Archives

Sondazhi: Zviceranët ndihen të pasigurt në internet, por nuk marrin masa mbrojtëse

Posted on by erezzaademi

Edhe pse zviceranët ndihen më të pasigurt në internet se kurrë më parë, ata po përdorin gjithnjë e më pak masa tradicionale mbrojtëse sipas një sondazhi nga Comparis. Përdorimi i inteligjencës artificiale nga ana e tyre është dyfishuar që nga viti 2024 dhe besimi në besueshmërinë e saj gjatë trajtimit të të dhënave është rritur masivisht.

Sondazhi mbi besimin në të dhëna u krye në shtator dhe mori përgjigje nga 1,049 të rritur në të gjithë Zvicrën. Rezultatet u publikuan të enjten nga shërbimi i krahasimit Comparis. Përdorimi i inteligjencës artificiale (IA) u rrit nga 27.4% në vitin 2024 në 52.9% në vitin aktual.

Për Comparis, ky nuk është vetëm një trend, por po ndryshon drejtpërdrejt themelet e përdorimit të internetit në dëm të aksesit konvencional në internet. Përdorimi i motorëve të kërkimit ra nga 87.1% në vitin 2020 në 83.2% në vitin 2025.

Rënia e ofruesve të email-it ishte edhe më e theksuar, duke rënë nga 85.1% në 79% në të njëjtën periudhë. Faqet e lajmeve regjistruan një rënie nga 66.7% në 54.7% gjatë periudhës pesëvjeçare, shkruan swissinfo. Përveç përdorimit të IA-së, besimi në të është rritur gjithashtu sipas studimit. Besimi u rrit – megjithëse në një nivel të ulët – në një shkallë dhjetëshe nga 3.9 pikë në vitin 2024 në 4.3 aktualisht, transmeton albinfo.ch.

Ndjenja e sigurisë në internet po gërryhet

Besimi në rritje në IA është në kontrast me besimin në rënie në futjen e të dhënave personale në internet. Ndjenja e sigurisë në internet ka rënë nga 5.7 në 5.3 pikë në tre vitet e fundit.

Në të njëjtën kohë, besimi në mbrojtjen e të dhënave ra nga 55.6% në 51.7% të të anketuarve. Kishte dallime rajonale: Në Zvicrën gjermanishtfolëse, 54% e konsideronin mbrojtjen e të dhënave si “mjaft të mirë”, në Zvicrën italishtfolëse 59.6% dhe në pjesën frëngjishtfolëse të vendit vetëm 43.5%. Ndjenja e të qenit i monitoruar në internet ishte gjithashtu më e madhe midis frëngjishtfolësve.

Pavarësisht perceptimit më të lartë të kërcënimit të matur ndonjëherë nga Comparis, të anketuarit e morën mbrojtjen e të dhënave të tyre më pak seriozisht. Përdorimi i fjalëkalimeve komplekse ra nga 49.3% në vitin 2020 në 41.5%.

Përditësimet e rregullta të softuerëve u morën ende në konsideratë nga 49.9% – nga 57.5% pesë vjet më parë. Vëmendja ndaj cilësimeve të privatësisë në mediat sociale ra në mënyrë të ngjashme ndjeshëm. Sipas studimit, kjo mund të tregojë një shkallë të caktuar të “lodhjes nga siguria”.

Austrian Airlines kritikon kostot e larta operative të Austrisë

Posted on by erezzaademi

Drejtoresha Ekzekutive e Austrian Airlines, Annette Mann, kritikoi kostot e larta të operimit në Austri, duke thënë se vendi është “tregu i dytë më i shtrenjtë i aviacionit në Evropë pas Gjermanisë – kjo thotë shumë”. Ajo i bëri komentet të enjten ndërsa prezantoi shifrat e fundit të biznesit të kompanisë për vitin fiskal 2025. Mann nuk bëri thirrje vetëm për heqjen ose uljen e taksës së aviacionit, siç kanë bërë Aeroporti i Vjenës ose Ryanair, por përkundrazi për një “strategji dhe vizion afatgjatë për sektorin e aviacionit të Austrisë në vitet 2030”.

Është kombinimi i faktorëve të kushtueshëm që zvogëlon fitimprurësinë dhe i shtyn linjat ajrore me kosto të ulët të zvogëlojnë fluturimet ose të largohen nga Vjena, tha Mann. Këto kosto janë gjithashtu “problematike” për Austrian Airlines. Përtej taksës së aviacionit, ajo përmendi “kosto relativisht të larta të sigurisë”, duke shtuar se Aeroporti i Vjenës “nuk është i lirë”. Tarifat e fluturimit janë të shtrenjta dhe kostot e magazinimit të karburantit janë më të lartat në Evropë, shkruan theinternational, transmeton albinfo.at.

“Në total, ne duhet të sigurohemi që të zhvillojmë një strategji kombëtare të aviacionit”, tha Mann në një intervistë me APA. Linja ajrore është në kontakt të ngushtë me aeroportin dhe qeverinë. Së bashku me Ministrinë e Transportit, tha ajo, “shpresojmë” të zhvillohet një strategji afatmesme dhe afatgjatë. Austrian dhe kompania e saj mëmë Lufthansa mbeten të përkushtuara ndaj Austrisë dhe qendrës Vjenë-Shvechat.

Angazhim ndaj vendndodhjes pavarësisht kostove të larta

“Këto kosto problematike duhet të ulen,” tha Mann. Austrian Airlines po merr drejtimin me zgjerimin e saj të planifikuar. Megjithatë, si një transportues rrjeti, ajo nuk mund ta zhvendosë thjesht bazën e saj si linjat ajrore me kosto të ulët – “dhe ne nuk kemi ndërmend ta bëjmë këtë.”

“Ne po i përmbahemi programit tonë të rinovimit të flotës,” theksoi Mann. “Por kushtet e operimit duhet të ndryshojnë ndjeshëm në vitet e ardhshme.” Austrian po investon paraprakisht duke blerë avionë të rinj – 27 do të zëvendësohen ose do të shtohen rishtas deri në fund të dekadës, me një rritje të vogël në rrugët me distanca të gjata. “Nëse zbulojmë në të ardhmen se avionët reaktivë nuk mund të operohen me fitim sepse kushtet nuk përmirësohen, atëherë do të duhet të rivlerësojmë.”

Për momentin, tha ajo, perspektiva është pozitive. Shtimi i dy avionëve të tjerë verën e ardhshme “duhet të shihet nga partnerët tanë vendas si një sinjal i vërtetë: qëllimi ynë është të vazhdojmë të investojmë dhe të rritemi”.

Nuk ka gëzim për transportuesit me kosto të ulët që largohen nga Vjena: “Krejt e kundërta”

Pse Austrian Airlines nuk është e kënaqur kur konkurrentë si Ryanair ose Wizz Air zvogëlojnë avionët e tyre me bazë në Vjenë ose tërhiqen plotësisht? Ky do të ishte një keqkuptim, tha Mann. “Pesë avionë më pak të Ryanair të stacionuar këtu nuk do të thotë se ka më pak kapacitet për në dhe nga Vjena. Ata thjesht fluturojnë nga aeroporte më të lira dhe mbeten konkurrentë nga vende me kosto më të ulët. Kjo nuk na ndihmon – krejt e kundërta.” Wizz Air tashmë është tërhequr plotësisht.

Në konkurrencën globale, kostot e vendndodhjes kanë rëndësi. “Ne duam të mbushim fluturimet tona të gjata dhe kemi nevojë për pasagjerë transferimi nga e gjithë Evropa. Nëse lidhja përmes Vjenës është më e shtrenjtë sesa përmes qendrave të tjera, kjo na dëmton – kufizon rritjen”. Për trafikun thelbësor të transferimit midis Lindjes së Mesme dhe Amerikës së Veriut përmes Vjenës, Mann shpreson që rajoni të stabilizohet së shpejti. Fluturimet për në Teheran do të rifillojnë më 1 nëntor.

“Ulja e kostos” së aeroportit është vetëm një kthim në tarifat normale

I pyetur në lidhje me “uljen e kostos” të njoftuar së fundmi nga Aeroporti Ndërkombëtar i Vjenës, Mann tha se nuk ishte një ulje e vërtetë. “Aeroporti thjesht po kthehet në tarifat normale. Kishte tarifa më të larta si efekt pas COVID-it. Në realitet, thjesht po përshtatet me standardin ligjor.”

Rezultatet financiare

Në tremujorin e tretë kyç, të ardhurat e Austrian Airlines ranë me 4 përqind në 754 milionë euro, ndërsa fitimi operativ (EBIT) ra me 14 përqind në 118 milionë euro. Numri i pasagjerëve u rrit me 1 përqind në rreth 4.7 milionë, dhe faktori i ngarkesës u përmirësua me një pikë në 88.2 përqind. Gjatë tre tremujorëve të parë, EBIT mbeti i qëndrueshëm në 74 milionë euro krahasuar me vitin e kaluar. Në fund të gjysmës së parë të vitit 2025, linja ajrore kishte regjistruar një humbje prej 44 milionë eurosh. Të ardhurat nëntëmujore arritën në total 1.93 miliardë euro, 4 përqind më shumë se një vit më parë.

BQE-ja i lë normat e interesit të pandryshuara në 2%

Posted on by erezzaademi

Banka Qendrore Evropiane (BQE) e ka lënë të pandryshuar normën e depozitave në 2%. Norma e rifinancimit kryesor mbetet në 2.15%, ndërsa ajo e kredive marxhinale në 2.40%, tha institucioni. Komunikimet e sotme janë në përputhje me pritjet e ekspertëve.

Këshilli Drejtues – lexojmë në një shënim – “është i vendosur të sigurojë që inflacioni të stabilizohet në objektivin prej 2% në afat të mesëm”, shkruan RSI, transmeton albinfo.ch.

BQE gjithashtu ka marrë një qëndrim mbi gjendjen e situatës. Ekonomia e zonës së euros “ka vazhduar të rritet pavarësisht mjedisit të vështirë global”, por “perspektivat janë ende të pasigurta, veçanërisht për shkak të mosmarrëveshjeve aktuale tregtare dhe tensioneve gjeopolitike në mbarë botën”.

Kafeneja

Posted on by albinfo.ch

Ndërsa rri ulur në tarracën e kafenesë sime të preferuar në Ferizaj, më pushton një ndjesi e thellë rehatie, aq sa për një çast më duket sikur s’jam larguar kurrë nga ky vend, edhe pse kanë kaluar tashmë shtatë vite që nuk jetoj më këtu. Dikur, këtu e kaloja orën e parë të mëngjesit duke përgatitur mësimet e mia, e më pas edhe disa orë të tjera në mbrëmje, duke u mbledhur me shoqëri, teksa bisedonim me zëra të lartë, mbi muzikën e zhurmshme që shumicën prej nesh na la me tinitus në të 30-tat.

Dhe keshtu, filloj ti shpalos kujtimet e mia një nga një, ndërsa flas me mikun tim ndërkombëtar, i cili është ulur përballë meje. Kemi ardhur bashkë nga Zvicra, ndjej një gëzim të veçantë që ai po e viziton vendin tim për herë të parë.

Flas me nostalgji, duke i shoqëruar fjalët me gjeste e lëvizje të tërë trupit, në këtë kafene me një interier jashtëzakonisht të bukur, që duket sikur ka dalë prej faqeve të ‘ArchDaily’. Ndërsa shoku im duket më i përqendruar tek gotat që pothuajse i rrëzoj sesa tek fjalët e mia. Po kjo s’më ndal. Unë gjithsesi vazhdoj të flas për kulturën e qytetit.

“Të krijosh një atmosferë luksoze, super të rehatshme, ose si në këtë rast, diçka më ‘hygge’, është thuajse si një garë brenda skenës gastronomike të këtij qyteti. Madje edhe murali kryesor në qendër të qytetit paraqet një kamarier që shërben e mirëpret çdo vizitor me një ngrohtësi sikur të ishte një mysafir i rregullt i kthyer në hanin e fshatit. Do ta tregoj më pas,” – i them atij

Tani është mesdita e një dite pranvere me diell, një prej atyre ditëve që e mbushin qytetin me njerëz të lodhur nga melankolia e dimrit e që tani ndjekin ngrohtësinë e diellit. Ky mot ka ftuar edhe foshnjat në karrocat e tyre, duke fjetur pranë tavolinave, të qeta, sikur të qeshurat dhe zhurma e makinave që kalojnë të ishin ninulla. E megjithatë, nuk shoh asnjë fytyrë të njohur për t’i thënë një fjalë, veç ndonjë buzëqeshje të lehtë e të rastit nga të panjohurit, sa për të mos e bërë të çuditshëm momentin kur sytë na takohen. Kanë kaluar disa orë që kemi dalë. Deri tani, me siguri do ta kisha shkëmbyer të paktën një “Çka bone?” qoftë edhe në Altstadt të Zyrihut, dhe disa “Përshëndetje” gjatë shëtitjes buzë të liqenit të Gjenevës.

“Pas çdo dite pune, këmbët më çonin pothuajse vetë në këtë kafene, ku takoja shumë nga shokët e shoqet e mia të qytetit”, i shpjegoj mikut tim, duke dashur që ai ta përfytyrojë një atmosferë të ngjashme me atë që unë e imagjinoj të ketë qenë “La Closerie des Lilas” për Heminguejin.

“Fiks siç e bëjmë edhe ne në Zvicër”, më thotë ai, dhe qeshim të dy me ironinë, duke kujtuar tri aplikacione të ndryshme dhe një mori mesazhesh që duhen për t’i koordinuar takimet me të dashurit tanë e per t’u parë me ta pak më shpesh se vetëm për të festuar ditëlindje.

“Shoqërinë time e gjeja këtu, në atë tavolinën pranë dritares, dhe kamarieri më sillte pijen time të preferuar sapo ulesha”, shtoj unë. Vetëm se tani, ata nuk janë këtu. Dhe unë thashë “Makijato” kur më pyeti kamarieri çka doja të pija. Zakonisht shoqërohesha edhe nga ta, por ky sikur mezi pret të mbarojë porosinë për të vazhduar punët e tij. Nga kureshtja, e pyes për stafin e asaj kohe, dhe më thotë se kamarieri që njihja unë tani punon në një departament të Sigurisë Kibernetike në një bankë në Frankfurt. “Ahh… sa mirë!” është gjithçka që arrij të them, ndërsa ai largohet, dukshëm i lehtësuar që po kthehet tek tavolinat e tjera.

Megjithë boshllëkun që ndiej papritur, popullariteti i kafenesë nuk duket të ketë rënë. Çdo tavolinë është e zënë. Disa qeshin mes tymit të cigareve, të tjerë janë aq të zhytur në biseda, sa u thellohen rrudhat në ballë—aso rrudha që s’ka retinol që do të mund t’a zbusë. Është një pamje e njohur, por me fytyra të panjohura.

E vetmja kohë kur nuk i gjeja shokët këtu ishte në mëngjeset e hershme. Mes ndejave të vonshme, ata mezi arrinin në punë me kohë. Por gjithmonë mund të mbështetesha tek miqtë e prindërve të mi, të cilët më përshëndesnin e më përqafonin për rreth 5 deri në 10 minuta para se të ulesha. Një rutinë që në adoleshencë e shmangia me çdo kusht, por që në të 20-at e mia, pak para se të largohesha, ishte bërë pjesë e ditës sime dhe madje më pëlqente.

Pak para se të largoheshin të gjithë, siç duket.

Bëja miq nëpër botë para se ta vizitoja botën 

Sa jetoja këtu, punoja për organizata ndërkombëtare. Bëja miq nëpër botë para se mund ta vizitoja botën. Mund të trokisja në shumë dyer, anë e mbanë botës, por unë insistoja se ato ishin të destinuara për dikë tjetër. Jo pse isha e paaftë të ëndërroja, por sepse askush rreth meje nuk largohej. Shumë prej nesh ishin detyruar të iknin kur nisi lufta e ’99-s, për t’u kthyer menjëherë pas çlirimit, kur ndërtesat ende nxirrnin tym, të vendosur që të qëndronim.

Koha në Perëndim shihej si strehë e përkohshme, dicka që nuk duhej të përsëritej. Aq e fortë ishte ndjesia “ne i përkasim këtij vendi”, saqë prindërit e mi hoqën dorë nga pasaportat gjermane “nën mbrojtje politike” dhe i zëvendësuan me ato të Kosovës, tashmë të mbushura me viza dhe me vizita të shpeshta në zyrat e migracionit. Pasi u shpërngula në Zvicër, zyrtarët e atyre zyrave mu bënë aq të njohur, saqë pothuaj i “shpalla” si shokë zviceranë kur më pyetën nëse isha integruar plotësisht.

Ndërsa kujtimet më endin nga një ngjarje tek tjetra, nuk më kujtohet që largimi nga Kosova të ketë qenë ndonjëherë pjesë e bisedave tona të zakonshme. Ne shkonim në të njëjtat shkolla ku kishin shkuar prindërit tanë. Madje studionim fusha të përshtatshme për ekonominë e pas-luftës, si anglishten, që të punonim për ata që i quanim “Të Huajt”. Shumica e gjetën veten nëpër ambasada, baza ushtarake dhe OJQ.

Një rrugëtim i lashtë, i rizbular pas luftës

Ashtu si kjo kafene që më ndërpreu entuziazmin dhe e shndërroi në një shqetësim, edhe ekonomia e sotme dhe dëshira për të qëndruar në vendin tonë tani duken ndryshe. Erdha këtu me qëllimin e thjeshtë për t’i prezantuar shoqërinë time të vjetër një miku të ri, duke e filluar bisedën me: “A të kujtohet kur bëmë… këtë e atë?” Dikë që do t’u jepte kuptim rrëfimeve të mia. Por ato tani tingëllojnë më shumë si rrëfimi i një ëndrre që pashë mbrëmë. Diçka që ekziston vetëm në realitetin tim të dikurshëm.

Nuk i kisha parë gjërat nga kjo perspektivë më parë. Ndjej sikur dikush i rritur do të duhej të na kishte paralajmëruar. Ne, shumë profesionistë që u larguam pa e menduar plotësisht çfarë do të thoshte të merrje një rrugë të vjetër, por të rizbuluar pas luftës.

Kosova krenohet me popullsinë e saj të re, por kisha lexuar se pikërisht ky grup demografik, rreth 400,000 persona të aftë dhe të arsimuar, kishin ikur gjatë 15 viteve të fundit (sipas AlbInfo)[1]. Është një trend që vazhdon ta “brain-drain” vendin, duke lënë nënat tona në një shtëpi të lirë e të madhe, por me dhomat bosh. Në një përditshmëri ku tregohen me krenari historitë e sukseseve të fëmijëve të tyre të shpërndarë nëpër botë. Në një jetë ku ato ngushëllojnë njëra-tjetrën.

Fluturimet për Zvicër tani janë më të shumta se autobusët për në qendër të Prishtinës

Deri sot, ai numër ishte thjesht një statistikë për mua. Ngadalë, dhe si ndodh shpesh për një grua shqiptare, një dozë faji fillon të më kaplojë dhe i shndërron vizitat e shpeshta e të shkurtra në atdhe në një kënaqësi personale, gjë që nuk e justifikon mungesën time këtu. Asgjë nuk e pasqyron këtë realitet më fort se aeroporti i Prishtinës, ku fluturimet për Zvicër tani janë më të shumta se autobusët për në qendër të Prishtinës; një fakt që dikur e kisha parë si thjesht komoditet.

Më kapluan shumë emocione dhe më dukej sikur edhe Rita Ora, në muralin mahnitës përballë meje, po tundte kokën në miratim me reflektimet e mia dhe njëkohësisht, sikurse unë, edhe ajo po më gjykonte.

Megjithatë, shumë faktorë shtytës e tërheqës kanë ndikuar në migrimin tim, dhe nuk ekziston ndonjë instrument që t’i masë të gjitha variablat për të përcaktuar nëse vendimi im për të jetuar në Zvicër ishte i duhuri. “Hajde të hamë diçka”, i them mikut tim, duke provuar të çlirohem nga mendimet e rënda që më kishin mbërthyer. “Kanë me të pëlqy shumë flija dhe qebapat tanë,” shtoj, duke u përpjekur të tingëlloj e gëzuar dhe duke shpresuar që shija e tyre ka mbetur e njëjtë.

Teksa dalim, nuk mund të ndalem së menduari nëse ndihma financiare që dërgojmë, pensionet e padrejta e të ulëta që plotësojmë për prindërit tanë, njerëz të arsimuar që dhanë kontributin e tyre për ta çliruar e rindërtuar një vend që sot është shtet, janë vërtet po aq kuptimplotë sa të kisha qëndruar, paguar taksa dhe kontribuar drejtpërdrejt në të ardhmen e Kosovës.

  1. [1]. “Gjashtëmbëdhjetë vjet shtet – gjashtëmbëdhjetë vjet emigrim nga Kosova.” Albinfo.ch, [2024, 16 February.],
  1. [2] https://www.archdaily.com

Artikulli në gjuhën angleze: https://substack.com

Opinione tjera nga Pritë Bytyçi:

Dy presidente, dy shtete të zemrës

Kritika letrare e shtatorit: Kur shkrimet bëhen vetë jeta

Më pak shitës me pakicë pranojnë para në dorë në Zvicër

Posted on by erezzaademi

Për pjesën më të madhe, popullsia zvicerane ende mund të zgjedhë midis pagesës me para në dorë, kartave të pagesës dhe aplikacioneve të pagesës kur bën pazar dhe viziton restorante. Megjithatë, paratë në dorë pranohen gjithnjë e më pak në tregtinë me pakicë dhe në transportin publik.

Në përgjithësi, paratë në dorë pranohen nga më pak kompani në sektorin e shitjes me pakicë sot sesa në vitin 2023, sipas Bankës Kombëtare Zvicerane (SNB) në Anketën e saj të Metodave të Pagesës 2025 të publikuar të enjten, transmeton albinfo.ch. Në anketën e saj të fundit, pranimi i parave në dorë nuk kishte ndryshuar shumë.

Megjithatë, SNB thekson se shumica e kompanive ende pranojnë metodat e zakonshme të pagesës në vend si para në dorë, karta debiti, karta krediti dhe aplikacione pagesash. Në industrinë e mikpritjes, pranimi i parave në dorë mbetet në mbi 95%.

Kufizime të planifikuara

Sipas studimit, kufizime të mëtejshme në pranimin e parave në dorë planifikohen vetëm në raste të izoluara gjatë dy viteve të ardhshme. Kompanitë e transportit publik po planifikojnë kufizime në pranimin e parave në dorë shumë më shpesh sesa kompanitë e tjera.
Në transportin publik, bëhet kryesisht fjalë për të mos lejuar më pagesat me para në dorë në makinat e biletave ose në automjete. Arsyeja kryesore për këtë është kostoja e tërheqjes dhe kthimit të parave në dorë.

Tarifa të larta

Megjithatë, rreth tre të katërtat e kompanive ende i perceptojnë paratë e gatshme si më të favorshme sesa metodat e pagesës pa para të gatshme: shumë kompani i konsiderojnë tarifat e larta për transaksionet e pagesave pa para të gatshme si problematike. Pika të tjera kritike përfshinin shërbimin e pamjaftueshëm ndaj klientit ose defektet teknike.

Ndërkohë, sipas anketës, pikat e furnizimit dhe pranimit të parave të gatshme janë brenda një diapazoni “të pranueshëm” për shumicën e kompanive – mesatarisht, pika më e afërt ishte e arritshme brenda dhjetë minutash. Megjithatë, furnizimi dhe kthimi i monedhave u perceptua si më pak i kënaqshëm sesa për kartëmonedhat – kryesisht për shkak të tarifave të shoqëruara dhe orarit të kufizuar të hapjes së këtyre pikave.

Pagesat e menjëhershme ende pak të përdorura

SNB gjithashtu anketoi kompanitë mbi përdorimin e tyre të pagesave të menjëhershme, të cilat u prezantuan në verën e vitit 2024: Sipas anketës, vetëm 12% e kompanive e përdorin këtë opsion për pagesat e tyre. Kompanitë e mbetura deklaruan se ose nuk kishin dëgjuar ende për pagesat e menjëhershme (26%) ose nuk i përdornin ato (54%) – kryesisht sepse furnizuesit e tyre nuk kishin ende nevojë për to.

Në anketën e saj të tretë të kompanive mbi metodat e pagesës, SNB anketoi rreth 1,900 kompani në pranverën e vitit 2025. Përveç kësaj, rreth 30 shitës me pakicë dhe kompani të transportit publik të përzgjedhura me pjesë të larta të tregut u anketuan mbi tema specifike. Pranverën e kaluar, SNB kishte publikuar tashmë një anketë mbi metodat e pagesës midis individëve privatë.

Treni i natës Basel-Malmö do të fillojë në vitin 2026, në pritje miratimi i parlamentit

Posted on by erezzaademi

Lidhja direkte me tren nate nga Bazeli në Malmö në Suedi pritet të fillojë në mesin e prillit. Megjithatë, parlamenti ende duhet të miratojë buxhetin për këtë.

Treni i natës nga stacioni kryesor i Bazelit për në Kopenhagen dhe Malmö do të udhëtojë tre herë në javë në të dy drejtimet gjatë gjithë vitit duke filluar nga 15 prilli 2026, siç u njoftua nga Hekurudhat Federale Zvicerane (SBB) të enjten. Nisja nga Bazeli është në orën 17:35 të mërkurën, të premten dhe të dielën, me mbërritje në Malmö në orën 9:35, sipas SBB. Nga Malmö, trenat nisen në orën 18:57 të enjten, të shtunën dhe të hënën dhe mbërrijnë në Bazel në orën 11:30.

Edhe pse trenat e natës janë të njohur, ato nuk janë fitimprurëse për shkak të kostove të larta. Prandaj, kërkohet mbështetje financiare nga qeveria federale për futjen dhe funksionimin e këtij treni.

Parlamenti duhet të japë dritën jeshile

Qeveria federale aktualisht ka caktuar një total prej rreth 47 milionë CHF (58.7 milionë dollarë) deri në vitin 2030 si pjesë e Aktit të CO2. Buxhetet ende duhet të miratohen nga Parlamenti në sesionin e dimrit. Nëse nuk ndodh kjo, treni i natës nuk do të jetë në gjendje të funksionojë. Në këtë rast, SBB do t’i informojë klientët në kohë dhe do t’i rimbursojë biletat që janë rezervuar tashmë, sipas deklaratës, transmeton albinfo.ch.

Biletat për trenin EuroNight nga Bazeli në Kopenhagen dhe Malmö pritet të dalin në shitje duke filluar nga 4 nëntori 2025.

Sipas njoftimit për shtyp, treni EuroNight ofron hapësirë ​​për rreth 350 udhëtarë në vagona me vende për të fjetur, për t’u ulur dhe për t’u ulur. Ndalesa të ndërmjetme përfshijnë Freiburg (Breisgau), Karlsruhe, Mannheim, Frankfurt (Main) Süd, Hamburg, Padborg, Kolding, Odense, Hoeje Taastrup dhe Aeroportin e Kopenhagenit. Një ndalesë në Stacionin Qendror të Kopenhagenit nuk është planifikuar për shkak të kufizimeve kohore, por kryeqyteti danez mund të arrihet nga Hoeje Taastrup ose

Aeroporti i Kopenhages në rreth 15 minuta me S-Bahn.

Treni EuroNight mbulon një distancë prej mbi 1,400 kilometrash përmes Zvicrës, Gjermanisë dhe Danimarkës deri në Suedi. Lidhja me trenin e natës operohet nga SBB në bashkëpunim me RDC Germany, siç u raportua gjithashtu. Kjo është një kompani private hekurudhore “me shumë vite përvojë në shërbimet ndërkombëtare të trenit të natës”.

Eksodi i bardhë: Mjekët po i kthejnë shpinën Kosovës

Posted on by albinfo.ch

Në Kosovë, largimi i qytetarëve drejt Evropës është bërë prej kohësh një fenomen masiv. Por kur ky trend përfshin edhe ata që kujdesen për shëndetin e popullit, mjekët, infermierët dhe profesionistët e tjerë shëndetësorë, atëherë rreziku nuk është vetëm shoqëror, por edhe ekzistencial për sistemin shëndetësor të vendit.

Vetëm gjatë vitit 2023, sipas të dhënave të Odës së Mjekëve të Kosovës, 167 mjekë kanë marrë certifikatën etike-profesionale me qëllim punësimi jashtë vendit. Në gjashtëmujorin e parë të vitit 2024, mbi 60 mjekë tashmë janë larguar, ndërsa deri më shtator janë regjistruar 111 kërkesa të reja. Këto shifra janë vetëm maja e ajsbergut, sepse pas tyre fshihen edhe dhjetëra infermierë dhe teknikë që çdo vit kërkojnë rrugën drejt Gjermanisë, Zvicrës e shteteve të tjera të BE-së.

Megjithatë, në praktikë, të dhënat flasin ndryshe: çdo muaj Kosova humb disa prej kuadrove të saj më të kualifikuara.

Arsyet e ikjes

Arsyet e ikjes së mantelbardhëve janë të shumta, por që kryesisht lidhen me çështjet financiare, deri tek kushtet e punës. Paga e një mjeku specialist në Gjermani është disa herë më e madhe se ajo e kolegut të tij në Kosovë. Një mjek në Gjermani arrin të fitojë mesatarisht mbi 6.000 euro në muaj, ndërsa në Kosovë një mjek specialist merr rreth 1.200 euro, duke treguar një dallim shumë të madh në vlerësimin financiar të profesionit.

Kushtet e punës janë një tjetër arsye: ka mungesë pajisjesh, sallat e operacionit janë larg të qenit moderne dhe edhe stafi mbështetës shpesh herë mungon. Në spitalet kryesore të vendit, kryesisht në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, një infermiere kujdeset për 16-20 pacientë gjatë një dite dhe kjo është përtej normales.

Një tjetër arsye e largimit, apo ajo që konsiderohet eksodi i bardhë, është edhe mungesa e perspektivës. Specializimet shpesh herë merren mbi bazë të nevojës së përcaktuar nga shteti dhe jo dëshirave të mjekëve të rinj, andaj mungesa e këtyre mundësive për specializime të avancuara, kërkime shkencore dhe ngritje profesionale, po i shtyn mantelbardhët drejt migrimit.

Kosova rrezikon të mbetet pa shtyllën e saj kryesore të shëndetësisë

Por nëse ikja e mjekëve nuk ndalet, Kosova rrezikon të mbetet pa shtyllën e saj kryesore të shëndetësisë. Sistemi spitalor, tashmë i dobët, mund të përballet me kolaps, duke lënë mijëra pacientë pa kujdes bazik.

Nga muaji i kaluar Spitali i Mushkërive në Pejë, institucioni i vetëm në Kosovë që trajton tuberkulozin dhe sëmundje të tjera të mushkërive, themeluar rreth viteve ‘50, po përballet me mungesë pulmologësh. Megjithëse faktikisht “spitali është mbyllur”, drejtuesit e Spitalit të Përgjithshëm në Pejë kanë deklaruar se Reparti i Pulmologjisë nuk është mbyllur dhe nuk ka ndërprerë shërbimet. Kur ka mungesë të mjekëve, pacientët trajtohen nga mjekë internistikë, dhe rastet më të komplikuara referohen në Klinikën e Pulmologjisë në QKUK-Prishtinë.

“Migrimi po gërryen themelet e shoqërisë kosovare: Jo vetëm mjekë, por punëtorë nga të gjithë sektorët po ikin”

 Eurostat raporton se gjatë pesë viteve të fundit, mbi 200,000 shtetas të Kosovës kanë kërkuar strehim në vendet e Bashkimit Evropian, një shifër që i korrespondon më shumë se 12% të popullsisë së përgjithshme. Për vitin 2024, rreth 39,000 kosovarë aplikuan për leje qëndrimi në Evropë, dhe thuajse gjysma u vendosën në Gjermani. Këto shifra pasqyrojnë një trend migrimi të vazhdueshëm, i nxitur kryesisht nga arsye ekonomike, arsimore dhe kërkesa për standarde më të larta jetese.

Ndërsa largimi i mjekëve, infermierëve dhe profesionistëve të shëndetësisë është dokumentuar shumë, të dhënat tregojnë se edhe shumë profesionistë jashtë këtij sektori po mendojnë ose veprojnë për t’u larguar nga Kosova.

Punëtorë nga sektori i ndërtimtarisë; Industria e ndërtimit është ndër sektorët me përqindjen më të lartë që kanë prirje për emigrim. Sipas një raporti të Institutit GAP, rreth 18.7% e njerëzve nga ky sektor kanë shprehur dëshirë të largohen.

Hotelieri, gastronomi dhe shërbime të mikpritjes: Edhe këta sektorë renditen lart sipas GAP-it sa i përket prirjes për emigrim, gjithashtu me rreth 18.7% nga të intervistuarit që punojnë në këto fusha.

Tregtia dhe prodhimi: Këto dy sektorë gjithashtu janë ndër më të prekurat, posaçërisht për shkak të pagave të ulëta, mungesës së sigurimeve dhe ambienteve jo të qëndrueshme pune. Për këto sektorë, përqindjet e dëshirës për emigrim janë rreth 18.1% (tregtia) dhe 12.9% (prodhimi).

Edhe profesionistë të tjerë tekniko-administrativë, që kanë aftësi të specializuara, ose punojnë në shërbime që kërkojnë përmirësim të kushteve, po largohen  si nga mungesa e mundësive për zhvillim profesional, ashtu edhe për mungesë stabiliteti ekonomik.

Pa të dhëna zyrtare

Ministria e Shëndetësisë nuk ka të dhëna konkrete për ikjen e mjekëve nga Kosova, ashtu siç nuk kanë as dikasteret e tjera për zbrazjen e trurit nga vendi. Rreziku dhe pasojat e këtij fenomeni shtrihen nga humbja e fuqisë punëtore dhe zvogëlimi i popullsisë, deri te deficiti i kuadrove në të gjitha fushat.

Zvicra ka një milioner të ri të lotarisë

Posted on by Drin Reçica

Një person me fat është bërë milioner brenda natës pas shortit të lotarisë së së mërkurës. Numrat fitues ishin 13, 16, 21, 24, 28 dhe 32, ndërsa vetëm numri me fat 3 mungonte për fitoren e plotë, përcjell albinfo.ch.

Përveç fituesit kryesor, 20 lojtarë të tjerë patën pesë numra të saktë dhe numrin bonus, duke fituar secili rreth 4,100 franga zvicerane.

https://www.blick.ch/schweiz/sechs-richtige-schweiz-hat-einen-neuen-lottomillionaer-id21373237.html

Sipërmarrësi i pasur nga Gjeneva themelon linjën ajrore të re zvicerane

Posted on by Drin Reçica

Nga Gjeneva po ngrihet një iniciativë e re humanitare, Bluelight Humanitarian Airlines, një linjë ajrore e dedikuar për transportimin e ndihmave në zonat e fatkeqësive dhe ofrimin e kujdesit mjekësor për të plagosurit përmes spitaleve fluturuese, përcjell albinfo.ch.

Projekti udhëhiqet nga Pierre Bernstein, pasardhës i një familjeje të njohur zvicerane në industrinë e orëve. Bluelight planifikon të përdorë avionë Airbus të konvertuar për transport humanitar dhe logjistikë emergjente.

Fillimisht, kompania do të operojë me dy avionë, ndërsa shërbimet do të ofrohen me çmime rreth 30% më të ulëta se tregu, me synim mbështetjen e organizatave ndërkombëtare dhe misioneve të ndihmës.

Sa të sigurt janë pasagjerët që udhëtojnë me trenat zviceranë?

Posted on by Drin Reçica

Raste gjithnjë e më serioze dhune po raportohen në trenat e Zvicrës, duke e detyruar qeverinë të ndërmarrë masa për mbrojtjen e pasagjerëve dhe stafit hekurudhor, përcjell albinfo.ch.

Edhe pse transporti hekurudhor zviceran njihet për siguri të lartë, disa incidente të fundit kanë tronditur opinionin. Në shtator, një pasagjer u plagos me thikë në një tren mes Lozanës dhe Gjenevës, ndërsa në tetor një shtetas rus kërcënoi dhe sulmoi fizikisht një familje ukrainase në kantonin e Bernës.

Sipas deputetit Piero Marchesi, dhuna në trena është kthyer në “një dukuri alarmante të përditshme”. Ai dhe 15 deputetë të tjerë kanë kërkuar rritje të masave të sigurisë. “Nuk kemi më vetëm fyerje, por edhe sulme brutale me grushte e goditje në kokë,” tha ai.

Kompania hekurudhore SBB regjistron mbi 3,000 ankesa në vit për dhunë verbale ose fizike ndaj punonjësve – rreth 10 raste në ditë. Edhe pse kjo shifër mbetet e ulët krahasuar me 1.3 milion udhëtarë ditorë, SBB pranon se incidentet janë bërë “më të shpejta dhe më të rënda” se më parë.

Për t’u përballur me këtë trend, SBB ka pajisur policinë e transportit me kamera trupore dhe ka vendosur mbi 200 oficerë në stacione dhe trena në gjithë vendin. Ndërkohë, qeveria federale ka miratuar një plan për forcimin e sigurisë, që pritet të pasohet me ndryshime ligjore.

Pasagjerët që përballen me situata të rrezikshme këshillohen të kontaktojnë policinë e transportit në numrin 0800 117 117.

Arabia Saudite mirëpret njohjen e Kosovës nga Siria

Posted on by Drin Reçica

Arabia Saudite ka përshëndetur njoftimin e bërë të mërkurën nga Siria për njohjen e shtetit të Kosovës, gjatë një takimi të zhvilluar në Riad, përcjell albinfo.ch.

Presidenti sirian Ahmed Al-Sharaa e bëri publik vendimin gjatë një takimi të përbashkët me Princin e Kurorës së Arabisë Saudite, Mohammed bin Salman, dhe Presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, në Pallatin Al-Yamamah, shkruan Arab News.

Ministria e Punëve të Jashtme të Arabisë Saudite tha se pret që kjo njohje “të kontribuojë në forcimin e bashkëpunimit midis dy vendeve, duke ndihmuar në mirëqenien dhe zhvillimin e të dy popujve.”

Në njoftim thuhet gjithashtu se Mbretëria mbetet e përkushtuar në avancimin e kornizave të bashkëpunimit ndërkombëtar në mënyrë që të promovohet paqja dhe prosperiteti për të gjithë.

Retromanishtja dhe italishtja, drejt një pranie më të gjerë në Zvicër

Posted on by Drin Reçica

Këshilli Federal po nxit promovimin e gjuhëve kombëtare “minoritare” të Zvicrës, retromanishtes dhe italishtes – përtej territoreve të tyre tradicionale në Graubünden dhe Ticino, përcjell albinfo.ch.

Në mbledhjen e së mërkurës, ministrat miratuan një rishikim të ligjit aktual që synon të forcojë praninë dhe përdorimin e këtyre dy gjuhëve në të gjithë vendin, bëri të ditur qeveria në një komunikatë për shtyp.

Njëkohësisht, qeveria federale njoftoi se do të zgjerojë përfaqësimin e komuniteteve gjuhësore të ndryshme brenda administratës federale, në mënyrë që të sigurohet një balancë më e mirë gjuhësore dhe kulturore në institucionet shtetërore.

Kurti në Forumin e Paqes: Kosova është histori e dyfishtë suksesi

Posted on by Drin Reçica

Në një deklaratë për media, kryeministri në detyrë Albin Kurti ka thënë se Kosova është histori e dyfishtë suksesi. Së pari, sipas tij, është histori suksesi e ndërhyrjes ushtarake dhe humanitare të NATO-s për të ndalur gjenocidin e Serbisë, dhe, së dyti, si shtet ku zhvillimi dhe demokracia ecin krah për krah njëra-tjetrës, përcjell albinfo.ch.

Kurti të enjten ishte i ftuari i diskutimit “Paqeruajtja në një udhëkryq: E ardhmja e misioneve të OKB-së dhe përgjegjësia globale”, të organizuar në kuadër të Forumit të Paqes, i cili po mbahet në Paris.

Ai theksoi se përgjatë viteve me fuqizimin e shtetit, ulej prezenca ushtarake ndërkombëtare në vend ndërsa rritej progresi ekonomik.

“Sot Kosova ka Bruto Produkt Vendor (BPV) për kokë banori gjashtë herë më të lartë sesa në vitin 2000 dhe tri herë më të lartë sesa në vitin e shpalljes së pavarësisë më 2008. Ai shtoi se Kosova duhet të shërbejë si shembull që çlirimi dhe pavarësia, kanë edhe dividentë makroekonomike e sociale për të gjithë qytetarët”, ka thënë Kurti, sipas njoftimit të Kryeministrisë.

Kurti u shpreh se secili mision paqeruajtës ka nevojë për vlera të përbashkëta dhe jo vetëm për interesa të përbashkëta, duke theksuar rëndësinë e multilateralizmit, dialogut, negocimit, pajtueshmërisë dhe marrëveshjeve. Në këtë kuptim përmendi modelin e Bashkimit Evropian, si projekt politik e proces historik të paqes dhe prosperitetit.

Duke u përgjigjur në pyetjet e audiencës, Kurti foli edhe mbi “forcimin e shtetësisë së Kosovës edhe ndërkombëtarisht dhe tri njohjet e fundit gjatë këtij viti si dhe aspiratat e vendit tonë për integrim në Bashkim Evropian dhe NATO, krahas rëndësisë së bashkëpunimit rajonal”.

A do ta ndjekë Zvicra shembullin e Italisë për detyrimin e helmetave në pistat e skive?

Posted on by Drin Reçica

Italia po prezanton një rregullore të re për entuziastët e sporteve dimërore: një kërkesë e përgjithshme për të veshur helmetë do të bëhet e detyrueshme në të gjitha pistat italiane, duke përfshirë skiatorët, snowboarderët dhe madje edhe slitëtarët, përcjell albinfo.ch.

Megjithatë, në Zvicër nuk ka ligj që kërkon veshjen e helmetave, megjithëse kjo praktikë rekomandohet fuqimisht.

Por meqenëse disa zona skijimi në Zvicër – për shembull, Zermatt – janë të lidhura me pistat italiane, të gjithë skiatorët zviceranë që shkojnë në ato zona do të duhet të zbatojnë rregullin e ri dhe të veshin gjithashtu një helmetë.

A do të hiqet dyshtetësia në Gjermani?

Posted on by Drin Reçica

Disa politikanë të partive të Unionit CDU/CSU kanë vënë në pikëpyetje edhe shtetësinë e dyfishtë për personat që marrin shtetësinë gjermane, shkruan albinfo.ch.

“Ne si vend duhet të pyesim veten nëse ende duam nënshtetësi të dyfishtë universale dhe nëse ende mund ta përballojmë atë,” deklaroi për gazetën “Bild” të mërkurën deputeti në Buindestag i partisë CSU, Stefan Mayer.

Politikani i CSU kërkoi gjithashtu që “banditëve, kriminelëve të rëndë, armiqve të kushtetutës, antisemitëve dhe urrejtësve të gjermanëve” t’u hiqet nënshtetësia nëse kanë dy pasaporta.

“Ne nuk mund t’u japim njerëzve privilegjin e nënshtetësisë dhe pastaj ata të shkelin mbi vlerat tona dhe mbi ne”, theksoi Mayer.
Në vitin 2024, rreth 292,000 persona morën shtetësinë gjermane – 46 përqind më shumë se një vit më parë, që është një rekord i ri. Një në katër (28 përqind) prej tyre janë me origjinë nga Siria.

Nga rreth 201,000 persona që kanë kërkuar dhe marrë shtetësinë gjermane në vitin 2023, sipas të dhënave të Entit federal për Statistika, 80,9 përqind e mbajtën pasaportën e tyre të mëparshme, që do të thotë se tani kanë shtetësi të dyfishtë.
Për ndryshimin e këtij ligji kërkohet shumica e votave të partive në pushtet. Por Partia Socialdemokrate (SPD) ka kundërshtuar deri tani kërkesat për heqjen e dyshtetësisë apo shumështetësisë siç thuhet në ligj. Nëse partitë e Unionit CDU/CSU duan të ndryshojnë këtë ligj, duhet të bindin edhe deputetët e SPD. Por deri tani nuk ka ndonjë marrëveshje në këtë drejtim.
Para pak kohësh në Gjermani ka ndryshuar ky ligj dhe është hequr mundësia e marrjes së shtetësisë gjermane me procedurë të përshpejtuar brenda tre vitesh për “personat e integruar mirë”, siç është thënë përpara.

Presidentja Osmani fton partitë në takim nesër në orën 12:00

Posted on by Drin Reçica

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani nesër me fillim nga ora 12:00 do të presë në takim krerët e partive politike, përcjell albinfo.ch.

Ky takim vjen pas dështimit të formimit të Qeverisë së propozuar nga kryeministri në detyrë, Albin Kurti.

Kryetari i PDK’së, Memli Krasniqi, i ka thënë “po” ftesës së presidentes Osmani për takimin e nesërm.

Po ashtu edhe kryetari i LDK’së, Lumir Abdixhiku, do të marrë pjesë në takimin që presidentja Osmani e ka ftuar për nesër në 12:00.

Gjithashtu edhe kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj dhe ai i Nismës, Fatmir Limaj, do të jenë pjesë e takimit me presidenten Osmani për nesër në ora 12:00./Albinfo.ch

Kosovë, 500 euro paga minimale nga 1 janari 2026

Posted on by Drin Reçica

Kryetari i Sindikatës së Punëtorëve të Sektorit Privat, Jusuf Azemi, pas takimit me ministrin në detyrë të Financave, Hekuran Murati, ka thënë se janë pajtuar që paga minimale të jetë 500 euro, siç ata planifikojnë, përcjell albinfo.ch.

Azemi tha se nëse gjithçka shkon mirë, atëherë kjo pagë do të fillojë së implementuari në janar të vitit që vjen.

“Në takimin e sotëm është diskutuar për pagën minimale. Normal që ne si udhëheqësi të sindikatës së punëtorëve të jetë pagë minimale 600 euro. Unë e kam pa pëlqimin e njerëzve kompetentë, qeverisë në detyrë që vlerësimi i tyre të jetë 500 euro. E kam pyetur decidivisht se nëse gjithçka shkon mirë kur mendoni të fillojë së implementuari. Sipas deklarimit të ministrit në detyrë është që se paga prej 500 eurove do të fillojë së implementuari në janar. Por megjithatë nuk ka hedhur poshtë edhe propozimin tonë, ku është thënë se do të bisedojë me akterët kryesorë. Megjithatë me gjitha akterët që ishin jemi pajtuar që paga minimale të jetë 500 euro dhe të fillojë implementimi në janar”, tha Azemi.

Azemi ka shpalosur edhe deklaratën e Muratit për atë se pagën minimale e përcakton edhe Këshilli Ekonomiko-Social, pa çka ai citohet të ketë thënë se i ka kompetencat për të vendosur.

“Ka qenë një shpjegim i ministrit për shkak se pagën minimale e përcakton Këshilli Ekonomiko-Social në mungesë të saj, ai thotë se i ka kompetencat të vendosë për ta derisa që në këtë këshill janë edhe disa sindikata tjera. Po flas sipas ministrit, nuk i plotësojnë kushtet sindikatat tjera dhe për atë arsye nuk janë thirrur”, ka deklaruar Azemi.

Ndërsa Kushtrim Ahmeti nga Dhomat e Tregtisë ka thënë se takimi me Muratin ishte konsultativ e ku thotë të kenë kërkuar që ky proces të shtyhet deri të bëhet një qeveri e plotë dhe një Kuvend funksional.

“Nuk jemi kundër rritjes së pagës, por për momentin situata politike me të cilën po përballet vendi nuk është e favorshme. Ne i kërkuam ministrit Hekuran Murati që ky proces të shtyhet derisa të ketë një Qeveri fuqiplotë dhe një Kuvend funksional. Dhe të kemi një analizë të thuktë të situatës aktuale ekonomike të cilën e ka vendi. D.m.th., duke marrë të gjithë faktorët para se të dilet me propozime. Kërkesa eksplicitet ishte që duhet të funksionalizohet Këshilli Ekonomiko-Social i cili vazhdon të mos jetë funksional të shkojë ky proces i vendosjes së pagës minimale përmes Këshillit Ekonomik-Social siç është bërë përherë, përjashto herën e fundit, ku ne nuk jemi pyetur fare. Ne kërkuam që ky proces të ketë një përfaqësim më të gjerë.

SHBA-ja po përgatit ligjin që ndalon shkëmbimin e territoreve mes Kosovës dhe Serbisë

Posted on by Drin Reçica

Bëhet e ditur se nëse “Akti i Demokracisë dhe Progresit në Ballkanin Perëndimor” miratohet nga Kongresi dhe Senati amerikan dhe nënshkruhet nga presidenti Donald Trump, Shtetet e Bashkuara do të angazhohen ligjërisht që politika e tyre e jashtme të mos mbështesë ndarjen e territoreve, shkëputjen apo ndonjë ndryshim tjetër kufitar bazuar mbi etni në Ballkanin Perëndimor, përfshirë midis Kosovës dhe Serbisë, si dhe ndarjen e mundshme të Republika Sërpskas, përcjell albinfo.ch. 

Ky parashikim është pjesë e Seksionit 11 të projektligjit, që merret me raportet midis Kosovës dhe Serbisë, dhe thekson se marrëveshja për normalizimin e marrëdhënieve midis Beogradit dhe Prishtinës, e arritur më 27 shkurt 2023 me mbështetjen e Bashkimit Evropian, duhet të zbatohet shpejt. Ligji promovon gjithashtu biseda bilaterale, iniciativa konkrete për rritjen e tregtisë dhe investimeve, si dhe mbështetje nga SHBA-ja për një marrëveshje përfundimtare.

Për herë të parë, projektligji përfshin edhe paragrafin mbi “mosndryshimin e kufijve”.

“SHBA-ja nuk do të ndjekë asnjë politikë që mbështet shkëmbimet e territoreve, shkëputjen ose forma të tjera të rivizatimit të kufijve përgjatë vijave etnike në Ballkanin Perëndimor si një mjet për të arbitruar mosmarrëveshjet midis shteteve kombëtare në rajon”, thuhet në projektligj.

Aktualisht, ky projektligj më 9 tetor të këtij viti i është referuar Komitetit për Punë të Jashtme dhe Komitetit të Drejtësisë, për shqyrtim të pjesëve që i përkasin juridiksionit të secilit. Afati i shqyrtimit nuk është përcaktuar ende, dhe komitetet mund të kërkojnë dëshmi, ndryshime, apo amendamente para se ligji të kthehet në Dhomën përkatëse për votim. Ligji duhet të kalojë komitetin, dhe komiteti mund të bëjë ndryshime ose të mos e miratojë fare. Nëse kalon komitetin, ai shkon për votim në Dhomën e Përfaqësuesve ose Senat, në varësi se ku filloi procedura. Vetëm pas miratimit nga të dyja dhomat dhe nënshkrimit nga presidenti, bëhet ligj.

Një tjetër pjesë e projektligjit fokusohet te ndikimi rus dhe kinez në rajon, duke kërkuar një raport brenda 180 ditëve nga sekretari i Shtetit dhe drejtuesit e agjencive amerikane për ndikimet keqdashëse në Ballkan. Raporti do të përfshijë analizën e qëllimeve të Rusisë dhe Kinës, aktivitetet e SHBA-së për t’i kundërshtuar, si dhe listën e të gjithë aktorëve që ndërhyjnë në proceset demokratike ose kufizojnë lirinë e shprehjes.

Ligji gjithashtu fokusohet tek ekonomia dhe demokracia, duke përfshirë: rritjen e tregtisë dhe investimeve, integrimin rajonal, mbështetjen për sipërmarrjet e grave dhe të rinjve, përmirësimin e sundimit të ligjit, diversifikimin e energjisë dhe tranzicionin drejt energjive të gjelbra.

Sipas draftit të ligjit, veçanërisht theksohet se korrupsioni, varfëria, emigrimi i të rinjve, fushatat e lajmeve të rreme dhe varësia nga energjia ruse janë sfidat kryesore të rajonit. Ligji pritet të forcojë angazhimin amerikan në Ballkanin Perëndimor dhe të sigurojë një qasje të qartë kundër ndryshimeve të kufijve me dhunë ose bazuar mbi etni.

Diskutimet për shkëmbimin e territoreve midis Kosovës dhe Serbisë ka filluar më intensivisht rreth vitit 2018, pas disa vitesh bllokimi në dialogun e ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian. Ideja parashikonte ndryshimin e kufijve, kryesisht për zonat me shumicë serbe në veri të Kosovës dhe zonat shqiptare në pjesë të tjera të Serbisë. Presidenti i atëhershëm Hashim Thaçi, si një nga përkrahësit e kësaj ideje bashkë me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, pati thënë se ideja nuk është ndarje, por korrigjim i kufijve. Por kjo ide qe kundërshtuar ashpër nga spektri politik në Kosovë, por edhe nga disa prej aleatëve të Kosovës. 

Një prej arsyeve kryesore të kundërshtimit ka qenë frika se kjo do të nxiste edhe largimin e Republika Sërpskas nga Bosnjë-Hercegovina, ndërsa do të tensiononte raportet edhe në vende të tjera të rajonit, si në Maqedoni e Mal të Zi. 

Ministria e Jashtme e Sirisë: Njohja e Kosovës, shprehje e mbështetjes për vetëvendosje dhe paqe në Ballkan

Posted on by Drin Reçica

Ministria e Jashtme e Sirisë ka deklaruar se “njohja zyrtare e Kosovës si shtet i pavarur dhe sovran buron nga besimi i Sirisë në të drejtën e popujve për vetëvendosje dhe nga përkushtimi i saj për të promovuar paqen dhe stabilitetin në Ballkan dhe më gjerë”, përcjell albinfo.ch.

Në deklaratë, Siria gjithashtu “shpreh mirënjohje të thellë ndaj Mbretërisë së Arabisë Saudite për rolin e saj konstruktiv në afrimin e palëve, mbështetjen e dialogut dhe forcimin e mirëkuptimit, duke theksuar se këto përpjekje krijuan kushtet e duhura për marrjen e këtij vendimi”.

Damasku shprehet se pret me padurim vendosjen e marrëdhënieve diplomatike me Kosovën sa më shpejt të jetë e mundur, si edhe zhvillimin e bashkëpunimit dypalësh në fushat politike, ekonomike dhe kulturore, në shërbim të interesave të përbashkëta të të dyja vendeve dhe popujve të tyre.

Edhe zyrtarisht, Siria njohu dje shtetësinë e Kosovës, duke u bërë vendi i 120-të që e njeh pavarësinë.

Zhduket në Itali 35-vjeçarja shqiptare, nënë e dy fëmijëve

Posted on by Drin Reçica

Ditët kalojnë, por ende nuk ka asnjë lajm për Floresha Prengun, 35-vjeçaren shqiptare që jeton në Trento të Italisë prej vitesh. Këtë të mërkurë u mbush saktësisht një javë që kur nëna e dy vajzave është zhdukur, përcjell albinfo.ch.

Më 22 tetor, gruaja ishte larguar nga shtëpia herët në mëngjes për të shkuar në punë, por pasdite nuk u kthye në shtëpinë ku jeton me bashkëshortin dhe dy vajzat. Anëtarët e familjes ngritën menjëherë alarmin për zhdukjen e saj dhe nisën kërkime në qytet.

Kërkime u kryen edhe përgjatë lumit Adige, me ndërhyrjen e Njësisë së Shpëtimit në Lumë të Departamentit të Zjarrfikësve të Trentos. Rezultatet e këtij kërkimi, si dhe ato që pasuan në ditët në vijim nuk patën asnjë rezultat.

Dhjetëra zjarrfikës, përfshirë edhe patrullat e lumit, kontrolluan zonën për rreth 15 kilometra, nga Trento në jug. Një helikopter fluturoi mbi zonë, duke monitoruar situatën nga lart, por asgjë. Deri tani nuk ka pasur asnjë shenjë të Floreshës.

Të afërmit vazhdojnë të mos kenë asnjë lajm dhe familja, veçanërisht dy vajzat e saj, janë jashtëzakonisht të shqetësuara. Një qarkore për zhdukjen e saj është dërguar në të gjitha prefekturat italiane. Një apel u është bërë edhe qytetarëve që të njoftojnë nëse kanë informacione.

“Po kërkojmë ndihmën tuaj për të gjetur Floresha Prengu. Ajo është një nënë e re e dy vajzave. Kushdo që e sheh ose di diçka për të, kërkohet të kontaktojë menjëherë forcat e rendit. Nëse keni ndonjë informacion, ju lutemi telefononi në 112”, –u shprehën anëtarët e familjes në një apel, duke postuar njoftimin, së bashku me fotot, në mediat sociale në shqip.

Gruaja ka jetuar në Trento me familjen e saj për 3 vitet e fundit dhe ka punuar si pastruese në pallate. Ajo ishte shumë e lidhur me vajzat e saj dhe kohët e fundit kishte vuajtur shumë nga vdekja e babait të saj. Burri i saj po përpiqet të përballet me humbjen e tij dhe madje mund t’i drejtohet programit të RAI-t, “Kush e ka parë?” për të kërkuar ndihmë drejtpërdrejt në TV. 

“Ai është i tronditur dhe i dëshpëruar”, – thonë ata që e njohin. Komuniteti shqiptar është mbledhur rreth bashkëshortit dhe vajzave të Floresha Prengut orët e fundit, duke u ofruar atyre ndihmë për çdo nevojë apo shqetësim. Të gjithë shpresojnë që ata të mund të ribashkohen së shpejti me gruan dhe nënën e tyre.

Paga minimale, Murati sot takohet me përfaqësuesit e bizneseve

Posted on by Drin Reçica

Ministri në detyrë i Financave Punës dhe Transfereve, Hekuran Murati ka ftuar përfaqësuesit e komunitetit të bizneseve për të diskutuar çështjen e rritjes së pagës minimale, përcjell albinfo.ch.

Takimi është paraparë të mbahet sot nga ora 10:00 në objektin e Qeverisë së Kosovës.

“Në emër tê Ministrit të Financave, Punës dhe Transfereve, z. Hekuran Murati, ju ftojmë tê merrni pjesë nẽ takimin ku do tẽ diskutohet çështja e rritjes së pagës minimale”, thuhet në ftesën e Ministrisë së Financave drejtuar Dhomave dhe Odave Ekonomike në Kosovë.

Aktualisht paga minimale në vendin tonë është 350 euro bruto. Kjo rritje u bë në gusht të vitit të kaluar, disa ditë pasi hyri në fuqi Ligji për pagën minimale, i cili parashihte një rritje të pagës minimale në 264 euro bruto. Deri në fuqizimin e Ligjit të ri, paga minimale në Kosovë ishte 130 euro për punëtorët nën 35 vjeç dhe 170 euro për punëtorët deri në 65 vjeç.

Ndërsa, më 26 tetor kryeministri në detyrë Albin Kurti në seancën e jashtëzakonshme ku dështoi formimi i qeverisë së re, përmendi edhe rritjen e pagës minimale në 500 euro.

Letërsia shqiptare në Berlin: Jehona Kicaj me romanin “ë” në Ambasadën e Kosovës

Posted on by Drin Reçica

Në Ambasadën e Republikës së Kosovës në Berlin, sot më 30 tetor, duke filluar nga ora 18:00, do të mbahet prezantimi i romanit “ë”, të autores shqiptare Jehona Kicaj, shkruan albinfo.ch.

Vepra, e cila ka tërhequr vëmendje të gjerë në qarqet letrare evropiane, është përzgjedhur në listën e ngushtë për Çmimin Gjerman të Librit 2025, një nga vlerësimet më prestigjioze në letërsinë gjermane.

Në këtë ngjarje letrare do të jetë e pranishme edhe vetë autorja, e cila do të ndajë me publikun përvojën krijuese dhe rrugëtimin e romanit që po cilësohet si një prej zërave më origjinalë të letërsisë bashkëkohore shqiptare në diasporë.

Ambasada e Kosovës në Berlin fton të gjithë të interesuarit të marrin pjesë në këtë mbrëmje kulturore, që synon të promovojë letërsinë shqiptare dhe krijuesit që po afirmohen në hapësirën evropiane./Albinfo.ch