Presidentja Osmani takoi Senatorin Ted Cruz, diskutohet për forcimin e partneritetit

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, e cila po qëndron në Washington D.C, është takuar me Senatorin republikan, Ted Cruz.

Me këtë rast presidentja Osmani tha se forcimi i partneritetit ndërmjet Kosovës dhe SHBA-së, adresimi i sfidave të përbashkëta dhe shkëmbimi i ideve për bashkëpunim në fusha të interesit të dyanshëm ishin në fokus të takimit me Senatorin republikan Ted Cruz.

“Shtetet e Bashkuara mbeten një aleat jetik për Kosovën dhe jemi mirënjohës për mbështetjen dhe përkushtimin e Senatorit Cruz ndaj vlerave dhe vizionit tonë të përbashkët”, shtoi ajo

BE-ja do t’i bëjë thirrje Kosovës ta fillojë pa vonesa themelimin e Asociacionit

Bashkimi Evropian (BE) pritet t’i bëjë thirrje Kosovës ta nisë punën pa asnjë vonesë për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, thuhet në një dokument të zgjerimit të BE-së.

BE-ja i ka përgatitur konkluzat për zgjerimin e bllokut, të cilat do të duhej të miratohen të martën, më 17 dhjetor, në takimin e Ministrave të BE-së.

Në draftin e këtyre konkluzave, BE-ja gjithashtu u bën thirrje Kosovës dhe Serbisë që pa vonesa t’i zbatojnë marrëveshjet nga dialogu dhe të gjitha detyrimet e tjera, si dhe ua rikujtohen atyre se këto rrugëtimi i të dyjave shteteve drejt integrimeve evropiane varet pikërisht nga këto detyrime.

“Këshilli e përsërit se Marrëveshja për rrugën drejt normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë dhe Aneksi për zbatimin e saj, të miratuara në shkurt dhe mars 2023, duhet të respektohen dhe zbatohen në tërësi sa më shpejtë që të jetë e mundur pa parakushte, sikurse të gjitha obligimet e tjera nga BE-ja“, thuhet në dokumentin që ka siguruar REL.

Në veçanti Kosovës i kërkohet ta fillojë punën për miratimin e draft-statutit evropian për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

“Kjo përfshin themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe duke nisur me përcjelljen e draft-statutit, të cilin palëve ua ka paraqitur lehtësuesi i BE-së, përmes vendimit të Qeverisë së Kosovën në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës pa vonesa të reja“, thuhet në këtë draft.

Në tetor 2023, BE-ja ua dorëzoi Kosovës dhe Serbisë një “draft-statut modern” për formimin e Asociacionit. Shtetet e Bashkuara, Gjermania, Franca dhe Italia – e mbështetën atë.Prej atëherë, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian i kanë bërë thirrje vazhdimisht Kosovës ta dërgojë në Gjykatën Kushtuese këtë draft-statut.

Zyrtarët e Qeverisë së kryeministrit Albin Kurti e kanë cilësuar si “non-paper” draft-statutin evropian.Muajin e kaluar, zëdhënësi i Kurtit, Përparim Kryeziu, tha se draft-statuti evropian “është ai i një non-paperi”, dhe se kryeministri nuk e ka pranuar atë, pavarësisht se BE-ja ngul këmbë se Kurti dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, e pranuan këtë draft-status në parim vitin e kaluar.

Në konkluzat e saj, BE-ja e përmend edhe gjendjen e tanishme në veriun e Kosovës, pas një shpërthimi në një kanal uji të Ibër-Lepencit në Zubin Potok muajin e kaluar.Kosova e fajëson Serbinë për sulmin, gjë që mohohet nga Beogradi zyrtar.Në këto konkluza do të dënohet sulmi ndaj kanalit të Ibër-Lepencit, të cilin BE-ja e kishte dënuar si sulm terrorist, sikur edhe sulmi në Banjskë vitin e kaluar, dhe do të përsëritet ftesa që përgjegjësit për këto sulme të nxirren para drejtësisë.“Këshilli mbetet thellësisht i shqetësuar për situatën në veri të Kosovës. Kosova dhe Serbia duhet të ndërmarrin hapa të qëndrueshëm për deeskalim, të përmbahen nga veprimet e njëanshme dhe provokative që mund të çojnë në tensione dhe dhunë, dhe të evitojnë retorikën përçarëse“, thuhet në draftin e këtij dokumenti. BE-ja gjithashtu do të përsërisë se masat ndaj Kosovës që janë në fuqi, por mund të hiqen nëse ndërmerren hapa të duhur për uljen e tensioneve.

Sipas burimeve diplomatike mes vendeve anëtare ka dallime të mëdha rreth masave ndaj Kosovës. Shumica e vendeve anëtare duan që masat të hiqen menjëherë dhe tërësisht, por ka vende, si Franca dhe Italia, që duan heqjen graduale. Prandaj, këto dallime janë diku ndikuar që masat të mbeten akoma në fuqi.BE-ja vendosi disa masa ndëshkuese ndaj Kosovës vitin e kaluar për shkak të rritjes së tensioneve në veriun e Kosovës, të banuar me shumicë serbe.

 

Në Konkluzat për zgjerim, BE-ja do të ripërtëritë se mbetet e përkushtuar për ta vazhduar këtë proces që e sheh si interes strategjik të bllokut. Por, do të kërkojë nga vendet e rajonit që të angazhohen në bashkëpunim rajonal dhe zgjidhjen e mospajtimeve dypalëshe, në mënyrë që të përshpejtojnë rrugëtimin tyre drejt BE-së.Kosova ka aplikuar për anëtarësim në Bashkimin Evropian, më 15 dhjetor të vitit 2022.

 

Prej atëherë, presidenca e Këshillit të BE-së është ndarë mes pesë shteteve anëtare: Çekisë, Suedisë, Spanjës, Belgjikës dhe Hungarisë. E para e ka pranuar aplikimin, por asnjë tjetër nuk e ka shqyrtuar atë.Kosova është vendi i vetëm në Ballkan që ende nuk e ka statusin e vendit kandidat.

Aktakuza e re ndaj Thaçit dhe të tjerëve, javën tjetër mbahet konferenca mbi ecurinë e çështjes

Ka kaluar një javë që kur Gjykata Speciale e ka konfirmuar një aktakuzë të re kundër ish-presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, si dhe kundër katër personave të tjerë për vepra penale që lidhen me “pretendime për përpjekje të paligjshme për të ndikuar në dëshmitë e dëshmitarëve në gjykimin e krimeve të luftës ‘Thaçi dhe të tjerët’”.

Kështu, Hashim Thaçi, bashkë me Bashkim Smakajn, Fadil Fazliun, Isni Kilajn dhe Hajredin Kuçin përbëjnë grupin më të madh të të akuzuarve të përbashkët, ndaj të cilëve seancat nisin brenda 2 javësh nga ngritja e aktit akuzues.

Dhomat e Specializuara të Hagës kanë bërë të ditur se të martën do të mbahet një Konferencë mbi ecurinë e çështjes në rastin e Thaçit, Smakajt, Kilajt, Fazliut dhe Kuçit, e cila pritet të fillojë në orën 14:00.

Gjatë ditëve në vazhdim pritet të bëhen edhe deklarimet e fajësisë të lëna pezull nga Thaçi e Smakaj.

Kujtojmë se Smakaj, Fazliu dhe Kilaj u arrestuan më 5 dhjetor në Kosovë dhe u dërguan në ndërtesën e paraburgimit të Dhomave të Specializuara në Hagë një ditë më vonë, tha gjykata.

Gjykata kishte njoftuar se Hajredin Kuçit i ishte dorëzuar aktakuza e konfirmuar dhe fletëthirrja për t’u paraqitur para gjykatëses së procedurës paraprake, në bazë të aktakuzës së konfirmuar.

Thaçi – i cili është duke u gjykuar nga kjo gjykatë në një rast të ndarë kundër ish-krerëve të UÇK-së për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit – akuzohet se bashkërendoi “tri grupe të veçanta” së bashku me Smakajn, Kilajn, Kuçin dhe Fazliun për të ndikuar në dëshmitë e dëshmitarëve të prokurorisë në rastin kundër tij dhe të tjerëve për krime lufte.

 

Barduani: Situata është e qetë, por ende e brishtë

Komandanti i KFOR-it në Kosovë, gjeneralmajor Enrico Barduani, tha se sulmi i fundit në kanalin Ibër-Lepenc, afër Zubin Potokut, dëshmon për ndjeshmërinë e situatës së sigurisë, e cila është e ndjeshme ndaj keqpërdorimeve të mundshme.

Ai tha se bashkëpunimi me institucionet e Kosovës, duke përfshirë organet e sigurisë së Kosovës, është shumë i mirë.

Komandanti i KFOR-it, duke folur për rastin e sulmit terrorist në kanalin e Ibër-Lepencit, tha se në këtë rast nuk ka pasur nevojë të dislokohet Forca e Sigurisë së Kosovës, sepse Policia e Kosovës, me mbështetjen e EULEX-it dhe KFOR-it, ka qenë absolutisht në gjendje ta menaxhojë atë situatë.

Ai shtoi se për dislokimin e FSK-së ekzistojnë procedura të veçanta.

Barduani duke folur për sigurinë tha se situata është e qetë, por ende e brishtë, kryesisht për shkak të çështjeve të pazgjidhura politike, teksa shtoi se rreziku real për përshkallëzimin e tensioneve, përfshirë marrëdhëniet ndëretnike, sipas tij, është i lidhur me dezinformimin në vend dhe në gjithë rajonin.

 

Kurti: Shtetasit e Bosnjë e Hercegovinës nga 1 janari mund të udhëtojnë me letërnjoftim biometrik drejt Republikës sonë

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë se nga 1 janari i vitit të ardhshëm të gjithë shtetasit e Bosnjë e Hercegovinës do të mund të udhëtojnë me letërnjoftim biometrik drejt Republikës sonë.

Qeveria mbrëmë mori vendimin, tashmë të paralajmëruar, me të cilin shtetasit e Bosnjë e Hercegovinës nga 1 janari i vitit të ardhshëm do të mund të udhëtojnë me letërnjoftim biometrik drejt Republikës sonë”, ka shkruar Kurti.

Më tutje Kurti u shpreh se në nëntor janë bërë dy vjet prej nënshkrimit të Marrëveshjes për Lëvizjen e Lirë me Letërnjoftime në Ballkanin Perëndimor në Berlin, si pjesë e marrëveshjeve të Procesit të Berlinit.

Mbetemi me shpresë se Bosnjë e Hercegovina do të jetë në gjendje ta ratifikojë marrëveshjen sa më shpejt që të jetë e mundur, në mënyrë që i gjithë rajoni të gëzojë lirinë e lëvizje, ka shtuar më tutje Kurti.

 

Kryeministri Kurti po qëndron për vizitë zyrtare në Kroaci

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po qëndron në Zagreb të Kroacisë për vizitë zyrtare.

Në Zagreb kryeministri Albin Kurti do të pritet nga kryeministi kroat, Andrej Plenkoviq, në orën 10:10.

Nga ora 10:30 të dy kyeministrat do të zhvillojnë një takim së bashku me delegacionet e tyre.

Në orën 11:40, kryeministri kosovar Kurti dhe homologu i tij kroat, Plenkoviq, do të deklarohen për media.

Më pas kryeministri Kurti do të marrë pjesë në hapjen e Forumit Ekonomik Kroaci-Kosovë, ku pjesë e këtij forumi janë 30 biznese nga Kosova. Kjo është hera e dytë që mbahet një forum i këtij niveli në Zagreb.

“Një grumbull masash të këqija”: grupi i punëdhënësve suedezë kritikon ndryshimet e lejeve të punës

Grupi, i cili përfaqëson punëdhënësit kryesorë në Suedi, përfundoi në raportin e tij se kërkesa e re që aplikantëve për leje pune t’u paguhet të paktën 80 për qind e pagës mesatare të Suedisë, e cila hyri në fuqi në nëntor 2023, ishte “një rrëmujë burokratike”. Sistemi, tha ai, kishte pasur tashmë një ndikim serioz, me planin e qeverisë për të rritur më tej pragun deri në pagën e plotë mesatare suedeze që mund të shkaktojë probleme edhe më të rënda për bizneset suedeze.

Amelie Berg, ekspertja e konfederatës për rekrutimin e punëtorëve të kualifikuar, tha se shumë nga ndikimet negative për të cilat organizata e saj kishte paralajmëruar kishin ndodhur, me Agjencinë e Migracionit duke refuzuar gjithnjë e më shumë edhe aplikimet për leje pune për punë që përmbushin pragun, me arsyetimin se paga e ofruar tejkalon normën vijuese.

“Ky vit ka treguar se frika jonë nuk ishte e ekzagjeruar”, tha ajo në një deklaratë për shtyp. “Ka qenë edhe më e vështirë të parashikosh se me çfarë gjykimi përfundon Agjencia e Migracionit.”

Kërkesat e reja të Agjencisë së Migracionit, siç parashikohej, tani po ndikojnë në mënyrën se si përcaktohen pagat në Suedi, vazhdoi ajo, duke kundërshtuar modelin e tregut të punës në vend.

“Kjo është ajo që ka ndodhur. Agjencia e Migracionit ka fituar një ndikim të rëndësishëm në mënyrën se si përcaktohen pagat nga bizneset, veçanërisht në industri të caktuara, krejtësisht në kundërshtim me modelin suedez të tregut të punës,” tha ajo. “Agjencia e Migracionit nuk duhet të ketë asnjë rol në hamendjen e dytë të pagave që ofrojnë kompanitë. Kjo duhet të varet nga kontrata kolektive dhe kompetenca e punonjësve.”

Statistikat e fundit të Agjencisë së Migracionit kanë treguar se pragu i pagës ishte pasuar nga një rritje e përqindjes së aplikimeve të refuzuara nga 34 për qind në 46 për qind në industrinë e restoranteve dhe nga 28 për qind në 49 për qind në industrinë e pastrimit.

Sipas agjencisë, numri i kuzhinierëve nga vendet jo anëtare të BE-së që punojnë në Suedi është përgjysmuar, diçka që sipas studimit ishte “një katastrofë për restorantet dhe si rezultat për stafin e tyre, të cilët varen plotësisht nga kuzhinierët e talentuar për të përgatitur ushqimin.

Numri i arkitektëve të IT dhe zhvilluesve të sistemeve që vijnë në Suedi, gjithashtu ka rënë me gati 40 për qind, zbuloi studimi.

Nëse qeveria shkon përpara dhe ngre pragun për një leje pune në pagën mesatare, aktualisht 35,600 korona, raporti argumenton se ndikimi mund të jetë i rëndë.

“Në praktikë propozimi i qeverisë do të thotë se do të jetë e pamundur të rekrutohen njerëz nga ‘vendet e treta’ për gjysmën e të gjitha vendeve të punës në tregun suedez të punës,” tha Berg. “Në një treg pune ku kompanitë në pothuajse të gjithë sektorët po luftojnë për të gjetur kompetencën që u nevojitet, kjo nuk ka kuptim. Suedia ka nevojë për më shumë emigrantë për punë, jo më pak.”

 

Bideni fal 39 të burgosur dhe zvogëlon 1,500 dënime

Presidenti në largim i SHBA-së, Joe Biden ka lëshuar falje presidenciale për 39 amerikanë të dënuar për krime jo të dhunshme dhe ua ka zvogëluar dënimet gati 1,500 personave të tjerë.

Shtëpia e Bardhë e përshkroi vendimin si një nga aktet më të mëdha të mirësjelljes presidenciale të lëshuara në një ditë të vetme. Nuk janë dhënë emrat e personave të falur, raporton BBC.

Kushtetuta e SHBA-së përcakton që një president ka “pushtetin e gjerë për të dhënë falje për shkeljet kundër Shteteve të Bashkuara, përveç rasteve të fajësimit”.

Në fillim të këtij muaji, Biden lëshoi një falje për djalin e tij Hunter, i cili vazhdoi një trend të presidentëve të kohëve të fundit që falin njerëzit e afërt.

Duke njoftuar masën, Bideni ka thënë se të falurit “kanë treguar rehabilitim të suksesshëm dhe kanë treguar përkushtim për t’i bërë komunitetet e tyre më të forta dhe më të sigurta”.

Dënimet e tyre jo të dhunshme përfshinin vepra penale të drogës.

Ndërkohë, dënimet e zbutura ishin për qindra njerëz që u vendosën në izolim në shtëpi gjatë pandemisë Covid-19, dhe të cilët po përballeshin me dënime të cilat Bideni i konsideroi si shumë të gjata.

Bideni do të largohet nga Shtëpia e Bardhë më 20 janar 2025, kur do të inaugurohet pasardhësi i tij Donald Trump.

Deri më tani Bideni mbante një rekord të numrit më të vogël të faljes, se shumica e presidentëve në historinë moderne të SHBA-së.

Trumpi ka bërë 237 akte faljeje gjatë mandatit të tij të parë në Shtëpinë e Bardhë, sipas Qendrës Kërkimore “Peë”.

Vendimi i Biden-it në fillim të këtij muaji për të falur djalin e tij, Hunter, vazhdoi një prirje të presidentëve në të dy anët e ndarjes politike të SHBA-së, përfshirë Trumpin, për t’u dhënë mëshirë njerëzve të afërt me ta.

Hunter Biden përballej me dënimin për dy çështje penale.

Lëvizja ka nxitur reagime, pasi presidenti në largim e kishte përjashtuar më parë një lëvizje të tillë. Por në arsyetimin e vendimit, Bideni pretendoi se rastet kundër djalit të tij ishin të motivuara politikisht.

 

 

 

 

Udhëheqësit e shtetit gjerman mes përballjes me mungesën e punëtorëve dhe njohjen e kualifikimeve të huaja

Të enjten, kryeministrat e shteteve nga secili prej 16 shteteve federale të Gjermanisë do të takohen në Berlin për konferencën e tyre tremujore, ku kualifikimet e huaja dhe mungesat e fuqisë punëtore do të jenë në krye të axhendës.

Ndër temat e tjera, krerët e shtetit do të diskutojnë se si mund të thjeshtohet njohja e diplomave dhe kualifikimeve profesionale të huaja për ta bërë më të lehtë për kompanitë të punësojnë punëtorë të kualifikuar.

Aktualisht, kualifikimet profesionale të marra në një vend jashtë BE-së duhet të njihen zyrtarisht përpara se një punëtor i huaj të mund të ushtrojë profesionin e tij në Gjermani.

Kjo prek një sërë profesionistësh të aftë, duke përfshirë mësuesit, mjekët dhe inxhinierët.

Për disa vite, politikanët gjermanë kanë debatuar se si ta bëjnë procesin më të thjeshtë dhe më pak burokratik për të huajt.

Në korrik, ministri i Punës Hubertus Heil (SPD) u bëri thirrje shteteve të përshpejtojnë procesin e njohjes së punës për refugjatët, duke e kritikuar procesin si “shumë të komplikuar dhe shumë të ngadaltë”.

Njohja më e lehtë e kualifikimeve të huaja u përmend edhe në ligjin e imigrimit të punëtorëve të kualifikuar të koalicioneve semaforike, i cili hyri në fuqi në nëntor 2023.

Megjithatë, duke qenë se procesi i njohjes kryhet brenda shteteve federale, ndryshime të mëdha mund të bëhen vetëm në nivel shtetëror ose përmes një marrëveshjeje të përbashkët në konferencën e kryeministrave të shtetit.

Ekonomia e dobët në rendin e ditës

Një tjetër temë kyçe në konferencë do të jetë ekonomia gjermane në flamur, e cila aktualisht është dëmtuar nga rritja anemike dhe një valë pushimesh nga puna në kompanitë e mëdha.

Për më tepër, kryeministrat e shtetit mund të rishikojnë reformat dhe shkurtimet e diskutueshme për transmetuesit publikë ARD, ZDF dhe Deutschlandradio.

Këto, së bashku me një rritje të lehtë të tarifës së licencës, janë në tavolinë prej muajsh, por deri më tani një vendim përfundimtar është shtyrë.

Fjalori

Njohja e kualifikimeve/profesioneve – (die) berufliche Anerkennung

Thjeshtoni – vereinfachen

Kryeministrat e shteteve – (vdes) Ministripräsidenten

Rekrutimi i punëtorëve të kualifikuar – (die) Fachkräftegeëinnung

 

 

Sa kohë kursehet nëse vozisni shpejt me veturë?

Vozitja e shpejtë është një nga shkaqet më të zakonshme të aksidenteve në komunikacion, dhe shpjegimi më i zakonshëm pas shpejtësisë është se jeni me nxitim, me vonesë, duhet të arrini në kohë.

Matematikani Toni Milun ka llogaritur se sa kohë fitoni kur vozisni shpejt me veturë. Ngasja 50 për qind më shpejtë, sipas Milunit, nuk do të thotë se do të arrini në vendin e caktuar 50 për qind më shpejtë.

“Nëse një seksion prej 200 kilometrash e ngasim me shpejtësi 130 km/orë, do ta kalojmë për 1 orë e 32 minuta. Nëse të njëjtin seksion e ngasim me 140 km/orë, atëherë do ta kalojmë për 1 orë e 26 minuta. Pra, a ia vlen të nxitojmë në rrugë”, shkruan Miluni në postimin e tij, transmeton “City Magazine”.

Ai ka dhënë edhe shpjegim për konstatimin.

“Nëse ngasim 50 për qind më shpejtë, nuk kursejmë 50 për qind të kohës. Shpejtësia dhe koha janë në përpjesëtim të zhdrejtë, domethënë me një distancë konstante të përshkuar, shpejtësia më e lartë do të thotë më pak kohë e shpenzuar. Pra, ndryshimet në përqindje nuk janë të barabarta, shikoni tabelën (më poshtë)”, shpjegoi Milun.

Sipas tabelës, nëse vozitni 10 për qind më shpejtë, kurseni 9.1 për qind të kohës tuaj. Nëse vozitni 100 për qind më shpejtë, kurseni 50 për qind të kohës tuaj. Në çdo rast, ngasja me shpejtësi që tejkalon kufirin e shpejtësisë shpesh do të thotë që do të mbërrini në destinacionin tuaj vetëm pak minuta më herët sesa nëse do të kishit vozitur me shpejtësi normale.

Shkencëtarët paralajmërojnë se vera e ardhshme, do të jetë e treta më e nxehta në histori

Ndonëse jemi në prag të dimrit, shkencëtarët kanë paralajmëruar për temperaturat e larta për vitin e ardhshëm.

Siç raporton Sky News, temperatura mesatare globale e vitit të ardhshëm ka të ngjarë të jetë e treta më e larta në rekord, pas vitit 2024 në vendin e parë dhe 2023 në vendin e dytë, tha sot ‘Met Office‘, agjenci qeveritare për parashikimin e motit në Britani të Madhe.

Viti i ardhshëm pritet të jetë të paktën 1.5 gradë Celsius më i nxehtë se koha para-industriale, përpara se njerëzit të fillonin djegien e lëndëve djegëse fosile.

‘Met Office’ tha se kjo po ndodh për shkak të ndryshimit klimatik.

Mbahet Konventa Vjetore nga Asociacioni i Spitaleve Private të Kosovës

Asociacioni i Spitaleve Private të Kosovës ka mbajtur Konferencën Vjetore

Në Konferencën Vjetore kanë marr pjesë përfaqësues të organizatave ndërkombëtare, të spitaleve private, ndër to edhe “Kubati” në Kosovë, Ministri i Shëndetësisë së Kosovës, Arben Vitia, deputetët Fatmire Kollçaku dhe Haxhi Avdyli, shkruan albinfo.ch.

Konferencën e ka hapur Floren Kavaja, kryesues i Kuvendit të ASPK-së. Ai ka thënë se vetëm të bashkuar do të mund të kontribuojnë për zhvillimin e shëndetësisë në Kosovë.

Floren Kavaja

Ndërkohë, Paul Garasos, president i Unionit Evropian të Spitaleve Private ka shprehur kënaqësinë e tij për anëtarësimin e ASPK-së në këtë organizatë duke thënë se janë të përkushtuar për të bashkëpunuar në të mirë të pacientëve.

Garasos ka theksuar nevojën e bashkëpunimit me institucionet për të rritur qasjen e pacientëve në shërbimet shëndetësore.

Paul Garasos

Kryetari i Bordit të ASPK-së Armend Agani, para të pranishmëve është shprehur se në Kosovë ekzistojnë ligje të cilat në disa raste mund të jenë pengesa për zhvillimin e shëndetësisë ngase ato janë të fragmentuara dhe e vështirësojnë zbatimin e tyre.

Armend Agani

Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia deklaroi se, Qeveria është e përkushtuar në sektorin e shëndetësisë publik dhe privat.

Ai i ka falënderuar përfaqësuesit e spitaleve private për ofrimin e kapaciteteve të tyre në shërbim të pacientëve gjatë pandemisë Covid-19.

“Ne kemi diskutuar se shëndetësia publike duhet të jetë bërthama e kujdesit shëndetësor dhe është një nga prioritetet kryesore. Institucionet publike duhet të zhvillohen dhe të jenë cilësore. Po bëhen investime dhe do të bëhen edhe më shumë sepse kjo është e duhura. Ndërsa sektori privat është pjesë e pandashme e sektorit të shëndetësisë”, ka deklaruar Vitia.

Arben Vitia

Deputetja Fatmire Kollçaku-Mulhaxha ka thënë se raportet në mes të sektorit publik dhe privat kanë qenë të cënuara. “Të dy sektorët janë të barabarta para ligjit dhe tani me Ligjin për Sigurime Shëndetësore do të kontraktohen shërbimet. Dy sektorët janë të barabarta dhe duhet të zhvillohen në mënyrë komplementare”.

Fatmire Kollçaku-Mulhaxha

Oscar Gaspar, president i Asociacionit të Spitaleve Private në Portugali, ka thënë se në vendin e tij ekziston një autoritet rregullativ i pavarur i cili e përcakton legjislacionin dhe kriteret për sektorin publik dhe privat.

Oscar Gaspar

Drejtori i Fondit të Sigurimeve Shëndetësore, Amir Keka, ka thënë se kërkesat për shërbime shëndetësore janë në rritje prandaj jemi të përkushtuar për të ndërtuar një sistem që i plotëson nevojat e të gjithëve.

Amir Keka

Lulzim Rafuna, kryetar i Odës Ekonomike të Kosovës ka thënë se kjo organizatë është e gatshme për partneritet me Qeverinë dhe Kuvendin në rishikimin e ligjeve.

Lulzim Rafuna

Ndërkohë, Arian Zeka, kryetar i Odës Ekonomike Amerikane në Kosovë, ka theksuar se konferencat e tilla ndihmojnë në formësimin e të ardhmes së sistemit shëndetësor.

Arian Zeka

Intensifikohet lufta kundër duhanit në vendet e BE-së

Në fillim të dhjetorit, shumica e ministrave të Shëndetësisë të Bashkimit Evropian sinjalizuan mbështetjen e tyre për zgjerimin e zonave pa duhan në një përpjekje për të reduktuar vdekjet nga kanceri. Rekomandimi kaloi me të gjitha vendet që votuan pro, përveç Gjermanisë dhe Greqisë, të cilat abstenuan, duke nënvizuar disa ndarje politike për këtë çështje.

Qëllimi i udhëzimeve të reja është të kufizojë pirjen e duhanit në zonat publike ku fëmijët ose njerëz të tjerë të cenueshëm mblidhen jashtë, si këndet e lojërave, parqet argëtuese, pishinat publike, tarracat e restoranteve dhe transporti publik.

”Rekomandimet synojnë gjithashtu produktet e reja të duhanit, si cigaret elektronike dhe produktet e duhanit me ngrohje, për të penguar të rinjtë nga pirja e duhanit. Reduktimi i ekspozimit ndaj tymit të dorës së dytë dhe aerosolëve do të nënkuptonte mbrojtje më të mirë për joduhanpirësit”, thuhet në një deklaratë për shtyp të BE-së.

Një javë më parë, Parlamenti Evropian votoi kundër një rezolute për të njëjtën temë, pasi ligjvënësit në të djathtë miratuan amendamentet për të bërë dallimin midis produkteve tradicionale të duhanit dhe pajisjeve elektronike. Rezoluta parlamentare do të kishte vetëm vlerë simbolike.

”Komisioni Evropian propozoi rishikimin e udhëzimeve aktuale nga viti 2009 pasi çdo vit rreth 700 000 njerëz në BE humbasin jetën për shkak të konsumit të duhanit”, tha komisioneri i ri i Shëndetësisë i BE-së Olivér Várhelyi përpara votimit.

“Është rreziku më i madh i shmangshëm shëndetësor në BE”, theksoi Várhelyi.

Përdorimi i duhanit vlerësohet të vrasë më shumë se tetë milionë njerëz në mbarë botën çdo vit, duke përfshirë rreth 1,3 milionë joduhanpirës të cilët janë të ekspozuar ndaj tymit të dorës së dytë, tregojnë statistikat e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).

Sipas shifrave të BE-së, një e katërta e vdekjeve nga kanceri në BE, Islandë dhe Norvegji mund t’i atribuohet pirjes së duhanit, duke e bërë duhanin rrezikun kryesor të kancerit. Megjithatë, politika shëndetësore është kompetencë e shteteve anëtare të BE-së, që do të thotë se rekomandimet e reja nuk janë të detyrueshme dhe kryeqytetet janë të lira t’i zbatojnë ato ose jo.

Si pjesë e planit evropian “Të luftoni kancerin”, Komisioni Evropian vendosi të krijojë një “brez pa duhan” në të cilin më pak se 5% e popullsisë së BE-së përdor duhan deri në vitin 2040. Përveç kësaj, BE-ja ka ndarë fonde të konsiderueshme për mbështesin shtetet anëtare në zbatimin e këtyre masave.

Nëpërmjet programit EU4Health, është dhënë një grant prej 16 milionë eurosh për të promovuar politikat kundër duhanit, ndërsa programi Horizon ka ndarë 80 milionë euro për kërkimin mbi kontrollin e duhanit dhe parandalimin e varësisë.

Rënie në përdorimin e duhanit, por rritje e suksesit të cigareve elektronike

Konsumi i duhanit në BE ka rënë në dekadat e fundit, por ritmi ndryshon në varësi të vendit.

Sipas një studimi të fundit të Eurobarometrit mbi qëndrimet e evropianëve ndaj duhanit dhe produkteve të lidhura me to, gati një e katërta e popullsisë së BE-së (24%) pi duhan – një rënie prej një pikë përqindje që nga një studim i vitit 2020 – por proporcionet ndryshojnë shumë në vende të ndryshme. Bullgaria (37%), Greqia (36%) dhe Kroacia (35%) renditen më të lartat, ndërsa Suedia (8%) dhe Holanda (11%) renditen më të ulëtat.

Pavarësisht suksesit në rritje të cigareve elektronike, të konsumuara veçanërisht nga të rinjtë e moshës 15 deri në 39 vjeç, cigaret në kuti mbeten zgjedhja më e popullarizuar.

Konsumi mesatar gjithashtu mbetet i njëjtë në krahasim me shifrat e vitit 2020, me 14 cigare të pira në ditë.

“Duke pasur parasysh marketingun e gjerë të avujve si alternativa më të shëndetshme ndaj duhanpirjes konvencionale, ato kanë fituar popullaritet në mesin e njerëzve që përpiqen të lënë duhanin”, tha Josef Hamoud nga Qendra Mjekësore Universitare e Gjermanisë ”Goettingen”, autori kryesor i një studimi mbi përdorimin e dyfishtë të avullit dhe pirjes së duhanit.

“Ka ende shumë që ne nuk dimë për efektet afatgjata shëndetësore të avullimit,” shpjegoi ai.

Nga frika e të rinjve që të fillojnë të pijnë në masë, disa vende kanë lëvizur për të ndaluar cigaret elektronike, ose të paktën duke ndaluar versionet e disponueshme ose shijet e përshtatshme për fëmijët.

Në Holandë, në fillim të nëntorit, një gjykatë mbështeti ndalimin e qeverisë për aromatizuesit jo duhan për cigaret elektronike me arsyetimin se ato inkurajojnë të rinjtë të pinë duhan. Gjykata në Hagë vendosi kundër gjigantit të duhanit British American Tobacco. Ndalimi i shijes ka qenë në fuqi që nga 1 janari 2024.

Duke pasur parasysh vdekjet masive të shkaktuara nga duhani, shumë studiues mjekësorë kanë bërë thirrje që përdorimi i avullit të mbetet i ligjshëm si një mjet për të lënë duhanin – ndërkohë që bëjnë gjithçka që është e mundur për të ndaluar të rinjtë që të marrin ndonjë zakon.

Dallime të mëdha në të gjithë BE-në kur bëhet fjalë për luftën kundër duhanit

Të dhënat nga mbi 40 vende të mbledhura nga Smoke Free Partnership, një koalicion evropian i OJQ-ve që luftojnë për kontrollin e duhanit, tregojnë se në vitin 2022 gjysma e vendeve në kontinentin evropian kishin masa “të mira” ose “shumë të mira” për të mbrojtur civilët nga tymi i dorës së dytë, për shembull nëpërmjet ndalimit të pirjes së duhanit në vende të caktuara.

Disa vende evropiane e kanë ndaluar pirjen e duhanit në afërsi të shkollave, jashtë vendeve të punës ose në stadiume sportive, por Suedia është i vetmi vend evropian që e ka ndaluar plotësisht duhanin në tarracat e restoranteve dhe bareve.

Në Suedi, numri i duhanpirësve të përditshëm është i ulët, gjë që është kryesisht për shkak të traditës suedeze të “snus” – një produkt duhani i bërë pure që vendoset nën buzë, i konsideruar më pak i rrezikshëm se pirja e duhanit pasi vetëm dëmton përdoruesin. Sipas shifrave të fundit, 22% e meshkujve suedezë dhe 10% e femrave përdorin snus çdo ditë.

Që nga viti 2014, snus-i pa duhan – me nikotinë të shtuar – është i disponueshëm dhe është bërë jashtëzakonisht i popullarizuar, veçanërisht në mesin e të rinjve, pasi shpesh aromatizohet me çdo gjë, nga limoni deri te jamballi. Jo zyrtarisht një produkt duhani, ai nuk është i ndaluar nga BE si i tillë edhe pse ekzistojnë disa ndalime kombëtare në këtë kontekst. Kompanitë e mëdha ndërkombëtare të duhanit që zotërojnë shumë nga prodhuesit suedezë luftojnë fort që produkti të mos shpallet ilegale jashtë Suedisë.

Taksa të ulëta, numër i lartë i duhanpirësve?

Taksat për produktet e duhanit gjithashtu ndryshojnë midis vendeve anëtare, gjë që ndikon drejtpërdrejt në çmim dhe rrjedhimisht në konsum.

Për shembull, në Irlandë dhe në Mbretërinë e Bashkuar – anëtare e BE-së deri në vitin 2020 – taksat janë shumë të larta, gjë që ka ndikuar në një ulje të ndjeshme të shkallës së pirjes së duhanit, ndërsa në vende të tjera, si Polonia, taksat janë më të ulëta dhe konsumi mbetet i lartë.

Bullgaria renditet ndër dhjetë vendet e para në botë për sa i përket pirjes së duhanit dhe ka çmimin më të lirë të cigareve në BE, tha Dimitar Sabev nga Instituti i Kërkimeve Ekonomike në Akademinë Bullgare të Shkencave kur prezantoi një studim të fundit të kryer në bashkëpunim me Institutin e Vjenës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare në emër të Koalicionit “Jeta pa duhan”, Bullgari.

Më tej mbikëqyrësi i studimit tha se duhet pasur parasysh edhe çmimi i cigareve.

“Simulimet tona kanë treguar se duhanpirja në Bullgari si përqindje e popullsisë do të vazhdojë të rritet nëse ruhet modeli aktual i taksimit të cigareve,” vuri në dukje eksperti.

Sipas Pavel Antonov i BlueLink, një rrjet i veprimit civil dhe kryetar i bordit të drejtorëve të shoqatës së Koalicionit për Jetën Pa Tym, Bullgaria, ministri në detyrë i financave “përfshiu rritjen e akcizës në planin që ai propozoi”.

Sllovenia po ndjek tashmë shumë nga rekomandimet e BE-së për reduktimin e ekspozimit ndaj tymit të dorës së dytë dhe aerosolëve, tha ministrja e Shëndetësisë Valentina Prevolnik Rupel. Rregulla më të rrepta do të hyjnë në fuqi vitin e ardhshëm, si ndalimi i cigareve elektronike me aromë dhe produkteve të duhanit me ngrohje, si dhe mbyllja e dhomave të pirjes së duhanit në vendet e mbyllura publike dhe të punës deri në fund të vitit 2025.

Instituti Kombëtar i Shëndetit Publik vlerëson se një rritje e konsiderueshme e çmimit të duhanit dhe produkteve të lidhura me to do të kontribuonte gjithashtu në uljen e duhanpirjes, pasi arsyeja financiare është faktori më i rëndësishëm në vendimin për ta lënë duhanin, krahas shqetësimeve shëndetësore.

Në Kroaci, një ligj i ri është në proces miratimi që shton produktet e ngrohjes së duhanit në ndalimin ekzistues të pirjes së duhanit në hapësira të mbyllura. Ligji i ri ndalon gjithashtu pirjen e duhanit jashtë, brenda 20 metrave nga hyrja e një institucioni shëndetësor ose arsimor.

Deri më tani, nuk ka plane për të shtrirë ndalimin e pirjes së duhanit në hapësira të tjera të hapura publike. Ndalimi i pirjes së duhanit në tarracat e kafeneve ka të ngjarë të përballet me rezistencë të madhe, si nga restorantet ashtu edhe nga mysafirët e tyre. Të shkosh për një kafe është një nga zakonet më të dashura shoqërore që për shumë kroatë është e paimagjinueshme pa një cigare. Pavarësisht fushatave të ndryshme kundër duhanit dhe taksave të rritura për produktet e duhanit, pirja e duhanit mbetet një zakon i popullarizuar në mesin e popullsisë kroate.

Në Rumani, ku mesatarisht 34% e popullsisë pi duhan, pirja e duhanit është e ndaluar në të gjitha hapësirat publike të mbyllura, transportin publik dhe këndet e lojërave. Me ligj, ndalohet pirja e duhanit të çdo lloji nga studentët në institucionet arsimore, si dhe shitja e produkteve të duhanit për individët nën moshën 18 vjeç.

Sipas studimit të ”Sistemi i Mbikëqyrjes së Rrezikut të të Rinjve (YRBSS) 2022”, 40% e nxënësve të shkollave të mesme në Rumani kanë pirë të paktën një cigare gjatë jetës së tyre.

 

 

Franca u godit nga protesta dhe vonesa të trenave ndërsa sindikatat thërrasin greva

Sindikata CGT e Francës ka bërë thirrje për mobilizim të gjerë në të gjithë Francën – me 120 mitingje të planifikuara – për të protestuar kundër pushimeve nga puna në disa sektorë. Ndërkohë, disa sindikata hekurudhore vijojnë grevën e tyre mbarëkombëtare.

Me 120 mitingje të planifikuara në të gjithë Francën të enjten, sindikata e dytë më e madhe e Francës, CGT, me mbështetjen e sindikatave Solidaires dhe FSU, ka bërë thirrje për demonstrata dhe largime nga punëtorët e sektorit privat për t’iu kundërvënë një valë pushimesh nga puna që ka goditur disa sektorë.

Ndikimet e aksionit të grevës do të ndryshojnë në bazë të vendndodhjes dhe nivelit të pjesëmarrjes. Shumë nga demonstratat do të zhvillohen përpara fabrikave dhe bashkive, megjithëse mund të ketë mbyllje të rrugëve për protesta.

Në Brest në Francën perëndimore, qyteti paralajmëroi se mobilizimi mund të ndikojë në shërbimet në çerdhe (çerdhe dhe kopshte), si dhe mensat e shkollave dhe kujdesin pas shkollës (TAP), raportoi France Bleu.

Sindikata CGT liston mbi 300 plane të fundit të tepricës në Francë (mund të shihni hartën e tyre këtu), duke argumentuar se deri në 300,000 vende pune në të gjithë vendin mund të kërcënohen ose eliminohen.

Thirrja për grevë u njoftua pas planeve për pushime nga puna në kompanitë e mëdha, përkatësisht zinxhiri i supermarketeve Auchan dhe prodhuesi i gomave Michelin.

Po punëtorët hekurudhor?

12 dhjetori shënon gjithashtu ditën e dytë të veprimit industrial nga punonjësit francezë të hekurudhave kundër planeve për privatizimin e pjesëve të rrjetit SNCF.

Kreu i CGT-së, Sophie Binet, i tha shtypit francez se “e enjtja do të jetë një ditë solidariteti me punonjësit e hekurudhave në grevë, të cilët po kundërshtojnë çmontimin e shërbimeve të mallrave, si dhe grevën e nëpunësve civilë që kërkojnë një buxhet që plotëson nevojat e tyre (…) Gjithashtu kërkojmë që qeveria t’i përgjigjet më në fund urgjencës sociale.”

Megjithatë, pjesëmarrja ishte e ulët të mërkurën, me vetëm ‘ndërprerje të lehtë’ dhe dy sindikata që bënin thirrje për largim (CGT-Cheminots dhe Sud-Rail).

Që nga mëngjesi i së enjtes, menaxhmenti i SNCF kishte njoftuar se trafiku TGV me shpejtësi të lartë pritej të ishte normal gjatë gjithë ditës dhe se trenat rajonalë (TER) do të qarkullonin mesatarisht tetë nga çdo 10 trena në mbarë vendin.

Në rajonin e Parisit, pritej një ndërprerje më e madhe në rrjetet lokale të udhëtarëve, raportoi Le Parisien. RER D pritej të qarkullonte vetëm një në çdo tre trena, ndërsa linja Transilien R pritej të lëvizte një në çdo pesë.

Mund të ketë gjithashtu disa ndërprerje në linjën Transilien H (me gjysmën e trenave në lëvizje), si dhe linjat N (tre trena mbarojnë nga katër) dhe V (dy trena mbarojnë në çdo tre).

Në rrjetin RER, linja C do të qarkullojë dy trena në çdo tre, dhe trafiku pritet të jetë normal në linjat e tjera RER (B dhe E), si dhe në pesë linjat e mbetura Transilien.

 

 

Në janar përmes Gotthard? SBB njofton devijime

Nga janari 2025, turbinat qendrore në tunelin e bazës Gotthard do të rinovohen. Gjatë punës, shërbimet e pasagjerëve do të devijohen pjesërisht në itinerarin panoramik.

Tuneli i bazës Gotthard, me 57 kilometra nga tuneli më i gjatë hekurudhor në botë, do të kërkojë intervale më të gjata mirëmbajtjeje nga janari 2025, pasi impiantet qendrore kanë arritur në fund të jetëgjatësisë së tyre.

Gjatë kësaj pune, një pjesë e madhe e shërbimeve të pasagjerëve do të devijohet nëpërmjet linjës panorama Gotthard, që nënkupton kohë më të gjata udhëtimi. Trenat individualë mund të vazhdojnë të lëvizin nëpër tunel, pasi SBB mbush një vit të enjteve.

Intervalet nuk janë më të mjaftueshme

Tuneli aktualisht shërbehet tetë orë në natë gjatë fundjavave. Sipas SBB, këto intervale nuk janë më të mjaftueshme për rinovime të gjera. Në të ardhmen, do të vendosen dy periudha më të gjata mirëmbajtjeje çdo vit: në janar dhe gusht. Gjatë kësaj kohe, një e treta e tunelit mbetet e mbyllur rreth orës për disa ditë.

Tetë vjet pas hapjes, radioja e tunelit duhej të zëvendësohej. Ky sistem, i cili mundëson komunikimin për operimet hekurudhore, personelin, shërbimet e sigurisë dhe pasagjerët, është tashmë në funksion para hapjes së tunelit të vitit 2016 dhe tashmë është i vjetëruar. Puna e parë do të kishte filluar gjatë mbylljes së lidhur me aksidentin në vitin 2024 dhe do të vazhdonte deri në vitin 2027.

Punimet e para kishin filluar gjatë mbylljes aksidentale (foto) në vitin 2024 dhe do të vazhdonin deri në vitin 2027.

Punimet e para kishin filluar gjatë mbylljes aksidentale (foto) në vitin 2024 dhe do të vazhdonin deri në vitin 2027.

Në janar 2025, shërbimet e pasagjerëve do të devijohen kryesisht në linjën panorama Gotthard. Kjo zgjat kohën e udhëtimit me rreth një orë.

Disa trena, duke përfshirë lidhjet ndërkombëtare dhe trenat e rëndësishëm IC, mund të vazhdojnë të funksionojnë përmes tunelit bazë, vazhdon SBB. Trafiku i mallrave është zhvendosur pjesërisht në linjat e tjera. Në gusht, kur kërkesa për trafik mallrash është më e ulët, shërbimet e pasagjerëve kryhen rregullisht përmes tunelit.

 

 

 

Trump mund të vendosë anulimin e disa vaksinave, arsyetohet me rritje të autizmit

Presidenti i zgjedhur i Shteteve të Bashkuara të Amerikës Donald Trump tha në një intervistë për revistën Time, se ai do të bëjë një diskutim të gjatë me Robert Kennedy Jr., i emëruari i tij për Departamentin e Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore, për anulimin e disa vaksinave për fëmijët.

Trump tha se shkalla e autizmit është në një nivel të lartë dhe sipas tij ka diçka që e shkakton këtë.

I pyetur nëse administrata e tij mund të ndalojë disa vaksina, Trump tha se nëse I sheh si të rrezikshme dhe të padobishme, një mundësi e tillë do të konsiderohet.

Presidenti I zgjedhur shprehu respektin e tij të madh për Kennedy dhe pikëpamjet e tij për vaksinat.

Kennedy është kritikuar për pretendime të rreme mjekësore, duke përfshirë atë se vaksinat janë të lidhura me autizmin.

Ai kundërshtoi kufizimet shtetërore dhe federale gjatë pandemisë COVID-19 dhe u akuzua për përhapjen e dezinformatave në lidhje me virusin.

Më parë Kennedy kryesoi Children’s Health Defense, një organizatë jofitimprurëse që fokusohet në mesazhet kundër vaksinës.

Zgjedhja e tij për postin e Sekretarit të Shëndetësisë ka shkaktuar shqetësim, me më shumë se 75 laureatë të çmimit Nobel që kërkuan anulimin e emërimit të tij, duke paralajmëruar për implikimet e asaj që ai beson në shëndetin publik.

I pyetur nëse ishte dakord me Kennedy për një lidhje midis vaksinave dhe autizmit, Trump tha se më parë I duhet të shohë shifrat e më pas do të merret vendimi më i mirë

 

Barometri i shqetësimeve: Cilat janë shqetësimet më të mëdha të zviceranëve?

Kujdesi shëndetësor, pensionet dhe mjedisi: Tabela aktuale e rezultateve pasqyron frikën për të ardhmen e popullsisë zvicerane.

“Për 48 vjet, Barometri i Shqetësimit tashmë ka matur pulsin e popullatës zvicerane votuese. Studimi, i cili u botua fillimisht nga Credit Suisse dhe u krye nga GFS Bern që nga viti 1995, regjistron çdo vit perceptimin e shqetësimit dhe besimit tek aktorët. nga politika, biznesi dhe shoqëria”, shkruan UBS në komunikatën përkatëse. “Barometri i shqetësimit të UBS jep një pamje të mirë të asaj që shqetësojnë njerëzit në vendin tonë,” thotë presidentja e UBS, Sabine Keller-Busse.

Në sondazhin në vazhdim, i cili u zhvillua nga mesi i gushtit deri në mes të shtatorit me 2250 votues, u pyetën shqetësimet më të mëdha të banorëve të Zvicrës. Përfundim: Në krye të renditjes janë gjithnjë e më shumë fusha materiale, mbi të gjitha shqetësimet për kostot dhe kujdesin shëndetësor.

Shqetësimi për pasigurinë financiare dhe kostot e rritura të jetesës reflektohet në rreth një të tretën e 10 vendeve kryesore, për shembull në kostot e strehimit (25 përqind të reja) dhe sigurimin e pensioneve (29 përqind). Kjo e fundit, megjithatë, ka rënë pak – ndoshta për shkak të pensionit të 13-të AHV.

Megjithatë, frika e humbjes së vendit të punës ka rënë ndjeshëm: shqetësimi i mëparshëm kryesor nuk përfaqësohet as në 20-shen e parë me pesë përqind.

Sistemi shëndetësor dhe kostoja në krye

Me një ndryshim prej tetë në 48 për qind, shqetësimet në fushën e primeve shëndetësore dhe të sigurimeve shëndetësore janë intensifikuar më së shumti. Me 32 për qind, janë prioritetet e dyta për temat e mbrojtjes së mjedisit dhe fatkeqësive dhe ndryshimeve klimatike – një vit më parë ky shqetësim ishte edhe më i madh në 38 për qind. Menjëherë pas, në vendin e tretë, ka shqetësim për AHV dhe skemën e pensioneve (29 përqind).

Tema e sigurisë dhe krimit, e cila tani është zhvendosur në vendin e dhjetë nga vendi i 20-të në tokë me 15 përqind, gjithashtu është rritur ndjeshëm. Dhe me 28 për qind (vitin e mëparshëm: 20 për qind), shqetësimet në fushën e refugjatëve dhe çështjet e azilit janë bërë gjithashtu më të pranishme, ashtu si të huajt/emigracioni/lëvizja e lirë e personave (26 për qind të reja, plus tre për qind).

Në të kundërt, frika nga mungesa e energjisë elektrike (20 për qind, minus gjashtë për qind) dhe për sa i përket marrëdhënieve me Evropën (18 për qind në vend të 26 për qind) kanë rënë në barometrin e shqetësimit.

 

 

 

 

Çfarë duhet të ndodhë që trenat në Austri të jenë më në kohë

Trenat e Austrisë janë të njohur për të qenë të besueshëm në krahasim me shumë vende evropiane, por ata nuk janë pa problemet e tyre.

Ndërsa ÖBB (Hekurudhat Federale të Austrisë) shënoi një vend mbresëlënës të katërt nga 27 operatorë në një renditje të fundit hekurudhore evropiane, përpikëria mbetet një fushë ku nevojitet përmirësim.

Pra, si munden trenat e Austrisë të ecin më pa probleme dhe t’i çojnë pasagjerët në destinacionet e tyre në kohë?

Një studim i ri ofron disa njohuri.

Vonesat e trenave mund të ndihen si një shqetësim personal, por ato shpesh janë pjesë e një problemi më të madh. Trenat e vonuar mund të shkaktojnë një efekt domino në të gjithë rrjetin.

“Nëse një tren vonohet, tre trena të tjerë shpesh vonohen si rezultat dhe më pas befas dhjetë,” tha Stefan Thurner, kreu i Complexity Science Hub (CSH) në Vjenë, në një intervistë me ORF.

Burimet e përbashkëta, të tilla si lokomotivat dhe stafi, shpesh janë fajtorë.

Nëse një tren është vonë dhe një lokomotivë ose ekuipazh nevojitet diku tjetër, ai mund të heqë oraret për lidhje të shumta.

Ky efekt valëzim është veçanërisht i dukshëm në rrugët e ngarkuara gjatë orëve të pikut, tregoi studimi.

Trenat që qarkullojnë nga Stacioni Qendror i Vjenës në Wiener Neustadt, për shembull, janë lidhje kritike në rrjet dhe mund të shkaktojnë vonesa të mëdha nëse janë vonë.

A mund të ndihmojnë më shumë trena?

Për të zgjidhur problemin e vonesave në kaskadë, studiuesit në CSH zhvilluan një model rrjeti për të identifikuar pengesat kritike dhe për të propozuar zgjidhje.

Sugjerimi i tyre? Shtimi i më shumë trenave në rrugët kryesore – mund të bëjë një ndryshim të madh, thanë ata.

“Kemi zbuluar se do të mjaftonte të prezantonim tre trena shtesë lokalë në itinerarin nga Stacioni Qendror i Vjenës në Wiener Neustadt për të reduktuar vonesat atje deri në 20 për qind,” shpjegoi Vito Servedio, një nga studiuesit e studimit.

I ekstrapoluar në të gjithë rrjetin, modeli sugjeron që vendosja e rreth 37 grupeve shtesë të trenave mund të zvogëlojë vonesat e ÖBB deri në 40 përqind.

Këta nuk do të duhej të ishin trena të shtrenjtë në distanca të gjata; trenat lokalë mund ta bëjnë këtë punë, veçanërisht gjatë orëve të pikut të udhëtimit.

Çfarë është më pas për ÖBB?

ÖBB ka pranuar gjetjet, duke e përshkruar modelin si një mjet të vlefshëm për planifikimin e ardhshëm, tha ORF.

Sipas studiuesve, modeli është gjithashtu fleksibël, që do të thotë se mund të përshtatet me të dhënat e reja ose kushtet në ndryshim. Kjo mund të ndihmojë ÖBB-në t’i përgjigjet në mënyrë më efektive sfidave në zhvillim, të tilla si mungesa e personelit ose ndryshimet sezonale në kërkesë.

Mbetet për t’u parë nëse këto zgjidhje do të zbatohen, por me përmirësimet e përpikmërisë në tavolinë, përdoruesit austriakë të trenave mund të kenë arsye të kenë shpresë.

Tani për tani, ÖBB vazhdon të punojë në optimizimin e shërbimeve të saj për të ofruar udhëtime më të buta dhe më të besueshme për pasagjerët.

 

 

Zvicër: Edhe në vitin 2025 pritet kërkesë e madhe për pasuritë e paluajtshme rezidenciale

Pronat rezidenciale zvicerane dhe pronat e investimeve pritet të shohin kërkesë të fortë vitin e ardhshëm.

Normat më të ulëta të interesit dhe një ekonomi e qëndrueshme do të nxisin kërkesën për prona banesore, ndërkohë që tregu për ndërtesat e banimit gjithashtu duhet të zhvillohet pozitivisht, sipas një studimi nga Fahrländer Partner Raumentwicklung (FRPE).

Segmenti i pasurive të paluajtshme për zyra dhe shitje me pakicë po rezulton më i vështirë. Pavarësisht çmimeve shumë të larta, kërkesa për prona banesore në Zvicër mbetet e lartë, sipas një njoftimi për shtyp të lëshuar nga FRPE të premten mbi perspektivën për tregun zviceran të pasurive të paluajtshme në 2025, transmeton albinfo.ch.

Kjo është pjesërisht për shkak të rënies së normave të interesit të hipotekave dhe pritjes për norma interesi edhe më të ulëta. Këto zhvillime kanë rritur atraktivitetin relativ të pronësisë së banesës në krahasim me marrjen me qira të një apartamenti.

Ndërsa rreziku i korrigjimit në tregjet e aksioneve po rritet dhe yield-et e obligacioneve po bien, pasuritë e paluajtshme ka të ngjarë të bëhen më tërheqëse si një klasë aktivesh, vazhdon raporti. Në rastin e pallateve, koha e zhvlerësimeve të normave të interesit ka përfunduar, shkruan swissinfo.

Kërkesa po rritet sërish falë uljes së normave të interesit dhe rritjes së të ardhurave nga qiraja. Në të njëjtën kohë, aktiviteti ndërtimor mbetet i dobët për momentin. Prandaj priten kthime pozitive nga mbiçmimi i kapitalit. Kjo i bën pasuritë e paluajtshme edhe një herë një klasë tërheqëse të aseteve.

Kërkesa e ulët për zyra

Në të kundërt, kërkesa për hapësira për zyra mbetet e ulët, vazhdon raporti. Ky treg ekonomikisht i ndjeshëm po ndjen veçanërisht efektet e pasigurive aktuale. Megjithatë, sipas Fahrländer Partner Raumentwicklung, tregu i zyrave në përgjithësi po flitet poshtë.

Këtu, cilësia e vendndodhjes dhe pronës janë shumë më vendimtare për mundësitë e leshimit sesa në tregun e banimit. Pronat e përshtatshme të zyrave kanë “funksionuar mirë” gjithmonë dhe ka të ngjarë të vazhdojnë ta bëjnë këtë. Në të kundërt, perspektivat e lejimit të hapësirës në vende më pak të mira jepen fare vetëm në kohë bumi ekonomik.

Në sektorin e pronave me pakicë, sinjalet janë të përziera; ndjenja e konsumatorit është shumë e rëndësishme këtu. Edhe pse kjo kohët e fundit është rikuperuar pak, ajo është ende nën mesataren afatgjatë. Rritja e konsumit nxitet kryesisht nga rritja e “numrit të krerëve”, pra rritja e popullsisë, dhe jo nga rritja e kërkesës nga konsumatorët individualë.

Prandaj, pronat në vendet A ka të ngjarë të jenë në kërkesë dhe qiratë në komunitetet turistike ka të ngjarë të rriten. Në të kundërt, fotografia në lokacionet B dhe C ka të ngjarë të karakterizohet nga rritja e vendeve të lira të punës. Në përgjithësi, faktorët pozitivë mund të tejkalojnë paksa ata negativë.

Cyrih: Më 20 dhjetor, Jurgen Uldedaj përballë Edin Puhalo

Në Cyrih, më 20 dhjetor do të zhvillohet ndeshja mes Jurgen Uldedaj dhe Edin Puhalo.

Uldedaj mbron titullin IBF International teksa do të përballet me kundërshtarin e tij, i cili i ka 24 fitore (23 me KOs) dhe vetëm 2 humbje.

Puhalo është ish-kampion në WBO European Cruiser, në IBO Continental Cruiser dhe WBC Mediterranean Cruser ndërsa aktualisht është i rankuar në 10 më të mirët e WBA-së, transmeton albinfo.ch.

Nëse triumfon, Jurgen Uldedaj do të pozicionohet në rankingun e 15 më të mirëve, për 4 federatat kryesore të boksit profesionist (WBO,WBA, IBF, WBC).

Për të siguruar biletat, mund të kontaktoni në këtë numër të telefonit: +41 78 240 50 00

Pse SNB bëri një ulje çuditërisht të madhe të normave të interesit?

Banka qendrore zvicerane njoftoi një ulje çuditërisht të madhe të normës së interesit të enjten, pasi përmendi “pasigurinë” në rritje rreth perspektivës ekonomike për shkak të politikave të ardhshme të SHBA dhe trazirave politike në Evropë.

Banka Kombëtare e Zvicrës (SNB) uli normën e saj kryesore me gjysmë pikë përqindjeje në 0.5 për qind, ulja e saj e katërt që nga marsi pasi inflacioni është ngadalësuar në vend

Rritja ekonomike ishte “vetëm e moderuar” në tremujorin e tretë dhe parashikohet të arrijë në 1.0 për qind në 2024 dhe 1.5 për qind vitin e ardhshëm, tha SNB në një deklaratë, transmeton albinfo.ch.

“Rritja duhet të rritet disi vitin e ardhshëm, megjithëse vetëm pak për shkak të aktivitetit të moderuar ekonomik global”, tha në një deklaratë Banka Kombëtare Zvicerane (SNB).

Njoftimi i SNB bëri që franga zvicerane të bjerë 0.3 për qind kundrejt dollarit dhe euros. SNB gjithashtu vuri në dukje situatën e pasigurt ekonomike, shkruan thelocal.

“Pasiguria rreth perspektivës ekonomike është rritur muajt e fundit. Në veçanti, kursi i ardhshëm i politikës ekonomike në SHBA është ende i pasigurt dhe pasiguria politike është rritur gjithashtu në Evropë,” tha ai.

“Përveç kësaj, tensionet gjeopolitike mund të rezultojnë në një zhvillim më të dobët të aktivitetit ekonomik global. Po kështu, nuk mund të përjashtohet që inflacioni mund të mbetet më i lartë se sa pritej në disa vende.”

Donald Trump merr detyrën në janar pasi u zotua të vendosë tarifa për importet në Shtetet e Bashkuara gjatë fushatës zgjedhore, një veprim që ngre shqetësimin për efektin e tij në ekonominë globale.

Për momentin, tregjet nuk kanë “një ide shumë të qartë” të asaj që administrata Trump synon të bëjë,” tha zëvendëspresidenti i SNB Antoine Martin në një konferencë shtypi në Bernë.

Pasojat e mundshme mbi inflacionin nga planet tarifore të Trump “mbeten të paqarta” për momentin, shtoi ai.

“Pasiguria politike është rritur gjithashtu në Evropë,” tha Martin.

Zgjedhjet e parakohshme do të mbahen në Gjermani në shkurt pas rënies së qeverisë së koalicionit të udhëhequr nga kancelari gjerman Olaf Scholz.

Në Francë, Presidenti Emmanuel Macron do të emërojë një kryeministër të ri pasi deputetët rrëzuan qeverinë javën e kaluar.

Më shumë shkurtime vijnë

SNB uli parashikimin e inflacionit për vitin 2024 në 1.1 për qind dhe në 0.3 për qind për vitin 2025.

“Në rishikimin e shtatorit, ne treguam se një lehtësim i mëtejshëm i politikës monetare mund të jetë i nevojshëm,” tha presidenti i SNB Martin Schlegel në një konferencë shtypi në Bernë.

“Që atëherë, inflacioni ka rënë përsëri,” shtoi Schlegel, i cili mori frenat e SNB në tetor.

Shumica e ekonomistëve prisnin që SNB të bënte një ulje më të vogël, me 25 pikë bazë të normave të interesit.

Njoftimi i së enjtes “erdhi si një surprizë për shumicën e ekonomistëve”, tha Adrian Prettejohn, ekonomist i Evropës në grupin kërkimor të Capital Economics.

Lëvizja “u balancua nga një deklaratë e rishikuar e politikës që nënkupton se politikëbërësit presin që kjo të jetë ulja përfundimtare e normës së ciklit pasi hoqi çdo përmendje të shkurtimeve të mëtejshme,” shtoi ai.

“Ne ende presim të paktën një ulje tjetër të normës vitin e ardhshëm, pasi mendojmë se politikëbërësit do të detyrohen të rishikojnë pritjet e tyre për inflacionin gjatë horizontit të tyre të parashikimit,” tha Prettejohn.

Inflacioni është shumë më i ulët në Zvicër sesa në eurozonë, ku Banka Qendrore Evropiane pritet të bëjë një ulje të normës prej 0.25 pikë përqindje të enjten.

Çmimet e konsumit u rritën me 0.7 për qind në Zvicër me bazë vjetore në nëntor, krahasuar me 2.3 për qind në eurozonë.

Inflacioni zviceran pritet të ngadalësohet më tej pasi çmimet e energjisë elektrike pritet të bien në janar.

Donald Trump, për herë të dytë “Personi i vitit”, i zgjedhur nga revista “TIME”

“Personi i vitit”, për herë të dytë nga revista “TIME”, është zgjedhur Donald Trump, presidenti i zgjedhur i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Për herë të parë, Trump ka marrë këtë titull në vitin 2016, kur pati fituar zgjedhjet presidenciale.

Me këtë rast, Donald Trump i bashkohet presidentëve që kanë fituar nga dy mandate si Bill Clinton, George W. Bush dhe Barack Obama, të cilët gjithashtu janë zgjedhur nga dy herë si personazhet e vitit, transmeton albinfo.ch.

Franklin D. Roosevelt, presidenti i 32-të i SHBA-së, është i vetmi person që ka marrë këtë titull tre herë.

Ky titull jepet nga revista “TIME” që nga viti 1927.