120 mijë letra origami për flamurin shqiptar: Arbnora drejt rekordit botëror

rtistja shqiptare Arbnora Fejza Idrizi po përgatitet të shënojë një tjetër arritje të rëndësishme në artin e mozaikut, duke realizuar fotografinë gjigante të flamurit kombëtar shqiptar përmes mozaikut më të madh origami në botë. Vepra përbëhet nga rreth 120.000 letra të palosura në formën e piramidave, një proces që ka kërkuar durim, saktësi dhe mjeshtëri të lartë, përcjell albinfo.ch.

Mozaiku mbulon një sipërfaqe prej 1300 metrash katrorë, duke e bërë atë një nga instalacionet më mbresëlënëse artistike të këtij lloji. Përmes kësaj vepre monumentale, artistja synon të theksojë simbolikën e flamurit shqiptar dhe të shfaqë fuqinë e artit si mjet inovacioni dhe bashkimi kulturor.

Arbnora pritet të regjistrojë këtë punim si rekordin e saj të radhës në “Guinness World Records”, duke e shpallur mozaikun origami të flamurit shqiptar si më të madhin në botë. Ky do të jetë rekordi i dytë për artisten, e cila tashmë figuron në librin e rekordeve me mozaikun më të madh origami kushtuar flamurit të Kosovës.

Baleti Kombëtar i Kosovës hap turneun në Itali me shfaqjen monumentale “Carmina Burana”

Baleti Kombëtar i Kosovës ka nisur prezencën e tij në Itali me një nga produksionet më të fuqishme të repertorit, “Carmina Burana”, duke u bërë pjesë e festivalit ndërkombëtar VeneziaDansa2025. Ky përfaqësim shënon një hap të rëndësishëm për zhvillimin dhe afirmimin ndërkombëtar të trupës kosovare, përcjell albinfo.ch.

Shfaqja e parë do të jepet sot, më 29 nëntor 2025, në Teatrin historik Malibran të Venecias, ku pritet të tërheqë vëmendjen e publikut dhe kritikëve të artit. Performanca e dytë do të mbahet më 1 dhjetor 2025 në Potenza, duke i ofruar publikut italian një tjetër mundësi për të parë interpretimin e BKK-së.

“Carmina Burana”, e njohur për ritmin imponues, koralet madhështore dhe energjinë skenike, përfaqëson një nga pikat kulmore të repertorit të Baletit Kombëtar të Kosovës. Përmes kësaj vepre, trupa demonstron nivelin e lartë artistik dhe rritjen e vazhdueshme institucionale.

Turneu në Itali konsiderohet një sukses i radhës për BKK-në, e cila po rrit bashkëpunimin ndërkombëtar dhe po forcon prezencën e artit baletik nga Kosova në skenat evropiane.

Çfarë situate financiare presin banorët zviceranë në pension?

Një anketë e re e Swiss Life Insurance tregon se, ndonëse 62% e të punësuarve deklarojnë se arrijnë të kursejnë rregullisht, vetëm 42% besojnë se do të jenë në gjendje të ruajnë standardin aktual të jetesës pas daljes në pension. Rezultatet tregojnë një mospërputhje të dukshme mes aftësisë për të kursyer dhe sigurisë së perceptuar për të ardhmen financiare, përcjell albinfo.ch.

Sipas anketës, mbi një e treta e pjesëmarrësve (38%) shprehen se gjendja e tyre financiare është përkeqësuar gjatë dy viteve të fundit. Ndër faktorët kryesorë që përmenden janë rritja e primeve të sigurimit shëndetësor, qiratë më të larta dhe shtrenjtimi i përgjithshëm i çmimeve.

Swiss Life thekson se kombinimi i kostove në rritje dhe pasigurisë ekonomike po ndikon drejtpërdrejt në perceptimin e stabilitetit financiar të punonjësve.

Rrugëtimi i Florian Aliut drejt karrierës ushtarako-mjekësore në Gjermani

I riu shqiptar nga Koshtova shërben në mjekësinë ushtarake të Gjermanisë dhe është shembull i integrimit dhe suksesit të diasporës, transmeton albinfo.ch.

Numri i të rinjve nga Kosova që po gjejnë rrugën e tyre drejt profesioneve shtetërore në Gjermani është në rritje të vazhdueshme. Pas disa dekadave emigrimi, brezi i ri i diasporës po dëshmon se përkushtimi dhe arsimimi i mirëfilltë hapin dyer të reja karriere dhe integrimi.

Një prej këtyre shembujve frymëzues është Florian Aliu, i riu me origjinë nga Koshtova e Mitrovicës, i cili sot shërben si pjesëtar i njësisë së mjekësisë ushtarake në ushtrinë gjermane. Përfshirja e tij në këtë strukturë të rëndësishme shtetërore reflekton jo vetëm sukses personal, por edhe imazhin pozitiv që komuniteti shqiptar po ndërton në Gjermani.

Floriani shihet si model për të rinjtë shqiptarë që synojnë një karrierë të qëndrueshme dhe një integrim aktiv në vendet ku jetojnë. Historia e tij dëshmon se me disiplinë, shkollim dhe ambicie, çdo sfidë mund të kthehet në mundësi. /Albinfo.ch

Art dhe diplomaci në nder të Shën Nënë Terezës në Ambasadën e Kosovës në Suedi

Në vigjilje të hapjes së ekspozitës së dedikuar 115-vjetorit të lindjes së Shën Nënë Terezës, Ambasada e Kosovës në Stokholm organizoi sot një ceremoni të veçantë me domethënie të madhe kulturore e shpirtërore, përcjell albinfo.ch.


Në këtë kuadër, Ambasadorja e Republikës së Kosovës në Suedi, Shkendije Geci-Sherifi, së bashku me piktoren e njohur Jalldeze Mustafa, ia dorëzuan Nunciaturës Apostolike të Vatikanit në Stokholm një vepër arti të artistes, pjesë e koleksionit të ekspozuar.

Ekspozita, e cila sjell në qendër figurën e Shën Nënë Terezës – humanistes shqiptare që u bë zëri i mëshirës në mbarë botën – vë në pah trashëgiminë e saj të jashtëzakonshme dhe rrënjët e forta shqiptare që e shoqëruan në çdo hap të misionit të saj.

Në fjalën e saj, Ambasadorja Geci-Sherifi theksoi rolin e çmuar që Shën Nënë Tereza ka në identitetin tonë kombëtar dhe frymëzimin e pashtershëm që ajo jep për brezat. Ajo rikujtoi edhe domethënien e Kishës së Letnicës në Kosovë, ku e reja Gonxhe Bojaxhiu përjetoi thirrjen e parë shpirtërore – moment i cili shënoi nisjen e rrugëtimit të saj humanitar. Për më tepër, Ambasadorja nënvizoi se dorëzimi i pikturës në Ditën e Flamurit Kombëtar është një simbol i fuqishëm i lidhjes së figurës së Shenjtores shqiptare me krenarinë dhe identitetin tonë kombëtar.

Nga ana tjetër, në emër të Nunciaturës Apostolike, Rev. Fr. Domenico Votolo shprehu falënderimet dhe mirënjohjen e thellë për këtë gjest të ndjeshëm dhe reprezentues. Ai theksoi se Shën Nënë Tereza është nënë e gjithë njerëzimit – një figurë universale që mishëron paqen, mëshirën dhe solidaritetin pa kufij.

Në Nju Jork emërtohet rruga “Isa Boletini” në muajin e Pavarësisë

Inaugurimi i rrugës “Isa Boletini Way” në Nju Jork është një përkujtim dhe krenari për komunitetin shqiptaro-amerikan, transmeton albinfo.ch.

Në datën 30 nëntor 2025, në zonën Staten Island në Nju Jork do të bëhet inaugurimi zyrtar i rrugës që do të emërtohet “Isa Boletini Way” — në kryqëzimin midis Father Capodanno Boulevard dhe Seaview Avenue.

Nisma për këtë emërtim është rezultat i përpjekjeve të komunitetit shqiptaro-amerikan — veçanërisht e Albanian American Association of Staten Island, me mbështetjen e disa organizatave të tjera, si Vatra – Pan Albanian Federation.

Sipas organizatorëve, rruga me emrin e heroit tonë kombëtar do të jetë “menjëherë afër” rrugës që tashmë mban emrin e një figure tjetër të rëndësishme për shqiptarët — Ismail Qemali Road, duke krijuar një “lagje shqiptare” me emra që nderojnë historinë tonë. /Albinfo.ch

Jans: Nevojiten veprime të reja në sistemin e azilit

Sistemi i ri i azilit në Zvicër – i prezantuar gjashtë vjet më parë – në përgjithësi ka dëshmuar vlerën e tij, sipas qeverisë federale, kantoneve dhe komunave.

Ministri federal i Drejtësisë Beat Jans u tha mediave sot se ende nevojiten veprime të mëtejshme në këtë drejtim, transmeton albinfo.ch. Vështirësi lindin sa herë që sistemi është nën presion të madh, për shembull, kur shumë azilkërkues mbërrijnë brenda një kohe të shkurtër në Zvicër.

Pavarësisht progresit, procedurat e azilit ndonjëherë zgjasin shumë, shkruan srf.ch. Çështjet që duhen adresuar përfshijnë gjithashtu trajtimin e shkelësve, integrimin e refugjatëve dhe statusin e mbrojtjes S.

Ndër të tjera, duhet të vendosen rregullore në lidhje me kohën kur revokohet ky status.

“Pa reformën, ne nuk do të kishim qenë në gjendje të menaxhonim fluksin e refugjatëve nga Ukraina”ka thënë Jans. Megjithatë, ekziston nevoja për veprim: “Ne duhet të vendosim për aplikimet më shpejt”.

Për të zhvilluar më tej sistemin zviceran të azilit në një mënyrë të synuar, qeveria federale, kantonet dhe komunat kanë miratuar një strategji të re. Ajo bazohet në një analizë të jashtme dhe një mandat politik që rezulton – dhe përfshin disa pika.

Arrestohen dy shqiptarë që po punonin në të zezë në Sargans

Policia Kantonale e St. Gallenit dhe Zyra kantonale për Çështje Ekonomike dhe Punë zbuluan raste të punës pa dokumente gjatë një inspektimi të kantierit të ndërtimit të Shkollës Kantonale Sargans. Tre punëtorë u ndaluan përkohësisht, trasnmeton albinfo.ch.

Të martën në mëngjes, inspektorët gjetën një burrë 50-vjeçar vietnamez, një burrë 27-vjeçar nga Kosova dhe një burrë 48-vjeçar nga Shqipëria, të cilët të gjithë nuk kishin lejet e nevojshme. Kjo u njoftua nga Policia Kantonale e St. Gallen të premten. Burri shqiptar u përpoq të arratisej, por u arrestua, shkruan radiocentral.ch.

Zyra e Migracionit lëshoi ​​urdhra dëbimi dhe ndalime hyrjeje për 27-vjeçarin dhe 48-vjeçarin. Zyra e prokurorit publik lëshoi ​​urdhra penalë, të cilët ende nuk janë ligjërisht të detyrueshëm.

Masat penale dhe të imigracionit janë aktualisht në shqyrtim për punëtorin 50-vjeçar, vazhdoi deklarata.

Zyra e prokurorit publik po ngre akuza edhe kundër punëdhënësve të personave që punonin si nënkontraktorë. Nëse ka pasur shkelje të mëtejshme në lidhje me pagesën e kontributeve të sigurimeve shoqërore dhe taksës së mbajtur në burim, aktualisht po hetohet.

Kantoni i St. Gallenit njofton se autoriteti i ndërtimit largoi menjëherë të gjithë nënkontraktorët e paregjistruar nga kantieri i ndërtimit dhe kontaktoi kontraktorët kryesorë.

Punëtorë të padeklaruar janë zbuluar më heret në kantierin e ndërtimit të Shkollës Kantonale Sargans në gusht 2024, përcjell albinfo.ch. Departamenti i Ndërtimit dhe Mjedisit më pas kërkoi që autoritetet përkatëse të rrisin inspektimet në kantieret e ndërtimit të kantoneve.

Gjashtë arrestime pas dhunës nga tifozët e YB

Pas përleshjeve të dhunshme që përfshinin tifozët e klubit të futbollit të Bernës  Young Boys (YB) në ndeshjen e Europa League në Birmingham, tetë veta janë në paraburgim nga policia, njoftoi policia të premten.

Gjashtë prej tyre u arrestuan në aeroportin e qytetit anglez, Birmingham, trasnmeton albinfo.ch. Ata dyshohen për sulm ndaj një oficeri policie dhe pjesëmarrje në trazira, raporton srf.ch.

Dy tifozë të YB ishin arrestuar tashmë gjatë ndeshjes së së enjtes.

Sipas policisë, mbështetësit e YB hodhën ulëse stadiumi dhe monedha drejt lojtarëve dhe oficerëve të policisë së Aston Villa.

YB deklaroi se distancohet nga dhuna dhe kërkon falje për individët e përfshirë.

Pritet të rinovohet pista kryesore e Aeroportit të Bazelit

Pista kryesore në EuroAirportin të vendosur në mes të tre shteteve Basel-Mulhouse do të mbyllet për punime rinovimi midis 15 prillit dhe 20 majit 2026. Oraret e fluturimeve do të reduktohen gjatë kësaj periudhe, njoftoi aeroporti, trasnmeton albinfo.ch.

Puna është e nevojshme për të siguruar sigurinë operative afatgjatë, sipas EuroAirport Basel-Mulhouse, shkruan srf.ch. Gjatë kësaj kohe, vetëm EasyJet do të mbajë një orar të modifikuar fluturimesh.

Ky orar do të reduktohet krahasuar me planin e rregullt të fluturimeve verore, por do të ofrojë ende lidhje me destinacionet më të rëndësishme në Evropë.

Stadler Rail apelon kundër SBB-së

Prodhuesi i madh i trenave në Zvicrën Lindore, Stadler Rail, po ndërmerr veprime ligjore kundër Hekurudhave Federale Zvicerane (SBB).

Kjo vjen si pasojë e vendimit të marrë nga SBB që të blinte 116 trena me dy kate nga Siemens në vend se këtë ta bënte nga prodhuesi vendor, Stadler, trasnmeton albinfo.ch.

Tani, kompania ka njoftuar se Stadler ka paraqitur një ankesë kundër këtij vendimi në Gjykatën Administrative Federale, shkruan srf.ch.

Nga Stadler deklarojnë se edhe pas një analize të plotë të dokumenteve, kompania nuk mund t’i kuptojë kriteret e vlerësimit dhe vendimin e dhënies së kontratës prodheusit gjerman, Siemens. Prandaj, është i nevojshëm një shqyrtim i pavarur.

CEO i Stadler, Peter Spuhler, kishte folur për një vendim të gabuar menjëherë pasi kontrata u dha tre javë më parë dhe njoftoi se do të merrte në konsideratë paraqitjen e një ankese.

Pensionistja dorëzon 15,000 franga të gjetura – dhe merr këtë shpërblim

Një pensioniste gjeti një pasuri në një shportë pazari ndërsa blinte në Tramelan (BE). Ajo menjëherë e çoi shumën e konsiderueshme në polici – por shpërblimi ishte modest, transmeton albinfo.ch.

Duke pasur parasysh shumën e madhe, 77-vjeçarja, banore e Bernës nuk hezitoi dhe e çoi menjëherë gjetjen e saj në stacionin më të afërt të policisë. Më vonë ajo mësoi se çanta kishte përfshirë gjithsej 15,000 franga zvicerane. Ndërsa policia kantonale e Bernës nuk e konfirmoi shumën e saktë, ata thanë 20 minuten më vonë se ishin disa mijëra franga.

Të mërkurën, një ditë pas zbulimit të saj, policia vizitoi shtëpinë e pensionistes. Një zyrtar policie i paraqiti asaj shpërblimin e lënë nga pronari i parave për veprën e saj të mirë: 30 franga. “Kjo do të jetë e mjaftueshme për të,” thuhet se i tha pronari policisë kur erdhi për të marrë çantën e tij, sipas 77-vjeçares, transmeton albinfo.ch. Dhe ajo shton: “Ndershmëria nuk ia vlen më.”

I kontaktuar nga 20 minuten, një zëdhënës i policisë kantonale të Bernës shpjegoi se ndërsa Kodi Civil parashikon një “shpërblim të arsyeshëm” për ata që gjejnë sende ose para të humbura ose të vjedhura, ai nuk specifikon një përqindje minimale.

Mbërrijnë në Zvicër trembëdhjetë fëmijë të plagosur nga Gaza

Trembëdhjetë fëmijë të tjerë të plagosur nga Rripi i Gazës kanë mbërritur në aeroportin e Gjenevës dhe në atë të Cyrihut. Ata po merren nga kantone të ndryshme dhe po marrin trajtim mjekësor në spitale, sipas Zyrës Federale të Mbrojtjes Civile dhe Ndihmës në Fatkeqësi (FOC), transmeton albinfo.ch.

Fëmijët në fjalë kanë nevojë për trajtim të specializuar mjekësor që nuk mund të ofrohet në Rripin e Gazës, shkruan srf.ch.

Sipas FOC, fëmijët janë dërguar në spitale në kantonet Basel-Stadt, Fribourg, Gjenevë, Graubünden, Jura, Ticino, Vaud dhe Valis.

Siç është bërë e njohur më parë, Kantoni i Cyrihut pati refuzuar të marrë për trajtim fëmijët nga Gaza.

Në fund të tetorit, Zvicra kishte pranuar tashmë shtatë fëmijë.

Sipas FOC, operacioni për evakuimin e fëmijëve të plagosur nga Rripi i Gazës tani ka përfunduar.

Publikohet lista e 300 zviceranëve më të pasur: Cilët janë ata!

Lista e re e “300 njerëzve më të pasur në Zvicër” që publikohet tradicionalisht nga revista e biznesit “Bilanz” jo vetëm që thyen rekorde me një pasuri totale prej 850 miliardë frangash, por gjithashtu sjell në qendër të vëmendjes disa emra të panjohur më parë.

850 miliardë franga – me çfarë krahasohet kjo?

Kjo korrespondon pothuajse saktësisht me PBB-në (Bruto Produktin) e Zvicrës, ose Produktin e Brendshëm Bruto, transmeton albinfo.ch. Kjo është vlera e tregut e të gjitha mallrave dhe shërbimeve të prodhuara në Zvicër gjatë një viti. Vitin e kaluar, për shembull, PBB-ja ishte 854 miliardë franga. Një krahasim tjetër mund të bëhet me sistemin zviceran të pensioneve: Pasuria e këtyre 300 individëve më të pasur në Zvicër përfaqëson rreth dy të tretat e totalit të aseteve në shtyllën e dytë të sistemit zviceran të pensioneve, shkruan srf.ch.

Këto shuma janë rritur ndjeshëm vitet e fundit. Lista e parë e tillë, e botuar në vitin 1989, përfshinte 100 njerëzit më të pasur në Zvicër. Së bashku, ata arrinin në “vetëm” 66 miliardë ose pesë herë më pak se PBB-ja e asaj kohe e vendit.

Që nga viti i kaluar, lista ka pësuar disa ndryshime. Çfarë bie në sy?

Familja Blocher është humbësja më e madhe, nëse mund të thuhet kështu. Ata janë ende në listë, por për herë të parë në vite, nuk janë më midis 10 më të pasurve, përcjell albinfo.ch. Kjo për shkak se aksionet e EMS-Chemie të Magdalena Martullo-Blocher (vajza e Blocherit) kanë humbur vlerë të konsiderueshme. Sipas Bilanz-it, bëhet fjalë për rreth 1 miliard franga zvicerane.

Është gjithashtu e dukshme se shumë nga “prurjet e reja” në listë vijnë nga Norvegjia.

Pse Norvegjia?

Në vitin 2021, qeveria norvegjeze pati dyfishuar normën e taksës për pasuritë e mëdha. Që atëherë, shumë individë të pasur dhe trashëgimtarët e tyre janë zhvendosur në Zvicër.

Kjo është lista e 10 më të pasurve në Zvicër
1 Gérard Wertheimer: Mallra luksoze, modë, pasuri të paluajtshme, verëra: 33-34 miliardë CHF

2 Familjet Hoffmann, Oeri dhe Duschmalé: Farmaceutikë: 30-31 miliardë CHF

3 Andrea Pignataro: Të dhëna financiare, softuer, hotele: 27-28 miliardë CHF

4 Familja Aponte: Transporti detar, spitale: 24-25 miliardë CHF

5 Familja Safra: Banka, investime, pasuri të paluajtshme 24-25 miliardë CHF

6 Klaus-Michael Kühne: Transporti, farmaceutikë, hotele: 21-22 miliardë CHF

7 Familja Bertarelli: Investime, farmaceutikë, bioteknologji, pasuri të paluajtshme: 17-18 miliardë CHF

8 Familja Jorge Lemann: Birrë, ushqim i shpejtë, investime: 16-17 miliardë CHF

9 Andrey Melnichenko: Kimikate, plehra, qymyr: 15-16 miliardë CHF

10 Familjet Schindler dhe Bonnard: Ashensorë, Shkallë lëvizëse: 15-16 miliardë CHF 

Përmbytje në Sri Lanka, të paktën 69 të vdekur

Të paktën 69 persona kanë humbur jetën dhe 34 rezultojnë ende të zhdukur, si pasojë e përmbytjeve që goditën Sri Lankën.

Bëhet e ditur se ekipet e shpëtimit luftuan me rritjen e niveleve të ujit të premten për të shpëtuar qindra njerëz të bllokuar, dhe shirat e rrëmbyeshëm të shkaktuar nga Cikloni Ditwah detyruan më shumë se 18,000 banorë të evakuoheshin në strehimore të përkohshme, shkruan TheGuardian.

Ndryshe, shira të rrëmbyeshëm ranë në të gjithë ishullin, me disa zona që regjistruan deri në 360 mm reshje në 24 orët e fundit, ndërsa lumi Kelani, i cili derdhet në Oqeanin Indian pranë kryeqytetit Kolombo, doli nga shtrati të premten, përcjell albinfo.ch.

BE miraton tërheqjet e parave të gatshme në supermarkete pa blerje

Negociatorët nga Parlamenti Evropian dhe shtetet anëtare të BE-së ranë dakord që shitësit me pakicë në të ardhmen do të jenë në gjendje të ofrojnë tërheqje parash midis 100 dhe 150 eurove pa pasur nevojë klientët të blejnë asgjë. Qëllimi është të përmirësohet qasja në para të gatshme, veçanërisht në zonat rurale.

Për më tepër, të gjitha tarifat duhet të shfaqen në mënyrë transparente para një pagese me kartë ose gjatë tërheqjes së parave të gatshme. Kjo përfshin, për shembull, kostot e kursit të këmbimit ose tarifat e bankomateve.

Parandalimi i mashtrimit

Për ta bërë mashtrimin më të vështirë, ofruesit e shërbimeve të pagesave, siç janë bankat, në të ardhmen do të duhet të kontrollojnë nëse emri dhe numri i llogarisë së marrësit përputhen para se të ekzekutojnë një transferim. Kjo është tashmë e kërkuar për lloje të caktuara pagesash. Nëse ofruesit dështojnë në parandalimin e mashtrimit, ata mund të mbahen përgjegjës për humbjet e klientëve, transmeton albinfo.ch.

Mashtrimi i identitetit është gjithashtu një fokus kyç, në të cilin mashtruesit paraqiten si punonjës të një banke ose ofruesi tjetër të shërbimit të pagesave dhe mashtrojnë klientët e supozuar që të bëjnë pagesa. Në raste të tilla, ofruesit e shërbimeve të pagesave duhet të rimbursojnë shumën e plotë, me kusht që klienti të raportojë mashtrimin në polici, sipas Parlamentit.

Kompensimi për bankat

Platformat online do të mbahen gjithashtu më përgjegjëse: Sipas Parlamentit Evropian, ato në të ardhmen do të jenë përgjegjëse ndaj bankave që kanë kompensuar klientët e mashtruar nëse janë informuar për përmbajtje mashtruese dhe nuk e kanë hequr atë. Parlamenti Evropian dhe shtetet anëtare të BE-së duhet të miratojnë zyrtarisht marrëveshjen përpara se rregullat të hyjnë në fuqi.

Berna po krijon një njësi për të luftuar fushatat e dezinformimit, veçanërisht nga jashtë vendit

Këshilli Federal dëshiron të luftojë më mirë ndikimin dhe dezinformimin, veçanërisht nga shtetet e huaja. Ai vendosi të mërkurën të krijojë një grup pune ndërdepartamental për të luftuar manipulimin e opinionit.

Në shkurt, qeveria zbuloi në një raport se tibetianët dhe ujgurët që jetojnë në Zvicër janë ndoshta nën presion nga Kina. Rusia, Irani dhe Turqia gjithashtu po ushtrojnë presion mbi qytetarët e tyre që jetojnë në Zvicër.

Këshilli Federal kishte konsideruar se ky represion duhet të luftohet përmes një sërë masash shtesë në lidhje me parandalimin, koordinimin dhe ndërgjegjësimin. Grupi i punës është ngritur në këtë kontekst.

Manipulimi i perceptimit, mendimit dhe veprimeve

Aktivitetet e ndikimit synojnë të manipulojnë perceptimin, mendimin dhe veprimet si të individëve ashtu edhe të shoqërisë. Të udhëhequra nga disa shtete, ato i paraqesin institucionet zvicerane si jofunksionale, dobësojnë besimin në demokraci ose frikësojnë popullsinë, detajoi qeveria.

Aktivitete të tilla janë pjesë e një logjike të luftës hibride. Përkeqësimi i tensioneve gjeopolitike ka të ngjarë të çojë gjithashtu në një rritje të këtyre aktiviteteve të ndikimit kundër Zvicrës, sipas Këshillit Federal.

Parandalimi ose sprapsja më e mirë e sulmeve

Grupi i punës duhet të forcojë bashkëpunimin kombëtar dhe ndërkombëtar për të luftuar këto kërcënime. Gjithashtu synon të bëjë një vlerësim të situatës në Zvicër dhe zhvillimeve aktuale, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch. Kjo do të bëjë të mundur vlerësimin e masave për të parandaluar ose sprapsur sulmet, ose për të forcuar rezistencën ndaj tyre. Gjithashtu ndihmon në informimin e autoriteteve dhe popullsisë, vazhdon qeveria.

E përbërë nga rreth dhjetë persona, kjo qelizë do të drejtohet nga Sekretariati Shtetëror për Politikën e Sigurisë (SEPOS) dhe bashkon zyrat më të prekura nga kërcënimi brenda të gjitha departamenteve federale (përveç atyre të Brendshme dhe Financave), Kancelarinë Federale, si dhe delegatët e Rrjetit të Sigurisë Kombëtare. Specialistë nga qarqet shkencore, shoqëria civile ose jashtë vendit janë të përfshirë në këtë punë rast pas rasti.

Austria kryeson BE-në në vëllimin e mbeturinave, por “shkëlqen” në normat e riciklimit

Çdo qytetar i BE-së gjeneron mesatarisht 500 kilogramë mbeturina në vit — dhe normat e riciklimit mbeten shumë të ulëta. Kjo sipas një raporti të publikuar të mërkurën nga Gjykata Evropiane e Auditorëve (ECA). Shumë vende të BE-së po përpiqen të përmbushin objektivat e riciklimit të BE-së. Edhe pse austriakët prodhojnë mbi mesataren 800 kilogramë mbeturina në vit, ata gjithashtu riciklojnë një përqindje të lartë — 60 përqind — duke e vendosur Austrinë midis tre vendeve të para në BE.

Sa i përket totalit të mbeturinave të gjeneruara, Austria renditet e para sipas të dhënave të Eurostat, e ndjekur nga Danimarka, Luksemburgu dhe Belgjika. Prodhuesit më të ulët të mbeturinave, bazuar në shifrat e viteve 2022–2023 të përdorura nga ECA, janë Rumania, Polonia dhe Estonia. Ndërsa Sllovenia, Gjermania dhe Austria riciklojnë më shumë, Greqia, Malta dhe Qiproja ende djegin ose depozitojnë pjesën më të madhe të mbeturinave të tyre komunale.

Blok: Trajtoni mbeturinat si burim

Kalimi në një ekonomi rrethore do të thotë trajtimi i mbeturinave si burim, tha Stef Blok, anëtari i ECA-s përgjegjës për auditimin, në një konferencë për shtyp të mërkurën. Megjithatë, “industria e riciklimit në BE po lufton për mbijetesë”, paralajmëroi Blok, duke vënë në dukje se produktet e bëra nga plastika e ricikluar janë shpesh më të shtrenjta se ato të rejat. Ai sugjeroi se më shumë stimuj financiarë në nivelin e prodhimit dhe kuota të detyrueshme për plastikën e ricikluar në produktet e reja mund të jenë pjesë e zgjidhjes. Zyrtari holandez shtoi se inkurajimi i njerëzve për të ndarë siç duhet mbeturinat mbetet gjithashtu një sfidë e madhe.

Ligji i BE-së i kushton rëndësi të madhe parandalimit të mbeturinave, ripërdorimit dhe riciklimit. Megjithatë, raporti gjeti pabarazi të mëdha midis shteteve anëtare në përmbushjen e këtyre objektivave, me disa që tregojnë pak ose aspak përparim. Komisioni Evropian ka qenë gjithashtu i ngadaltë në fillimin e procedurave të shkeljes – për shembull, veprimet ligjore për objektivat e paplotësuara të vitit 2008 u nisën vetëm vitin e kaluar, kritikoi ECA.

Mungesa e kapacitetit në industrinë e riciklimit

Një pengesë kryesore për arritjen e objektivave të riciklimit të BE-së, sipas auditorëve, është kapaciteti i kufizuar i industrisë së riciklimit. Në disa shtete anëtare, ka vetëm disa objekte, ose ato përballen me mbyllje – veçanërisht në riciklimin e plastikës. Faktorët që kontribuojnë përfshijnë kërkesën e ulët për materiale të ricikluara dhe importin e plastikës së lirë nga vendet jo-anëtare të BE-së. Raporti thekson se modeli i biznesit të kompanive të riciklimit duhet të rivlerësohet urgjentisht, shkruan theinternational, transmeton albinfo.at

ECA theksoi se objektivat e riciklimit mund të arrihen vetëm nëse ekziston infrastruktura e nevojshme dhe nëse ka kërkesë dhe treg për produktet e ricikluara. Komisioni duhet të marrë masa për ta bërë ekonominë rrethore – siç është riciklimi i materialeve – më të qëndrueshme ekonomikisht brenda BE-së. Procedurat e shkeljes duhet gjithashtu të iniciohen menjëherë për të parandaluar mosrespektimin dhe për të inkurajuar progresin.

Për më tepër, ECA i kërkoi Komisionit të vlerësojë kostot, përfitimet dhe fizibilitetin e futjes dhe/ose harmonizimit të taksave të deponive dhe djegies në të gjithë BE-në. Komisioni Evropian ka njoftuar tashmë një akt të ri legjislativ mbi ekonominë rrethore, të planifikuar për miratim në vitin 2026, i cili synon të adresojë sfidat në tregun e riciklimit dhe kërkesën e dobët për materiale të ricikluara.

Ekonomia zvicerane tkurret ndjeshëm në tremujorin e tretë

Siç pritej, goditja tarifore e Presidentit të SHBA-së Donald Trump kundër Zvicrës la gjurmën e saj në ekonominë lokale në tremujorin e tretë.

Produkti i brendshëm bruto (PBB) u tkurr me 0.5% në tremujorin e tretë në një bazë të rregulluar krahasuar me tremujorin e mëparshëm. Të premten, Sekretariati Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO) konfirmoi vlerësimin e shpejtë të publikuar dy javë më parë.

Industria kimike-farmaceutike në veçanti regjistroi një rënie të ndjeshme prej 7.9% midis korrikut dhe shtatorit, sipas raportit.

Në të njëjtën kohë, SECO thotë se zhvillimi në sektor duhet të shihet në sfondin e efekteve tërheqëse përpara në tremujorët e mëparshëm. Në pritje të tarifave të SHBA-së, inventarët ishin shumë të grumbulluar; eksportet u rritën në përputhje me rrethanat, shkruan swissinfo, transmeton albinfo.ch.

Eksportet nga industria kimike-farmaceutike përbëjnë pjesën më të madhe të eksporteve zvicerane: në vitin 2024, për shembull, ato përbënin 52%.

Ngadalësimi i ekonomisë zvicerane po vazhdon me një ritëm të përshpejtuar. Rritja ishte tkurrur tashmë në 0.2% në tremujorin e dytë, pas një rritjeje prej 0.8% në tremujorin e parë të vitit.

Rastet e fruthit janë rritur me 8% në krahasim me nivelet para pandemisë

Rastet e fruthit u rritën me 8% vitin e kaluar, në 11 milionë, krahasuar me situatën para pandemisë Covid-19 gjashtë vjet më parë. Nga ana tjetër, vdekjet ranë me 11%, në 95,000, gjatë së njëjtës periudhë, tha OBSH-ja në Gjenevë të premten.

Në pothuajse 25 vjet, rreth 58 milionë viktima janë parandaluar falë vaksinimit, sipas vlerësimeve të institucionit. Sëmundja është zhvendosur nga vendet e varfra në vendet me të ardhura të mesme, ku shkalla e vdekshmërisë ka qenë e ulët vitet e fundit.

Fruthi “shfrytëzon të metat në mbrojtjen tonë kolektive”, tha Drejtori i Përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) Tedros Adhanom Ghebreyesus.

Afrika ka parë një ulje prej 40% të rasteve dhe 50% më pak vdekje sesa para pandemisë, falë rritjes së mbulimit të vaksinimit. Nga ana tjetër, prevalenca u rrit me 86% në Mesdheun Lindor dhe 47% në Evropë. Pavarësisht përparimit të rëndësishëm, eliminimi i kësaj sëmundjeje mbetet “i paarritshëm” për shumë vende, tha OBSH-ja, transmeton albinfo.ch.

Organizata paralajmëron se situata mund të përkeqësohet më tej. Shkalla e mbulimit të vaksinimit është pothuajse 85% në të gjithë botën për dozën e parë dhe 76% për të dytën. Por duhet të jetë 95% në të dyja rastet për të mbrojtur komunitetet.

Situata mbetet shqetësuese në Afrikë dhe Mesdheun Lindor në këtë drejtim. Një rigjallërim i sëmundjes është vërejtur në vendet më të pasura ku ishte zhdukur, për shkak të një stanjacioni ose rënieje të imunizimit, ose për shkak të pabarazive në mbulimin e vaksinimit që ekspozojnë popullatat.

Një rigjallërim ndodhi në 59 vende vitin e kaluar, trefishi i numrit në vitin 2021 dhe më i larti që nga pandemia. Vetëm kontinenti Amerikan nuk pa vaksinim në të paktën një vend, por kjo situatë ka ndryshuar këtë vit.

Kjo mund të vërë në pikëpyetje objektivin e eliminimit të sëmundjes deri në vitin 2030. Në fund të vitit të kaluar, pak më shumë se 40% e vendeve e kishin arritur atë. Që atëherë, numri është rritur në pothuajse 100 vende. OBSH gjithashtu shpreh keqardhje për uljen e fondeve për vaksinimin dhe monitorimin.

Shitësit zviceranë të kënaqur me shitjet e së Premtes së Zezë

Me zbritje në elektronikë, veshmbathje dhe mallra shtëpiake, shitësit me pakicë duan të rrisin shitjet para Krishtlindjeve rreth Black Friday. Kulmi i ditëve me zbritje filloi në mesnatë. Siç qëndrojnë gjërat, shitjet po shkojnë mirë.

E Premtja e Zezë pati një fillim shumë të mirë, sipas shitësit me pakicë të elektronikës Fust. “Ne kemi regjistruar trafik shumë të lartë në dyqanin tonë online që nga mëngjesi i hershëm, dhe gjithashtu kemi marrë raporte nga dyqanet për klientë të shumtë”, tha një zëdhënëse kur u pyet nga agjencia e lajmeve AWP. Shumë prej tyre kishin planifikuar blerjet e tyre paraprakisht dhe kishin krahasuar çmimet, transmeton albinfo.ch.

Digitec Galaxus, shitësi me pakicë zviceran online me xhiron më të lartë, raporton një histori të ngjashme: “Shitjet e arritura gjatë Javës së Black Friday deri më tani janë dukshëm më të larta se vitin e kaluar.”

Interesi mbetet i lartë. Shitësi me pakicë i mobiljeve Conforama e konfirmon këtë. Ai po vëren se klientët po kërkojnë më shumë zbritje, dhe gjithnjë e më shumë online, tha ai.

Megjithëse anketat në prag të ngjarjes sugjeruan një farë ngurrimi për shkak të mjedisit të pasigurt ekonomik, shitësit me pakicë aktualisht nuk po e ndiejnë shumë këtë. “Java e Zezë ka qenë një sukses për ne deri më tani, gjë që nuk ishte domosdoshmërisht e pritshme duke pasur parasysh humorin e ulët të konsumatorëve”, thotë një zëdhënës i shitësit me pakicë online Brack. Klientët po blejnë dukshëm më shumë produkte këtë vit, por këto kanë tendencë të jenë më të lira.

Numri i porosive dje ishte tashmë në rangun e përqindjes mesatare njëshifrore mbi vitin 2024. Prandaj, Brack pret madje të tejkalojë rekordin e vitit të kaluar.

Elektronika është përsëri në kërkesë veçanërisht të lartë, siç raportojnë disa shitës me pakicë: laptopë, monitorë, telefona inteligjentë, televizorë. Por lodrat klasike, ndriçimi, divanët, krevatët me sustë, fshesat robotike me korrent dhe produktet e kujdesit për foshnjat, të tilla si pelenat, janë gjithashtu të njohura.

Megjithatë, është ende shumë herët për të nxjerrë një përfundim përfundimtar, pasi shumë promovime do të vazhdojnë gjatë fundjavës. Përveç kësaj, shitësit me pakicë online tradicionalisht i joshin klientët me oferta të mëtejshme në Cyber ​​Monday.

Si në vitet e tjera, megjithatë, ka edhe shitës me pakicë që nuk po marrin pjesë në valën e zbritjeve. Disa dyqane dhe punishte po i vënë riparimet në qendër të vëmendjes. Për shembull, prodhuesi i çantave Freitag po hap një “kiosk riparimi” rreth të Premtes së Zezë për riparime të shpejta, pjesë këmbimi falas dhe çanta “bëje vetë”.

Raporti: Pothuajse 2 mijë raste urrejtjeje online në Austri brenda një viti

Organizata Zara – Kurajo Civile dhe Puna Kundër Racizmit prezantoi të mërkurën në mbrëmje raportin e saj të 8-të “Kundërshtimi i Urrejtjes në Internet”. Sipas raportit, 1,716 raste të urrejtjes online u dokumentuan midis shtatorit 2024 dhe gushtit 2025. Që nga themelimi i qendrës së këshillimit “GegenHassimNetz” në vitin 2017, janë regjistruar gjithsej 15,113 raste. Shumica e rasteve ishin të motivuara nga racizmi (53 përqind), e ndjekur nga “urrejtja jo e motivuar ideologjikisht” (31 përqind) dhe seksizmi (6 përqind). OJQ-ja klasifikoi 46 përqind (798 raste) të raporteve të urrejtjes si (penalisht) relevante dhe 54 përqind si jo ligjërisht relevante.

Ndër raportet e klasifikuara si penalisht relevante, fyerjet ishin më të zakonshmet (30 përqind), e ndjekur nga nxitja (17 përqind) dhe ngacmimi kibernetik (10 përqind). Shkeljet e Aktit të Ndalimit përbënin nëntë përqind të raporteve, kërcënimet e rrezikshme pesë përqind dhe ndjekja kibernetike tre përqind. Një tjetër 26 përqind ra nën “vepra të tjera penale relevante”, sipas ZARA-s.

Zara: Përmbajtja ligjërisht e lejueshme mund të shkaktojë ende dëm

Raporti i këtij viti u përqendrua në temën “E ligjshme, por e tmerrshme”. Ai tregon se si përmbajtja ligjërisht e lejueshme online mund të “dëmtojë njerëzit, t’i heshtë ata dhe në fund të fundit të parandalojë diskursin e drejtë dhe demokratik”, deklaroi ZARA.

“Urrejtja ligjore online formëson jetën e përditshme të shumë njerëzve dhe zbulon se ku arrin kufijtë e sundimit të ligjit kur bëhet fjalë për mbrojtjen e dinjitetit njerëzor. Pikërisht në këtë kryqëzim fillon puna e ZARA-s: Ne dëgjojmë, ofrojmë këshilla dhe ndërmarrim veprime aty ku sistemet e tjera dështojnë”, shpjegoi drejtoresha ekzekutive e ZARA-s, Rita Isiba, sipas njoftimit për shtyp të organizatës, shkruan theinternational.

1,985 seanca këshillimi individual për personat e prekur

Sipas raportit, ZARA zhvilloi 1,985 seanca këshillimi individual për personat e prekur dhe dëshmitarët gjatë vitit të fundit të këshillimit. Këto përfshinin mbështetje psikosociale dhe vlerësime ligjore të raporteve të urrejtjes në veçanti. Qendra e këshillimit kërkoi heqjen e postimeve të urrejtjes 404 herë, tha raporti, transmeton albinfo.at.

Gratë dhe njerëzit që perceptohen si femra preken veçanërisht nga urrejtja online, sipas ZARA-s. Në të njëjtën kohë, ato janë veçanërisht aktive në raportim: 70 përqind e raportimeve të urrejtjes online të paraqitura në ZARA vijnë nga individë jo-meshkuj, tha ajo.