie prej një gradë Celsius në gradientin zonal të temperaturës, sezoni veror zgjatet rreth gjashtë ditë. Nëse ngrohja vazhdon me ritmin aktual, Evropa mund të fitojë deri në 42 ditë shtesë vere deri në vitin 2100. Me trendin aktual, disa vende mund të kenë deri në tetë muaj mot veror.

Këto kushte ngjajnë me periudhën e ngrohtë të Evropës rreth 6,000 vjet më parë, kur vera zgjaste rreth 200 ditë. Por ajo që e bën ndryshimin sot është shpejtësia dhe intensiteti i ndryshimeve, kryesisht për shkak të emetimeve të gazrave serrë. Arktiku po ngrohet deri në katër herë më shpejt se mesatarja globale, thonë autorët e studimit.

Ndikimi i verave të gjata ndikohet gjithashtu nga faktorë të tjerë, duke përfshirë reagimet e shkaktuara nga aktiviteti njerëzor.

Ngrohja e Evropës në dekadat e fundit

Evropa është kontinenti që po ngrohet më shpejt. Qytetet vuajnë veçanërisht nga efekti i “ishullit të nxehtësisë urbane”, ku nxehtësia grumbullohet mbi asfalt dhe beton. Një analizë nga projekti “Rezistenca ndaj Klimës për të Gjithë” tregoi se verat e nxehta nuk ndodhin më vetëm në verë.

Për shembull, Athina pati një sezon të gjatë të nxehtësisë, nga mesi i majit deri në fillim të tetorit. Tirana regjistroi 143 ditë me temperatura ekstreme, ndërsa Lisbona dhe Madridi përjetuan përkatësisht 136 dhe 119 ditë të nxehta. Hulumtime të mëparshme treguan se ngrohja globale e shkaktuar nga njeriu shtoi mesatarisht një muaj me nxehtësi ekstreme për gjysmën e popullsisë botërore vitin e kaluar.

Në provincën Liaoning të Kinës, gjeologët kanë identifikuar një depozitë gjigante ari, me më shumë se 1,440 tonë, e cila vlerësohet rreth 192 miliardë dollarë, sipas dailygalaxy.com.

Ministria kineze e Burimeve Natyrore ka konfirmuar këtë zbulim, që mund të ndikojë ndjeshëm në tregjet globale dhe të forcojë strategjinë financiare të Pekinit.

Miniera, e njohur si Dadonggou, është më e madhe që është zbuluar në Kinë që nga viti 1949. Me një përqindje mesatare ari prej 0,56 gram për tonë në më shumë se 2,5 milion tonë shkëmb mbajtës, ajo ka potencial të rrisë ndjeshëm prodhimin kombëtar të artit dhe të rrisë rëndësinë e Kinës në tregun ndërkombëtar.

Qeveria kineze po investon 20 miliardë juanë për zhvillimin e një zinxhiri të plotë industrial, duke përfshirë nxjerrjen, rafinimin dhe përpunimin e arit, si dhe prodhimin e bizhuterive. Projekti përfshin një park industrial prej 133 hektarësh, me magazina, zona logjistike dhe infrastrukturë të dedikuar për menaxhimin e arit.

Shpejtësia e zhvillimit të minierës është e jashtëzakonshme: pothuajse 1,000 punonjës përfunduan fazën e eksplorimit në vetëm 15 muaj, një kohë shumë e shkurtër për një depozitë të tillë. Kjo tregon prioritetin e qartë të autoriteteve kineze, jo vetëm për arsye ekonomike, por edhe strategjike.

Ky zbulim vjen ndërsa çmimet globale të artit kanë arritur nivele rekord, mbi 4,100 dollarë për kilogram. Rritja e kërkesës nxitet nga pasiguria financiare, inflacioni dhe një largim nga dollari amerikan, veçanërisht nga bankat qendrore dhe ETF-të e mbështetura në ari.

Në vitin 2024, Kina konsumoi 985 tonë ari, shumë më shumë se prodhimi i saj kombëtar prej 377 tonësh, duke nxjerrë në pah nevojën për të forcuar rezervat strategjike dhe për të siguruar stabilitet financiar përballë pasigurive globale.

Vendndodhja e minierës mbahet e fshehtë, gjë që ka shkaktuar spekulime mbi masat e sigurisë dhe menaxhimin e rezervave strategjike. Kjo fshehtësi tregon rëndësinë e jashtëzakonshme të këtij zbulimi për planifikimin ekonomik dhe politik të Kinës.

Presidenti francez Emmanuel Macron do të zbulojë këtë të enjte një model të ri të shërbimit ushtarak vullnetar, një iniciativë që pritet të marrë mbështetje nga shumica e partive politike. Sipas Politico, motivimi kryesor për këtë vendim është rritja e kërcënimit nga Rusia ndaj Evropës.

Ky program nuk parashikon kthimin e rekrutimit të detyrueshëm, por synon të drejtojë të rinjtë e trajnuar drejt forcave të armatosura aktive ose rezervë. Ndryshe nga propozimet e mëparshme, ku shërbimi ushtarak shihej si mënyrë për disiplinimin e të rinjve ose për të forcuar kohezionin shoqëror, tani fokusi kryesor është forcimi i ushtrisë.

Vende të tjera evropiane gjithashtu po forcojnë mbrojtjen e tyre. Disa po shqyrtojnë rikthimin e rekrutimit të detyrueshëm, duke pasur parasysh paralajmërimet për një mundësi sulmi rus ndaj një vendi të NATO-s deri në vitin 2028.

“Franca nuk është e vetme në këtë reflektim mbi mobilizimin e kombit përtej forcave aktive, dhe kjo është veçanërisht e rëndësishme për shkak të kërcënimit rus,” tha Hélène Conway-Mouret, deputete socialiste dhe anëtare e Komitetit të Punëve të Jashtme dhe Mbrojtjes të Senatit.

Gjermania sapo vendosi të rivendosë regjistrimin e detyrueshëm dhe ekzaminime mjekësore për të rinjtë 18-vjeçarë, ndërsa çdo vendim për shërbimin e detyrueshëm kërkon miratim parlamentar. Polonia planifikon stërvitjen ushtarake të çdo mashkulli të rritur, por pa rikthyer rekrutimin e detyrueshëm.

Detajet e planit të Macronit

Programi francez do të jetë plotësisht vullnetar dhe do të përfshijë trajnime serioze ushtarake, pa rikthim të shërbimit të detyrueshëm që u hoq nga Presidenti Jacques Chirac në vitin 1997. Macron do ta prezantojë planin gjatë një vizite në Brigadën e 27-të të Këmbësorisë Malore në Varces.

Zbatimi i këtij programi kërkon ndryshime ligjore, dhe qeveria ka premtuar të paraqesë një projektligj të azhurnuar të planifikimit ushtarak deri më 21 dhjetor.

Mbështetje e gjerë politike

Ndryshe nga shumë iniciativa të tjera të Macron, shërbimi ushtarak vullnetar ka gjetur mbështetje nga partitë e të gjitha spektrave. Ideja mbështetet nga konservatorët dhe e djathta ekstreme, si Cédric Perrin i Les Républicains dhe Jordan Bardella i Tubimit Kombëtar, i cili mendon se shërbimi ushtarak duhet të bëhet përsëri i detyrueshëm në të ardhmen. E majta gjithashtu nuk duket se do të kundërshtojë një program vullnetar.

Qëllime ambicioze

Franca synon të krijojë një forcë rezervë prej 105,000 ushtarësh deri në vitin 2035, duke e rritur numrin nga 44,000 rezervistët që ekzistonin në vitin 2024. Zyrtarët ushtarakë janë të shqetësuar për rënien e popullsisë dhe ndikimin e saj mbi rekrutimin. Macron e prezantoi planin për herë të parë në korrik, dhe konfirmimi i tij nga zyra e kryeministrit u bë në shtator.